Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е
жүктеу/скачать 5,12 Mb. Pdf көрінісі
|
| Кең магынадагы тзрбие
гасырлар бойы мирас қалыптаскан әлеуметтік тэжірибені ұрпақтан ұрпақка жеткізу; тар мағынадагы тәрбие субъект-субъектілі қарым - катынаска негізделген ұстаздан шэкіртіне, ата - анадан балага берілетін тэрбие үдерісі. Тэрбие дегеніміз құнды элеуметтік тэжірибені, мэдени құнды- лықгарды меңғерте отырып, тұлғаның өзін - өзі дамытуға, коғаммен үйлесімді қатынаста болуына бағытталған үдеріс. Оқыту - тэжірибелі ұстаз бен окушынын арасындағы нәти- жесінде белгілі білімдер, іскерліктер, дағдьшар тэжірибені жэне өз мі- нез-құлқын, тұлғалық қасиеттерін қалыптастыратын бір максатқа ба- ғытталған белсенді өзара эрекет үдерісі. Дидактиканың негізгі катего- рнялары: білім беру, оқыту, оқу, оқыту ұстанымдары, оқыту үдерісі, мақсаты, міндеттері, мазмұны, түрлері, әдістері, қүралдары, нэтижесі Білім - адам, қоғам, табиғат, заттар мен құбылыстар жайлы ғылымда жинақталған білім жүйесі; адамзаттың жинақтаған мол тэ- жірибесі; ұғымдардың, заңдылықтардың, тұжырымдардың, қағида- лардың, деректердің, пайымдардың жиынтыгы т.б. 78 Білім беру - коғамдық, элеуметгік, мәдени кұбылыс; қогам мен мемлекеттін өзінін азаматына катысты функциясы; тұлғаның мәде- ниеті, мэдени кұндылык; білім, білік, дағды-машықтардын жэне ойлау құралынын жүйесі; ғылыми көзқарастар, шығармашылык қабіпетгер мен мүмкіндіктерді дамыту үдерісі; терең сапалы білім неғізінде жеке тұлганың еркін бағдарлай білу, өзін-өзі іске асыру, өзін-өзі дамьггу үдерісі; білім, білік, дағды мен іс-әрекеттердің жиынтыгы жэне оны жүзеге асырудағы адамның іс-тәжірибесі; білім берудің тұтастығы, нэтижелілігі т.б. Білім берудің қоғамдык қызметтері тұргысынан ол - элеуметтік тэжіриені жеткізудің кұралы. Оқыту - дидактиканың маңызды категорияларының бірі; оқы- тушы мен окушының өзара түсіністік, ынтымақтастык карым-катына- сы, іс-әрекеті; білім беру, біліктері мен дағдылары, іс-әрекеттерді мең- герту үдерісі; белсенді шыгармашылык эрекетті баскарудың негізгі жолы; сапапы білім беру, тәрбие, дамыту мқсаттарына сай окушы- лардың шығармашылыгын дамытуға бағытгалған арнайы ұйымдаскан іс-әрекеті т.б. Қузыреттілік - окушылардың эр-түрлі іс-эрекеттер түрлерін меңгеруімен анықталатын білім беру нэтижесі. Педагогикалық категориялардың өзара бірлігі мен байланысын қамтып тұрған базалық категория - педагогикалық үдеріс категориясы. Педагогикалық үдеріс - бұл қозгалыстағы, дамудағы әрекет. Педаго- гикалық үдеріс - субъектілердін өзара эрекетгері нэтижесінде пайда болатын карым-катынастардың жиынтыгы. 1.3. Педагогикалық гылымдарда пзнаралың үгымдар. Педаго- гикапык ғылымдарда пәнаралық ұғымдар тұлга, іс-әрекет, карым-қа- тынас, дамыту, элеуметтену, калыптастыру т.б. ұғымдары бір - бірімен тығыз байланыста болады. «Тулга» ұгымы қазіргі замаНауи педагогика мен психологияда кеңінен колданылады. Адамның ішкі болмысына терең бойлап ену үшін бұл ұгымның ұлкен маңыздылығы бар екені даусыз нәрсе. Деген- мен, ғылыми-технологиялык әдебиетгердегі адам тұлғасы мэселенің зерделенуі оның, яғни тұлғаны түсінудің ғылыми кауымдастықта ма- құлданған түсініктемесі эзірге жоқ екенін дэлелдеді. Бұл, эрине, адам тұлғасының гылыми зерделеу пэні ретінде өте күрделі екендігінің айғагы. Жеке түлга - адамның анатомиялық-физиологиялық пісіп- жетілуі, оның жүйке және психикапык жүйесінің жетілуі, сонымен бірге танымдық және шығармашылык іс-эрекетті, дүниетанымдық, коғамдық-саяси көзкарастарды, наным-сенімдерді байытудағы сандык жэне сапалық өзгерістердің өзара байланысу үдерісі. жүктеу/скачать 5,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|