ДӘМ ТАЛДАҒЫШТАРЫ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК ДӘМ ҚАБЫЛДАҒЫШТАРЫ

Дәм баданалары тілдің емізікшелерінде орналасқан.Бұларды емізікшелер арасындағы бездердің сөлі шайып отырады

• Дәм баданалары тілдің емізікшелерінде орналасқан.Бұларды емізікшелер арасындағы бездердің сөлі шайып отырады
• Қабылдағыштардың ұзындығы=10-20 мкм
• Қабылдағыштардың ені=3-4 мкм
• Ұшқары жеріндегі өте сезімтал шағын түктердің саны=30-40
• Демеуші заттар дәм сезуші жасушаларға бадананың тесіктері арқылы өтеді

• Қабылдағыштың әртүрлі заттарды іріктеп сіңіретін стереоарнамалы шектері болады деп жорамалдайды
• Әрбір қабылдағыштардан сезгіштік жүйке талшықтары басталады
• Қабылдағыштар организмнің ең аз өмір сүретін жасушаларына жатады
• Олар әрбір 250 сағаттан кейін дәм сезу баданасының шетінен ортасына жылжып келетін жаңа жасушамен алмасады
• Көшкен кезде сүйке ұштары қабылдағышқа айналады

• Қабылдағыштардың ұқсас тітіркендіргіштерді жіктеп айыра білу қабілетін “ажырату сезімталдығы” деп аталады
• Адамда дәм сезудің әркелкі абсолют табалдырығы болады
• Ол организмнің әртүрлі (аштық,тоқтық,т.б)жағдайларына байланысты

Дәм сезу талдағышы ми қыртысының артқы орталық қатпарының төменгі жағында - дәм сезу орталығына барады (Сильвий сайы).

• Дәм сезу талдағышы ми қыртысының артқы орталық қатпарының төменгі жағында - дәм сезу орталығына барады (Сильвий сайы).

ҚОРЫТЫНДЫ

Ауа неғұрлым таза болса,иіс талдағышының сезімталдығы соғұрлым жоғары болады.Иіс сезу мүшелерінде қозу тудыратын заттың ең аз мөлшерін оның “табалдырығы” деп санайды.Иісті заттардың мұрынның кілегей қабығындағы иіс аймағына өтуі қиындаған жағдайда,мысалы тұмау кезінде,сезу табалдырығы көтеріліп,иіс сезімталдығының күрт төмендейтіндігі және тіпті толық жойылып кететіндігі байқалады

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:

• “Адам физиологиясы” (Cәтбаева Х.Қ.,Өтепбергенов А.А.,Нілдібаева Ж.Б.)
• “Адам анатомиясы”(А.Рақышев)
• “Гистология” (Аяпова Ж.О.)
• www.google.kz.
• www.yandex.ru.
• www.medical.ru.

жүктеу/скачать 2,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: