КОНТТЫҢ ҮШ ТҮРЛІ ЖАҒДАЙ ТУРАЛЫ ЗАҢЫ

КОНТТЫҢ ҮШ ТҮРЛІ ЖАҒДАЙ ТУРАЛЫ ЗАҢЫ :

• О.Конттың социологиялық концепциясында басты екі идея:

• қоғамтануда ғылыми тәсілді қолдану

• әлеуметтік реформаларды жасауда іс жүзінде ғылымды қолдану

Конт әлеуметтануды

• Конт әлеуметтануды
• 2-ге бөлді:
• 1. Әлеуметтік статика -әлеуметтік жүйелердің өмір сүруінің жағдайлары мен қызмет ету заңдылықтарын қарастырады. Әлеуметтік институттардың қызмет етуі мен қоғамдық бірлікті қалыптастырудағы ролі қарастырылады.
• 2. Әлеуметтік динамика- әлеуметтік жүйелердің дамуы мен өзгерістерінің заңдылықтарын қарастырады.

О. Конттың әлеуметтануды дамытудағы ролі:

• Алғаш рет қоғамды ғылыми тұрғыдан танудың қажеттілігін негіздеді;
• Әлеуметтануды әртүрлі экспреименттерге, бақылауларға негізделетін ерекше ғылым ретінде анықтады;
• Әлеуметтану ғылымында эмпирикалық зерттеулерді жүргізу мәселесін көтерді;
• Тарихи дамудың заңдылық сипатын, әлеуметтік құрылымды және ондағы әлеуметтік институттардыың өзіндік ерекшеліктері мен маңызын негіздеумен анықталады.

О. Конттың әлеуметтанулық концепциясындағы екі басты идея:

• Біріншісі- қоғамтануда ғылыми тәсілді қолдану;
• Екіншісі – әлеуметтік реформаларды жасауда іс жүзінде ғылымды қолдану.

Герберт Спенсер (1820-1903)

• Герберт Спенсер (1820-1903)

• Ағылшын социологы Г.Спенсер ғылымға алғашқы болып «әлеуметтік институт» терминін енгізді
• Олар: туыстық, білім, саяси, шіркеу, кәсіби және өндірістік институттар. Спенсердің пайымдауынша, барлық әлеуметтік институттар әлеуметтік әрекеттердің тұрақты құрылымы ретінде қалыптасады.

• Спенсердің әлеуметтану теориясы негізгі екі мәселеден тұрады:

• Қоғамды биологиялық организм ретінде қарау

• Әлеуметтік эволюция идеясы

• Қоғам биологиялық организмге ұқсас, тіршілік үшін күрес жүргізеді. Спенсердің әлеуметтік ілімдері (органикалық теория) деп аталады. Онда қоғам үйлесе дамыған организм ретінде қарастырлады. Оның құрамдас бөліктері өзара тығыз байланыста болып, бір-біріне сәйкес қызмет етеді. Қоғамның идеялды күйі тендік болып табылады. Тендіктің бұзылуы қоғам үшін қауіпті сондықтан қоғамдағы барлық әрекет тендікті сақтауға ықпал етуі керек, өйткені ”біз барлық жерде тендікке ұмтыламыз.”