Тақырыбы:«Сыбайлас жемқорлық – ғасыр дерті»



Дата17.10.2023
өлшемі0,54 Mb.
#116729

Тақырыбы:«Сыбайлас жемқорлық – ғасыр дерті»
М.Әуезов атындағы ОҚУ колледжінің тарих пәнінің оқытушсы Молдасапарова Ж.М., ағылшын тілі пәнінің оқытушысы Ахмаханова А.Е.

Интернеттің өркендеуі дамушы және дамыған елдердің үкіметтеріне сыбайлас жемқорлықты одан да тереңірек енгізді.


Сыбайлас жемқорлық ұйымдасқан қылмыстық топтардың мемлекеттік мекемелердегі ұйымдасқан топтардың мәртебесін пайдаланып, жеке тұлғалардың, үкіметтік емес ұйымдардың, сондай-ақ халықаралық серіктестік бірлестіктерінің мүлікті заңсыз иемденуінен туындайтын әрекеттері болып табылатыны белгілі. Бұл, негізінен, қоғам өмірін реттейтін құқық пен мораль нормаларында түбегейлі қайшылықтардың болуының басты себебі.
Т арихи деректерге сүйенсек, көптеген елдердің (Индонезия, Таиланд, Корея) даму тарихындағы экономикалық өсу сыбайлас жемқорлықтың өсуімен қатар жүретін кезеңдерге сәйкес келеді. Дегенмен бұл елдердегі сыбайлас жемқорлықтың өсуі ел экономикасының өсуіне кедергі болған жоқ.
«Егер ерікті билік болмаса, жемқорлық мүмкін емес еді». Бірақ беделі жоғары адам немесе топ өзі белгілеген саясатты өз бетінше жүргізе алмайды. Осы мақсатта ол әкімшілерді тағайындайды, оларға қажетті өкілеттіктер береді, олардың қарамағындағы қажетті ресурстарды береді, олар үшін тәртіп ережелерін белгілейді және оларға бақылауды жүзеге асырады.
Дамушы әлемде сыбайлас жемқорлық әлдеқайда кеңірек және әлдеқайда тікелей нысандарда сезіледі. Мысалы, Үндістанда күнделікті көптеген жол-көлік оқиғалары құқық қорғау органдарына жылдам пара беру арқылы айыппұлдар тез арада жойылуы мүмкін. Ұлыбританияның премьер-министрі Дэвид Кэмерон «фантастикалық жемқорлық» деп атаған ел Нигерияда жемқорлық қару-жарақ келісім-шарттары арқылы үкіметтің 15 миллиард доллар ақшасы ұрланған.
Президент Дилма Руссефке үкіметтік шоттарды айла-шарғы жасады деген айыптаулардан кейін импичмент жарияланғанымен, жемқорлық жанжалына тап болған Бразилия одан да көп назар аударады. Сайып келгенде, дамушы әлем дамыған әлемде жоқ көптеген кедергілерге тап болады, бірақ, өкінішке орай, сыбайлас жемқорлық ортақ болып табылады. Ең сорақысы, қазір сыбайлас жемқорлық ақшаны интернет арқылы лезде жылжыту арқылы ұлттық шекарадан асып түседі.
Сонда қоғамда бұл мәселемен күресу үшін не істеу керек? деген сұрақ туындайды. Белгілі болғандай, сауатты білім беру – сыбайлас жемқорлықтан туындайтын қауіптерді азайтудың ең жақсы құралы болып табылады. Дамыған елдердегі халықтың көпшілігі сыбайлас жемқорлықты көргенде оны анықтай алатын болса, әлемнің басқа бөліктерінде бұл жағдай бірдей емес. Жастар арасында қандай іс-әрекет жемқорлық болып саналатыны және оның салдары қандай қауіп тудыратыны туралы түсіндіруге көбірек көңіл бөліну қажет. Сонда ғана еліміздегі өскелең ұрпақ сыбайлас жемқорлық туындаған жағдайда шұғыл шешуді қажет ететін қауіп ретінде қарастырады.


Колледждегі жас мамандардың топқа тәлімгерлік ету жұмыстарын ұйымдастыру

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет