Техникалық жылдамдық - жылжымалы құрамның бүкіл қозғалыстағы орташа жылдамдығы.
Пайдалану жылдамдығы-жылжымалы құрамның аралық және соңғы аялдама/ды есепке алғандағы
жылдамдығы.
Тасымалдау құны - бір тенгеге тура келетін
(тн/ткм, тн/пасскм) көліктің жұмыс құны
көліктік жұмыс бірлігі арақашықтық артумен төмендейді.
Көлік құралының өнімділігі - оның жүк көтергіштігі және жылдамдығына байланысты.
Орташа тәуліктік жүкпен жүріс - км-ге тура келетін жылжымалы құрамның тәуліктегі пайдалы жұмыс бірлігі.
Жылжымалы құрамның айналу уақыты - көліктің процесстің толық орындалуы үшін кеткен сағаттар немесе тәуліктер саны. Бұл көрсеткіш көлік құралын пайдалану және ұйымдастыру шамасын сипаттайды.
Көлік қызметкерлерінің еңбегінің өнімділігі көлік құралдарының өнімділігіне байланысты. Жүргізушілер
.біліктілігіне, жылжымалы құрамды техникалық баптау мен жөндеуді тетіктендіру және автоматтандыру деңгейіне байланысты.
Бір көліктік жүйеде теміржол алдыңғы орынды алады. Ол жүк айналымының – 60%, жолаушы айналымының 40% орындйды.
Теңіз көлігі
Әуә көлігі
Өзен көлігі
Автомобиль көлігі
Құбыр өткізгіштер
Өнеркәсіптік көлік
Қала көлігі
Теміржол көлігі жалпы жүк айналымы – 96%-ін электровоз және тепловоз тартқыштарда орындайды.
Теміржолдың мақсатында жүк
өткізгіштік қабілетін көтергіштігі 9 мың т.
арттыру поездар
пайдаланылады.Мұндай поездар әрбір вагондардан орташа жүк көтергіштігі 125т дан артық цистерналар – 120т, арнайы жартылай вагондар -132т.өзі түсіргіш – вагондар 180т.Темір жолда тасымалдауда контейлерді пайдалану кеңінен жолға қойылған.
Теңіз көлігі бірыңғай көліктік жүйеде жетекші орын иелейді. Руда, көмір, астық, тыңайтқыштарды тасымалдау үшін бір палубалы үлкен судалар пайдаланылады. .Ал сұйық жүктерді мұнай, мұнай
өнімдері, сұйық сұйытылған газ
азық-түлік, химиялық заттар, тасымалдайтын судалар танкерлер
дейіледі. Олар үлкен цистерналармен жабдықталған. Сонымен қатар арнайы судалар руда тасымалдаушы, ағаш, тас, көмір тасымалдаушы судалар, рефрижератор, суда – паром пайдаланылады.
Автомобиль көліктері – жалпы пайдалану және ведомствалық болып бөлінеді.
3. Тасымалдау процессін оперативті-диспетчерлік басқару жүйесі;
Диспетчерлік басқарудың негізгі
жылжымалы құрамдарды арттыру; көліктік қызмет
пайдалану
сапасын
мінднеті тиімділігін жақсарту;
жылжымалы құрамдарды линияға шығаруды бақылау; линиядағы автомобильдердің орнатылған қозғалыс графигіінің сақталуын бақылау; қозғалыс графигінен ауытқуларды реттеу және орнына келтіру, тапсырыс бойынша жүктерді тасымалдауды ұйымдастыру.
Тасымалдауды жоспарлау түрлері және олардың мазмұны. Тасымалдауды жоспарлау преспективалық, аралық және (жылдам) оперативтік болып бөлінеді.
Преспективалық жоспарлау ұзақ мерзімге 5-10 жыл мерзімге тағайындалады.Ол жеке министрліктер бойынша дамуы және өндірістік көлеміне негізделіп құрылады.
Аралық немесе ағымдағы жоспарлау – преспективалық жоспарлау негізінде құрыладыы.
Автомобиль көлігінің жұмысын жоспарлау – тасымалдау көлемін анықтап алудан басталады.
Оперативтік жоспарлау – айлық, он күндік,
тәуліктік, сменалық, сағаттық тапсырма болуы мүмкін.
Жылдық тасымалдау жоспары тасымалдау көлемін кварталдарға бөліп құрылады.
Жылдық, кварталдық және айлық жоспарларлауда
тасымалдау көлемі тонналарда, ал жүк айналамы(АТП үшін), АТП-ның басқа бөлімшелерінде атап айтқанда колоналар,отряд және бригадалардаНегізінен орташа пайдалану(коэф) көрсеткіштер алынадыМысалы:
орташа жүк құрлымына
көтергіштік жылжымалы құрамның байланысты алынады.Автомобильдің,
орташа линияда болу уақыты – жүгізушілер саны мен клентура жұмыс тәртібіне байланысты боладыЖүк тасымалдаудың орташа арақашықтықтағы, жүк жөнелтуші мен жүк қабылдаушылардың орналасуына байланысты болады.
Опертивтік жоспарлауда жоспарланатын
тасымалдау сипатын (байланысты) сәйкес пайдалану көрсеткіштері қолданылады. Мысалы құм тасымалдау жоспарында, карьердан құрылыс обьектіне, бір бағытта тасымалданады, мұнда – жүрісті пайдалану коэф, жүк көтергіштік, тасымалдау арақашықтығы сияқты көрсеткіштер қолданылады, өйткені бұл көрсеткіштер тасымалдаудың негізгі сипаттамасын береді.
АКК-дардың негізгі міндеті клиентураның көлікке болған талабын – еңбек және материалдық шығынсыз қанағаттандыру болып табылады.