Лейкоциттердің қызметтері

Лейкоциттердің қызметтері

• 1. Фагоциттік.
• 2. Антитоксиндік қызмет. Эозинофильдер табиғаты белоктық токсиндерді, антиген-антидене кешенін залалсыздандырып, бұзады, аллергия кезінде көбейіп кететін гистаминді бұзатын гистаминаза ферментін жасап шығарады (аллергиялық реакциялар).
• 3. Биологиялық белсенді заттар түзеді. Базофильдер капиллярлар саңылауын кеңейтетін гистамин және табиғи антикоагулянт - гепаринді жасап шығарады.
• 4. Лейкоциттер белок алмасу өнімдері мен қоректік заттарды адсорбциялап, тасымалдай алады.

• 5. Лимфоциттер иммундық жүйенің орталық звеносы болып табылады.
• Т-лимфоциттер жасушалық иммунитетті қамтамасыз етеді. Олардың түрлері: Т-хелпер, Т-супрессор, Т-киллер, Т-амплифайер.
• В-лимфоциттер гуморалдық иммунитет қалыптастырады, антиденелер түзеді ( және -глобулиндер).
• 6. Лейкоциттер қанның ұюына қатысады.
• 7. Моноциттер өлген жасушаларды фагоциттеп, ұлпа регенерациясына қатысады.
• 8. Нейтрофилдер интерферон жасап шығарады.

Тромбоциттер (қан пластинкалары), мөлшері 180-320х109/л (103мкл)

• Қызметтері:
• Ангиотрофикалық (қан тамырларды қоректендіру);
• Адгезивті агрегациялық (Жабысып үйінді құру);
• Ангиотензивтік (серотонин бөліп, қан тамырларды тарылту);
• Креаторлық (қанның, қантамырлардың табиғи құрылысын сақтауға);
• Қанның ұюына қатысу (тромбоциттік факторлар, ұйытуға қарсы заттар, адреналин, лизоцим, АТФ, АДФ)

Қанның ұюы (гемостаз) – қан сұйық күйден қоймалжың күйге, одан ұйынды – тромбқа айналатын биологиялық және биохимиялық күрделі үрдіс. Тромб тамырды тығындап, қан кетуді тоқтатады. Қанның ұюына 15 плазмалық және 11 тромбоциттік факторлар қатысады.

• Гемостаз жүйесінің компонентері

• Қан ұюы жүйесі

• Қан ұюына қарсы жүйесі

1 – протромбиннің тромбинге айналуын тездететін плазмалық проакцелерин факторы 2 – фибриногеннің фибринге айналуы тездететін фактор 3 – тромбоцит мембранасында болатын, жарылған кезде босап шығып, қан ұюының 1-ші кезеңіне қатысатын тромбоциттік тромбопластин факторы. 4 – гепаринмен әрекеттесіп,оған қарсы тұратын, қан ұюын тездететін фактор. 5 – фибриноген тәрізді зат, тромбоциттерді бір-біріне жабыстырып,үйінді жасалуына әсер ететін фактор 6 – ұйыған қанды тығыздайтын, актин мен миозин белоктарына ұқсас тромбостенин (ретрактозим) факторы. 7 – фибринолиз жасайтын ферменттің әсерін тездететін антифибринолизин факторы 8 – қан тамырларын тарылтатын серотонин түзу факторы 9 – фибриннің сақталуын қамтамасыз ететін фактор. 10 – қан тамырларын тарылтатын фактор. 11 – тромбоксин тромбоциттерді бір-бірімен жабыстырып, ұйынды құратын агрегация факторы. Ең белсенділері ф3, ф6.

• Тромбоциттік факторлар