Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е



Pdf көрінісі
бет56/183
Дата25.07.2023
өлшемі5,12 Mb.
#104790
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   183
Әдіснамалық мэдениет -
бүл жалпы ғылыми іргелі білімділік, 
әдіснамалык білімді меңгерген, оқу-зертгеу эрекетіндегі шығармашы- 
лық, өзін-өзі дамытуға кұндылык бағдарлар жүйесі, түлғаның тұтас, 
біріккен сипаттамасы. Педагогтың эдіснамалык мэдениетінің мазмұ- 
нына мына білімдер енеді: педагогикалық білім кұрылымы мен эрекет- 
тері туралы білім;
- жалпы ғылымдық мазмұндағы ағымдағы, негізгі, іргелі педа- 
гогикалық теориялар, тұжырымдамалар, болжамдар; педагогикалык 
зерттеулердің әдістері мен логикасы туралы білім;
- тәжірибені жетіддіру үшін алған білімді пайдалану әдістері 
туралы білім.
2.2. 
Педагогика әдісиамасының деңгейлері.
Ғылыми танымда 
әдіснамалық талдаудың эр түрлі деңгейлері көрсетіледі. Әдебиеттерде 
эдіснамалық тадцау үдерісі төрт деңгейлік иерархия түрінде беріледі:
1) 
философиялың эдіснама,
яғни, таным мен жалпы ғылымның 
категориялық құрылымы негізінде педагогикалық зерттеу мэнін, оның 
эдіснамалық іргетасын білдіретін жэне белгілі бір элем сипаты тұр- 
ғысынан педагогикалық зерттеу нэтижелерінің танымал түсіндірмесіне 
қатысты жалпы кағидалар жатады;
2) 
зкалпы гы лымилық эдіснама,
жалпы ғылымилық кағидалар 
мен зертгеу формаларын қамтиды (жүйелілік, кибернетикалық, кешен- 
ді, багдарламалы-мақсаттық секілді жалпы ғылымилық әдістер, идеал- 
Дау, модельдеу секілді жалпы ғылыми рәсімдер мен тэсілдер жэне т.б 
қатысады). Жаппы гылымилык эдіснама ұстанымдық-бағыттаушы 
қызметті аткарады. Себебі, дәл осы кезеңде зерттеудің ұстанымдык 
багыты анықталады, оның стратегиясы, нысаны мен пәнін анықгаудын 
эдістері қарастырылады.
3) 
нақты гылымилық эдіснама
педагогика ғылымының зерттеу 
эдістері, зерттеу қағидасы мен рәсімдерінін жиынтығынан тұрады. Ол 
реттеуші кызметті аткара отырып, бір бірімен нақты зерттеулердің 
ерекшеліктерімен сэйкес байланысатын педагогика әдістері мен аралас 
ғыпымдарға кажеггі жиынтыкты құруға мүмкіндік бере отырып, соны-
86


мен катар, педагогикалық зертгеу барысында бір мәнді түсінуге қажет- 
ті психология, әлеуметтану және т.б гылымдардың жэне педагогика- 
ның үгымдык-түсініктік аппараттының бірегейлігін қамтамасыз етеді;
4) 
зерттеудің әдістемесі жзне техникасы
(технология), яғни, 
бір сипатты жэне шынайы эмпирикалық материал жинап, оны апғаш- 
қы талдау үшін қажетті болатын рәсімдері жиынтығы. Оның басты 
қызметі - қүралдық немесе күралдық-технологиялық. Аталған деңгей- 
дің қызметтерінің дүрыс жүзеге асырылуына сай жеке педагогикапық 
зерттеулердің нәтижесі мен жалпы, барлық педагогикалык ғылымдар- 
дың нәтижелері қалыптасады.
Философиялык білімдер педагогикалық зерттеуді эдіснамалық 
қамтамасыз етудін құрамына кіреді. Ол педагогикалық теория жасау 
үшін қажет, өйткені, теориялык зерттеу тэжірибемен, педагогикалық 
шынайы болмыспен жалпылама байланыста да, ал философиямен 
тікелей байланысты.
Ғылыми-педагогикалык зерттеуде маңызды рөлді 
философия-
лы қ категориялар
(мэн және қүбылыс; себеп пен нәтиже; қажеттілік 
пен кездейсоқтық; мүмкіндік пен шынайылык; мазмүны мен формасы; 
бірегейлік, ерекшелік жэне жалпылық, т.б), 
заңдар
(карама-қайшы- 
лықгардын күрес заңы; сандық өзгерістердің сапалыққа айнапу заңы; 
терістеуді терістеу заңы), 
қагидалар
(теория мен тәжірбиенің бірлігі 
қағидасы; зерттелуші мэселеге накгы тарихи жэне шығармашьшық 
эдіс қағидасы; объективтілік қагидасы; үдеріс пен қүбылыстың жан- 
жактылыгын зерттеу қағидасы) аткарады.
2.3. 
Философиялык, заңдар, заңдылықтар. Қарама-қайшы-


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   183




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет