Тақырыбы: Несеп жүйесі аурулары


Бүйректің атқаратын қызметі



бет2/4
Дата02.06.2023
өлшемі194,73 Kb.
#98243
1   2   3   4
Бүйректің атқаратын қызметі

  • Несеп бөлу ағзалары қысымды реттеуде, организмде су тепе-тендігін және натрий, калий, хлор, кальций, фосфор және басқада элементтер иондарының концентрациясын сақтауда, зат алмасудың соңғы өнімдерін және организмге жат заттарды сыртқа шығаруда үлкен роль атқарады.

  • Сонымен, бөлу жүйесі ағзалары организмде кез келген әсерлер бұза алатын гоместазды қамтамасыз етеді. Гомеостазға әсер етіп жатқан көптеген факторлар организмде дамып жатқан әрбір патологиялық процес несеп бөлу жүйесін зақымдайды.

  • Организмнің резистентілігін (төзімділігін) төмендететін көптеген стресс-факторлар шартты микрофлоралардың уыттылығын көтереді. Олардың бөлген токсиндері бүйректе аллергиялық және аутоиммунды реакциялар туындатады, соңында оларда қабыну және дистрофиялық процестер дамыйды.

  • Несеп бөлу ағзалары қысымды реттеуде, организмде су тепе-тендігін және натрий, калий, хлор, кальций, фосфор және басқада элементтер иондарының концентрациясын сақтауда, зат алмасудың соңғы өнімдерін және организмге жат заттарды сыртқа шығаруда үлкен роль атқарады.

  • Сонымен, бөлу жүйесі ағзалары организмде кез келген әсерлер бұза алатын гоместазды қамтамасыз етеді. Гомеостазға әсер етіп жатқан көптеген факторлар организмде дамып жатқан әрбір патологиялық процес несеп бөлу жүйесін зақымдайды.

  • Организмнің резистентілігін (төзімділігін) төмендететін көптеген стресс-факторлар шартты микрофлоралардың уыттылығын көтереді. Олардың бөлген токсиндері бүйректе аллергиялық және аутоиммунды реакциялар туындатады, соңында оларда қабыну және дистрофиялық процестер дамыйды.

Бүйректің қанайналымы екі капиллярлар торы арқылы өтеді
1. Мальпигий капиллярлар шоғыры;
2. Иректі түтікшелердің капиллярларынан қан майда веналарға өтеді, одан майда веналардан құралған веналарға өтеді. Одан қан бүйрек венасына ары қарай төменгі қуыс венаксына өтеді.
Одан басқа бүйрек нефронынан бөлек бүйректе юкстагломерулярлы нефрондар болады олар ми қабатына орналасқан. Олардың бүйрек қан тамыры шоғырының бас жағы бүйрек қыртысы мен ми қабаттарының аралығында жатады, ал олардың тұзағы бүйрек лохангасына (астауша) жетеді. Бүйректің ми қабатының нефроны өзінің қан айналымымен өзгешеленеді, оларға келетін және кететін қан тамырларының қуысы бірдей сол себепті мальпигий шоғырының қысымы жоғары емес.
Шыққан қан тамырлары - капиллярлар майдаланып бүйректің ми қабатына кіреді, олар параллельді орналасады. Бүйректің тамыр шоғырына кіретін артериолдар жуан болады, оны юкстагломерулярлы комплекс деп атайды. Осы клеткалар ренин бөледі, ол артерия қысымын реттеп отырады. Сол себепті бүйрекке қалыпты қан келеді.
Сыртқы ортаның жоғарғы температурасында - несеп аз пайда болады, ал керісінше-сыртқы ортаның төменгі температурасында - несеп көбейеді. Жылқы тәулігіне 3-13 л, ірі қара 5-14 л, қой 1-1,5 л, шошқа 2-6 л, ит-0,5 -1 л зәр бөледі. Несептің тығыздығы 1,018-1,040, осмотикалық қысымы 23-30 мм сынап бағанасы. Зәрдің реакциясы жылқыда 8,7-7,1, ірі қарада 8,7, итте-7,0, бұзауда 6,7 (қышқыл).
Химиялық құрамы. Ауылшаруашылық малы несебінің 96 %-зы судан, 4 %-зы құрғақ заттан тұрады, олар органикалық-азотты қоспалар (мочевина, несеп-зәр қышқылы, аммиак-пурин негіздері-аденин, гуанин, гипоксантин, креатин, гиппур қышқылы, белокты заттар-индол, фенол, скатол, крезол), ал анорганикалық заттардан-хлорлы натрий, калий тұзы, күкірт қышқылды, фосфорқышқылды тұздар.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет