Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е
жүктеу/скачать 5,12 Mb. Pdf көрінісі
|
педагогика-таубаева
| негізгі педагогикалық теорияны белгілеп, зерттеушілер үгиін өзінше
бір әдіснамалық багдар болатын қандай да бір теория аясында гылыми-педагогикалық эрекетті реттеуге болады. Осы кезеңде жаңа гылыми-педагогикалық білімді жинақтау жүзеге асады. Мектептің кәсіби іс-әрекеті мен эрбір мұгалімнің шығарма- шылык әс-әрекетінің әдіснамалық негізінің құраушысы болатын тео- рия мен практиканың үздіксіз өзара байланысы үнемі қарастырылады. Педагогикалық теория мен практиканың өзара байланысы олардың өзара іс-әрекетінен туындайды. «Өзара іс-эрекеттілік» ұғымы педагогикапық зерттеу нәтиже- лерін практикаға ендіруді білдіреді, теория мен практиканыц өзара іс- эрекеттілігі педагогикалық іс-әрекеттің кез келген түрінде байқалады (оқу-тәрбиелік, басқарушылық, ғылыми-зерттеушілік іс-әрекет, мұға- лімдер қауымына педагогикалық ғылымның материапдарын жеткізу іс-эрекеті). Соңғы кезде, ғылым мен практиканың өзара іс-әрекеттілік мэнмэтінінде педагогикалық жаңалықты пайдалану мэселесі көбірек 93 зерттелуде. Зерттеушілер жаңашылдық қозгалысын педагогикалык жацалықта пайдаланумен тығыз байланыстырады. 2.5. Педагогика эдіснамасының мэнін зерделеу багыттары. Әдіснамалык ізденудің багытына тэн педагогикапық әдіснаманын тек гносеология гана емес, сонымен қатар, онтологияның қызметін қатар аткаратын таным кеңістігінің әрекеті жүйесін ерекшелеу, шынды- гында, нактыланған болатын. Жекелей алганда, бұл ғылыми-педаго- гикалык фактілерді сипаттап, педагогикалык нысандардың мәнін аша- тын, олардың бұдан әрі өзгеруі мен дамуының табиғаты мен шарт- тарын түсіндіретін сала ретінде педагогика гылымының пәнінің түсін- діруінде карастырылады. Белсенді даму үстіндегі педагогика әдіснамасы аясындағы гно- сеологиялыц түғырмен қатар, педагогика гылымы, оның объектісі мен пэні шегінен тыс өмір сүретін философиялык ережелер жүйесі қарал- ған тағы бір ұстаным аныкталды. Педагогика гылымын дамыту әдіснамасы ретінде, философия- лы ң деп аталатын екінші тұғырдың авторлары, түрлі педагогикалық құбылыстар мен үдерістерді тануға және зерттеуге қолданылатын диа- лектиканыц заңдарын, философиялык идеяларын карастырады. Екінші ұстанымның жактаушылары педагогика эдіснамасынын «бастапқы ережелері мен қағидалары, түсініктердің мэні мен жүйесі, ең алдымен, философиялык тұғырнамамен аныкталады жэне аталмыш гылыми білім саласының құрамдас бөлігі болып табылмайды» деп тұжырым- дайды. Философиялық тапдау педагогикалық талдаумен катар қолда- ныла апады, бірак оның орнына қолданылмауга тиіс. Педагогика әдіснамасын дамыту тарихында кеңес кезеңіндегі педагогика ғылымы мен практиканың өзін дамытуға елеулі ықпал еткен үшінші идеологиялық түгыр болганын айтуға болады. Ғылым әдіснамасы мэселелерін басты назарға алган философтар эдіснаманы жеке ғылым жэне оның даму кұрадцарын гылыми кызмет- тің кұрылымы, пішіні мен тәсілдері жэне үлгісі жөніндегі қағидалар ретінде қарастырады. Осының ыкпалымен педагогиканың эдіснамасын түсінуге деген көзқарас біртіндеп өзгеріп, гносеологиялық, филосо- фиялық жэне педагогикалык тұгырлар барған сайын жиі сынга ұшырай бастады. Нәтижесінде, төртінші тұгыр - гылымтанушылың болып анық- талды, ол әдіснамалық, тарихи жэне теориялык ілімдерді ажырататын жэне біріктіретін гылыми-педагогикалық білімдердің құрылымдарын жанартып, педагогтардың эдіснамалық зерттеулерінін пэндік өрісі ше- карасын аныктайтын, педагогика эдіснамасын гылымтану құрьшы- мындагы гылыми білімдердің айрыкша саласы ретінде түсіндірумен екрекшеленеді. Бұп тұғырдың ұстанымы бойынша педагогика әдісна- масы өз аясында ғылыми жүйе ретінде педагогика гьшымын дамыту қагидаларының, құралдарының, эдістері мен үлгілерінің ерекшелік- |