Такырыбы: Қазақ халқының байырғы өлшем бірліктері


Жауабы: қант құрғақ шай үстіне түсті. «Бәрін бірге ойлап қой» есебі



бет4/12
Дата18.01.2023
өлшемі48,25 Kb.
#61815
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Байланысты:
Òàêûðûáû ?àçà? õàë?ûíû? áàéûð?û ?ëøåì á³ðë³êòåð³

Жауабы: қант құрғақ шай үстіне түсті.
«Бәрін бірге ойлап қой» есебі.

Түйе, бота маң басқан


Төрт аяғын тең басқан.
Шұнақ құлақ бес ешкі, 
Қос-қос лақты қос ешкі
Төрт қозылы екі қой, 
Бәрін бірге ойлап қой.
Бұл есеп Қырық бір түйір құмалақ, өтірік айтпай, шынын айт, - түйіндеуімен бітеді де қазақ даласында да құмалақшының да өз есебі бар екендігі, оның құрмет пен сенімге ие болғанына құмалақшы да бірлікке шақырғанына күмәнданбаймын.
Жауабы: 19 бас мал.
«Нар түйеден жүк ауыспас» есебі.

Әр түйе төрт қанар жүк көтерсе, жиырма екі қанар жүкті Шалқардан Жармолға дейін жеткізу үшін, Ыбырай оқушысы Медресінге неше түйе керек болар еді?- дейді баласы Емберген Тереков.


Нар түйеден жүк ауыспас.
Жауабы: 6 түйе.
«Жыл қайыру» есебі.

- Нешедесің?- деді ақсақалға жігіт ағасы
. -4 жылқы, тоқтымын, - деді Тәттімбет күйші.
Тәттімбет неше жаста? Дананың сөзі асыл тас.
Жауабы:Тәттімбет 4 жылқы деу арқылы өзіне төрт мүшел толғандығын айтты және тоқты деу арқылы 2 жас қос деді, яғни 49+2=51.
«Бесжиырма мен бесжақсы» есебі.

Ең бай қазақ баласының қалыңына шектен шықпай бесжиырма мен бесжақсы берді. Бір жылқысы орта есеппен 20 сом тұрса, бай баласының қалыңына қанша жылқы берді деп ойлайсың?


Бесжақсы, бесжиырма деген не?
Бірінші байлық - денсаулық, Екінші байлық - ақжаулық.
Жауабы: бесжиырманың мағынасы 50 жылқы. Бұл жерде 50 жылқы ішімен есептеліп отырғандықтан, небәрі 100 бас болады. Бесжиырма да 100 деген сөз. Ал бесжиырма қалыңдық сәукелесіне арнап, күйеу беретін кәде. Бесжақсы үшін 500-600 сом береді. Есепте «шектен шықпас» деген тіркеске жүгінсек 600 сом берген болады. Бір жылқы 20 сом тұратындықтан бесжақсы үшін 30 жылқы бергені. Сонда небәрі 80 жылқы қалыңмалға берілген.
«Қораға қамалған қой» есебі.

99 қой 15 қораға қамалған. Неліктен ең болмағанда қораның біреуінде қойдың саны тақ болады?


Ақ сандығым ашылды, ішінен жібек шашылды.
Жауабы: Егер әрбір қорада жұтан қой қамалса, онда олардың қосындысы жұп сан болады. Ал 99-тақ сан. Демек, ең болмағанда қораның біреуіне тақ санды қой қамасам ғана тақ сан шығады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет