Тавасарова А. А



бет26/85
Дата26.01.2022
өлшемі1,35 Mb.
#24341
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   85
Байланысты:
Қарапайым грамматика


Using the verb «to do»


(«to do» етістігінің қолданылуы)



Cases of using (Қолданылуы)

Examples (Мысалдар)

1. Көмекші етістік

а) күрделі етістік


ə) күшейткіш қимыл мағынасында

Do you speak English? He doesn't learn French. Don't go there.

-1 am sorry you don't know



my brother.

- But I do know him. Do



come tonight.

Сіз ағылшынша сөйлейсіз бе?

Ол француз тілін оқымайды. Онда бармаңыз.

Өкінішке орай, сіз менің ағамды білмейсіз.

Бірақ, мен оны білемін. Қайткенде де, бүгін кешкісін келіңізші.



2. Негізгі етістік бір нəрсе істеу мағынасында

He has done his exercises. He will do his work in the evening.

Ол өзінің жаттығуын орындады. Ол өзінің жұмысын кешкісін істейді.

Conjugating the auxiliary verb «to do» in Present Simple Tense (Көмекші «to do» етістігінің жай осы шақта жіктелуі)



Singular (Жекеше)

Plural (Көпше)

Affirmative sentences (Болымды сөйлем)

I

You

Не

She


like apples like apples likes apples

likes apples

We You They

like apples like apples like apples

Negative sentences (Болымсыз сөйлем)

I

You

Не
She

do not like apples do not like apples does not like apples

does not like apples

We You They

do not like apples do not like apples do not like apples

Interrogative sentences (Сұраулы сөйлем)

Do Do Does

Does

I like apples? you like apples? he like apples?

she like apples?



Do Do Do

we like apples? you like apples? they like apples?


TENSE FORMS OF THE VERBS


ЕТІСТІКТІҢ ШАҚТАРЫ


Іс-əрекеттің, қимылдың мезгілге, уақытқа байланыстырылғанын көрсететін етістікке тəн категорияны етістіктің шақтары деп атайды. Етістікте үш шақ болады: The Present Tense (Осы шақ); The Past Tense (Өткен шақ), The Future Tense (Келер шақ).


The Present Tense (Осы шақ)

The Past Tense (Өткен шақ)

The Future Tense (Келер шақ)

Singular (Жекеше түрі)

I

write

wrote

shall write

You

write

wrote

will write

He

writes

wrote

will write

She

writes

wrote

will write




Plural (Көпше түрі)

We

You They

write

write write



wrote

wrote wrote



shall write

will write will write




ЕТІСТІК ШАҚТАРЫНЫҢ БЕРІЛУІ

Ағылшын тілінде аяқталған іс-əрекет осы шақ, өткен шақ, келер шақта (Tenses) беріледі. Етістіктің шақтары 4 топқа бөлінеді:

  1. Шақтың жалпы түрі (IndefiniteTenses);

  2. Шақтың созылыңқы түрі (ContinuousTenses);

  3. Шақтың аяқталған түрі (Perfect Tenses);

  4. Шақтың аяқталған созылыңқы түрі (Perfect ContinuousTenses).

  1. Шақтың жалпы түрі (Indefinite/Simple Tenses). Бұл топтың қүрамы мынадай: Жалпы осы шақ (Present Indefinite Tense); Жалпы өткен шақ (Past Indefinite Tense); Жалпы келер шақ (Future Indefinite Tense).

Indefinite Tenses шағының басқа шақ түрлерінен айырмашылығы, тек аяқталған іс- əрекеттің осы, өткен, келер шақта қайталануын білдіреді.


  1. Шақтың созылыңқы түрі (Continuous/Progressive Tenses). Бұл топтың құрамы мынадай: Созылыңқы осы шақ (Past Continuous Tense); Созылыңқы өткен шақ (Past Continuous Tense); Созылыңқы келер шақ (Future Continuous Tense).

Continuous шағындағы түрлер іс-əрекеттің ұзақтылығын, белгілі бір уақытқа дейін басталған іс-эрекеттің осы, өткен, келер шақта аяқталуын, аяқталғанын немесе аяқталатынын осы сəтте білдіреді.

  1. Шақтың аяқталган түрі (Perfect Tenses). Бұл топтың құрамы мынадай: Аяқталған осы шақ (Present Perfect Tense); аяқталған өткен шақ (Past Perfect Tense); Аяқталған келер шақ (Future Perfect Tense). Perfect шақтар тобы to have кемекші етістік пен Participle II арқылы жасалады. Perfect шақтар тобы іс-əрекеттің өткен мезғілде болғанын, қазірде орындалғанын, келер шақта міндетті түрде орындалатынын көрсетеді.

  2. Шақтың аяқталган созылыңқы түрі (Perfect Continuous Tenses). Бұл топтың құрамы мынадай: Аяқталған созылыңқы осы шақ (Present Perfect Continuous Tense); Аяқталған созылыңқы өткен шақ (Past Perfect Continuous Tense); Аяқталған созылыңқы келер шақ (Future Perfect Continuous Tense).


«The Present (Past, Future) Indefinite Tense» кейде «The Present (Past, Future) Simple Tense»

деп те аталады.






Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   85




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет