Тақырыбы: Аналогтық өлшеуіш аспаптардың жалпы сипаттамалары «Компьютерлік инжиниринг» кафедрасының аға оқытушысы: Епенова Жанар Абиловна
жүктеу/скачать 291,92 Kb.
|
Лекция 3 АӨТ 2
- Бұл бет үшін навигация:
- Өлшемсіз шкала
- Жанама мәндер шкаласы
- Құрамалық шкала
- Біркелкі емес шкалалар
|
Тақырыбы: Аналогтық өлшеуіш аспаптардың жалпы сипаттамалары «Компьютерлік инжиниринг» кафедрасының аға оқытушысы: Епенова Жанар Абиловна Электрөлшеу аспаптарына (ЭӨА) электр шамаларын өлшейтін құралғылар жатады. 3.1 суретте ЭӨА жұмыс әрекетінің сұлбасы келтірілген. 3.1 Сурет – ЭӨА-ның функционалдық сұлбасы Өлшеуіш сұлба жалпы айтқанда масштабтық түрлендіргіш болып саналады. Оның құрамына шунттар,қосымша кедергілер, кернеуді күшейткіштер не физикалық шаманы тұрақты токқа түрленгіштер кіреді. Өлшеуіш механизм тұрақты токты ЭӨАның жылжымалы тетігінің (тілі) айналу бұрышына түрлендіру міндетін атқарады. Әр ЭӨАтың төменде келтірілген метрологиялық сипаттамалары болады: 1. Өлшеу ауқымы, α ө (физикалық шаманың (ФШ) өлшем бірлігі). 2. Көрсету ауқымы, α к (ФШ өлшем бірлігі). 3. Бөліс саны; α (бөліс). 4. Бөлістің шамасы, С (ФШ өлшем бірлігі / бөліс) не сезімталдығы S=1/С (бөліс / ФШ өлшем бірлігі). 5. Кіріс кедергісі, Rк (Ом). 6. Дәлдік класы, γ (%). Физикалық және техникалық шамаларды өлшеу үшін халықаралық өлшеу жүйесімен сәйкестендірілген пропорционалдық шкалалар қолданылады. Өлшеу құрылғысының бір тетігі болып шкала саналады, оның арқасында өлшейтін шаманың мәні табылады. Аналогтық шкала – мұндай шкалада өлшем белгілері штрихпен не нүктемен көрсетіледі. Бұл шкала аналогтық мәндерді бірдей көрсетеді. Өлшемдік белгілер шкаланың бетінде басты сызықтың үстіне орналасады. Өлшем белгілері шкаланың басқы және соңғы мәнін, нольдік таңбаны, не өлшеудің басқы және аяққы ауқымын көрсетеді. Шкаланың бір бөлінісі деп аналогтық шкаладағы екі өлшемдік белгілердің арасын айтады. Сонда, шкаланың бір бөлісі өлшейтін шаманың бір бірлігі болып саналады. Өлшенген шама бірден табылады, не шкаланың бір бөлісін көрсетілген бөліс санына көбейту керек. Мысалы. Өлшенген шама А = α с мұнда α – шкаланың бөліс саны; с – шкаланың тұрақты коэффициенті; ол С = Ан / αн тең; мұнда Ан – аспаптың нақты мәні; α н – шкаланың нақты бөліс саны. Өлшемсіз шкала – бұл аналогтық шкалада бөлістердің мәні қатар сандар ретінде беріледі, не тіпті берілмейді. Бұл жағдайда біз тек бөлістің санын білеміз, не оған сәйкес қатар сандардың мәнін білеміз.Өлшенетін шама әр бөлістің мәні арқылы, не шкаланың тұрақты коэффициентін білу арқылы табылады. Мұндай шкалалар әдетте құрамалық аспаптарда (тестер) қолда-нылады. Өлшемсіз шкалада қатар сандық мәндер болмаса өлшенетін шаманы табу қиын. Бұл шкалалар номиналды не шеткі мәні көрсетілген сынаушы аспаптарда, не индикаторда қолданылады. Жанама мәндер шкаласы. Мұндай өлшеуіш аспаптардың шкалалары жанама әдіспен өлшенген мәндердің шамасына сәйкес өлшемдік белгілермен көрсетілген. Бұл жағдайда өлшеуіш аспаптың кірісіне өлшейтін шама белгілі тәуелділікпен түрлендірген соң сигнал ретінде беріледі. Бірақ оның шкаласы өлшейтін шаманың мәндерімен белгіленген. Шкалалардың түрлері Құрамалық шкала – бұл шкалалар аналогтық және сандық көрсеткіштерімен жабдықталған. Құрамалық шкалаларда, сандық шкалада жоғарғы разрядтық сандар сатылы өзгерсе, ал кіші разрядты сандар аналогтық шкаладағыдан жай біркелкі өзгереді. 3.2 суретте көрсетілгендей, үйде қолданатын индукциялық электр санағыштары осылай жұмыс істейді. 3.2 Сурет – Құрамалық шкала Біркелкі емес шкалалар. Бұл аналогтық шкалаларда бөлістердің ара қашықтықтары және оларға берілген мәндері біркелкі емес әртүрлі болады. 3.3 Сурет – Біркелкі емес шкалалар Барлық мемлекеттер үшін аспаптардың дәлдік класы бір мәнде бекітілген және олар аспаптың шкаласында, құжаттарда көрсетілген. 3.1 кесте – Дәлдік класының халықаралық мәндері Электрөлшеуіш аспаптарды не өлшеуіш құралғыларды қолданғанда олардың уақыты өтпеген таңбалары болу керек. Әр өлшеуіш құралғыға арнайы таңба салынады. Ол өлшеуіш аспаптың тексеруден өткендігінің және оны қолдануға болатындығының әйгегі. Арнайы таңба салу мемлекеттік тексеру зертханасының жұмысы, аспапты тексергеннен кейін таңба салынады не арнайы құжат беріледі. Бұл таңбалы аспаптың өлшеу қателігі бекіткен шекарадан аспайды, оның құрылыс тетіктерінің ақауы жоқ және оны қолдана беруге болады деген сөз. Арнайы таңбаның күші тек бекітілген уақытқа ғана жарайды, одан кейін аспапты тағыда тексеруден өткізу керек. Таңбалау жүктеу/скачать 291,92 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|