Тақырып:Қазақстанда және дүние жүзінде жел энергиясын пайдаланудың қазіргі күйін зерттеу. Орындаған
жүктеу/скачать 4,13 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Зерттеудің міндеттері
- Тақырыптың
| Зерттеудің мақсаты: Қазақстан және бүкіл әлемдегі жел энергия технологиясын зерттеп, көршілес елдердегі жел энергия тәжірибелерін сынап, талдау арқылы жел энергетика саласының қазіргі уақыттағы күйін анықтау.
Зерттеудің міндеттері: Осы күнгі жұмыс істеп тұрған электр станцияларының артықшылығы мен кемшіліктерін анықтап, жел энергетика саласының күйін бағалау. Тақырыптың өзектілігі: a) Барлық бізге белгілі энергия көздері таусылуға жақын. б) Мұнайды, таскөмірді, газды өндіру, оны іздеу өте үлкен қаржы қажет етеді. Көптеген өте күрделі жұмыстарды және көп технологияларды қажет етеді. в) Осы энергиялық ресурстарды пайдаланудың экологиялық жақтары: электр энергиясын алу үшін және транспорттың жүруін қамтамасыз ету үшін жағылатын отын (мұнай, бензин, көмір) жанған кезде бөлініп шығатын көмірқышқыл газы жер бетінің жылулық сәулесін жұту арқылы, ауа райының әлемдік жылуына әкеліп соғады. Соңғы екі ғасырдағы адамзаттың іс - қимылы табиғатқа елелі нұқсанын тигізді. КІРІСПЕ Жел энергетикасы – жел энергиясын механикалық, әдістері мен техникалық құралдарын жасаумен айналысатын жаңартылатын энергетиканың саласы. Ол жел энергиясын халық шаруашылығына ұтымды пайдалану мүмкіндіктерін қарастырады. Жел энергетикасы қондырғысы – жел ағынының кинетикалық энергиясын энергияның басқа түріне түрлендіретін техникалық құрылғылар жиынтығы. Жел энергетикасы қондырғысы жел агрегатынан (жел қозғалтқышы мен бір немесе бірнеше жұмыстық машиналарды біріктіреді), энергияны аккумуляттаушы (қорын жинаушы) немесе қуатты резервтеуші құрылғыдан және бірқатар жағдайларда қосалқы қозғалтқыштан (ең алдымен жылулық қозғалтқыштан), сондай-ақ, қондырғының жұмыс режимдерін автоматтық басқару (реттеу) жүйелерінен тұрады. Жел энергетикасы қондырғысы арнайы қолданыстық (сорғылық немесе су көтеруші, электрмен зарядтаушы, диірмендік, су тұщыландырушы, т.б.) жел энергетикасы қондырғысы және кешенді қолданылатын жел энергетикасы қондырғысы (жел электр станциялары) болып ажыратылады. Жел электр станциясы — желдің кинетикалық энергиясын электр энергиясына түрлендіретін қондырғы. Ол жел қозғалтқышынан, электр тогы генераторынан, олардың жұмысын басқаратын автоматтық құрылғыдан, оларды орнату және қызмет көрсетуге арналған құрылыстардан, ғимараттардан тұрады. Желсіз күндерде жұмыс жасауы үшін резервтік жылулық қозғалтқышпен, аккумулятор батареяларымен, гелиоқондырғылармен толықтырылады. Әдетте, жел электр станциясы тұрақты ток генераторларымен жабдықталады. Ол аккумулятор батареяларын зарядтайды. Ал тұтынушыларға қажетті айнымалы ток инвертор деп аталатын арнайы құрылғыдан алынады. Инвертор тұрақты токты айнымалы токқа түрлендіретін құрылғы болып табылады. Жел электр станцияларын жел жиі тұратын жерлерде, орталықтандырылған электрмен жабдықтау тораптарынан қашық орналасқан ауылдық мекендерде, далалық, шөлейтті, т.б. жерлерде қолданады. Жел энергетикасы қондырғысының қуаты 100 кВт-тан бірнеше МВт-қа дейін жетеді. Ең қуатты (3 МВт) жел энергетикасы қондырғысы Германияда салынған (1983). Қазіргі кезде бірлік қуаты 15 МВт-қа дейінгі жел энергетикасы қондырғысы жобалануда . Сурет 1. 1888 ж. Чарльз Бруш пайдаланған жел генераторы 1854 жылы АҚШ-та жел энергиясымен жұмыс істейтін су тарту насосы іске қосылды. Су тарту насосының моделі жел диірменінен қалақшалар санының көптігімен және жел бағыты мен жылдамдығын анықтайтын аспап флюгердің болуымен ерекшеленеді. 1940 жылдары осындай жел күшімен қозғалатын диірменнің саны алты миллиондай еді, оларды су тарту және электроэнергия алу мақсатында қолданды . Осындай жел диірмендер мал шаруашылық фермасын сумен қамтамасыз етіп тұрды. 20 ғасырдың ортасында жел энергиясын қазіргі заман энергия қоры – мұнай орнын басты. Дүние жүзінің бірнеше рет мұнай дағдарысынан соң, қайтадан жел энергетикасына көпшіліктің қызығушылығы оянды. 70 жылдары мұнай бағасының өсуіне байланысты, энергетика сарапшылары жел энргиясын пайдалану шараларын ұсынды. Мемлекет қаржыландыру қолдауымен өткізілген зерттеулер мен эксперименттердің нәтижелері, жел энергиясын пайдаланудың жаңа технологиясының дамуына жол ашылды. Бірінші жел турбинасы айналу осіне тік қарапайым құрылғы болды, мысалы, астық тегістеу үшін б.э.д. 200 жылда Парсы қолданылған құрылғы ретінде. Айналу осіне тік осындай диірмен пайдалану Таяу Шығыстағы кейіннен жаппай болды. Сәл кейінірек диірмен желкен жабдықталған он ағаш бағаналар, тұрды айналу осіне көлденең, әзірленді. Диірмен бұл қарабайыр түрі Жерорта теңізі бассейні көптеген елдерінде күні бүгінге дейін қолданылады. XIV ғасырда, Нидерланды конструкциялар желді диірмен жетілдіру жетекші айналды және кеңінен Рейн өзені атырауында батпақтар мен көлдер ағызып содан бері оларды пайдаланылады. 1608 және 1612 жылдар аралығында үш метр теңіз деңгейінен төмен болды Beemster Polder, 37 кВт әрбір 26 жел турбиналары көмегімен сұйықтық құйылады. Кейін әйгілі инженер – гидравлик Лигвотер, минутына 1000 куб метр өнімділігі бар 14 жел қозғалтқыштарын пайдаланып, суды аккумуляторлаушы бассейнге сорып ағызды, сөйтіп төрт жылда Polder Shermer польдер Шермерді құрғатты. Содан кейін 37 жел қозғалтқыштар бассейндегі суды сақиналы каналға құйып, одан олар Солтүстік теңізге құйылды. Бірінші жел энергиясын пайдаланған қалақты машина, желкен болды. Желкен мен жел қозғалтқышын біріктіретін, бір энергия көзінен басқа қолданылатын сол бір принцип. Зерттеу қорытындылары бойынша желкенді дөңгелегінің диаметрі шексіз жел қозғалтқышы түрінде қабылдауға болатынын көрсетті. жүктеу/скачать 4,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|