Ағылшын тілінде артикль – шылау сөздердің қатарына жатады. Ол дербес лексикалық мағына бермейді, тек қана зат есімнің белгісі ретінде ғана қолданылады. Қазақ тілінде артикль жоқ. Ағылшын тілінде екі артикль бар:
the Indefinite article (Белгісіздік артиклі) - а/аn; ə) the Definite article (Белгілілік артиклі) - the.
Белгісіздік артиклі тек саналатын зат есімдердің алдында кездеседі. Белгісіздік артиклі: «а» жəне «аn». Егер сөз дауыссыз дыбыстан басталса «а» қолданылады: a book, a table, а реn. Егер сөз дауысты дыбыстан басталса «аn» қолданылады: an apple, an egg, an ice-cream, an old man. Белгісіздік артиклі:
«а» жəне «аn» one (бір) сан есімінен туған, сондықтан ол зат есімнің тек жекеше түрімен қолданылады. Мысалы: I am a teacher (жекеше). – Мен оқытушымын. Ал көпше түрде белгісіздік артиклі қолданылмайды. We are teachers (көпше). - Біз оқытушымыз.
Белгісіздік артикль деректі заттық ұғымды білдіреді. Мысалы: This is a book. – Бұл кітап (газет немесе журнал емес). Give me а реn. – Қалам берші (қарындаш немесе дəптер емес).
Белгілілік артиклі: «the». Егер сөз дауыссыз дыбыстан басталса «the» [zэ] болып оқылады: the book [zэ’buk], the table [zэ’teibl]; дауысты дыбыстан басталса «the» [zi] болып оқылады: the old man [zi 'ould man], the office [zi ofis] жəне белгісіздік артикль сияқты екпінсіз болып, келесі сөзбен жалғасып оқылады. Мысалы: Open the book ['oupn zə buk], Белгілілік артиклі: «the» сілтеу есімдігінен пайда болған (this- мынау, that-анау). Ол зат есім арқылы айтылған заттың, атаудын басқалардан гөрі айтушыға да, тындаушыға да белгілі екенін көрсетеді. Мысалы: I have a new book. – Менде жаңа кітап бар. The book is on the desk. – Кітап партаның үстінде (сол, айтылған кітап).
Зат есімдердің алдында артикльдердің орнына тəуелдеу есімдіктері де қолданылады.
Сын есім арқылы берілген анықтауыш əдетте өзі анықтайтын зат есімнің алдынан келеді де,ал зат есімге қатысты артикль анықтауыштың алдынан қойылады: I have a nice flat. – Менде жақсы пəтер бар.
Егер анықтауыш есімдік немесе сан есім арқылы берілсе, онда ол да зат есімнің алдында қолданылады. Мұндай жағдайда зат есімнің алдында артикль қойылмайды: Take this map. – Мына картаны ал. I see five apples - Мен бес алма көріп тұрмын.
The Definite Article а [ə] (Белгілілік артиклі а [ə])
The Indefinite article
The Definite article
(Белгісіздік артиклі)
(Белгілілік артиклі)
а[ə]
аn [ən]
The [zə], [zi]
a boy
an apple
the boys
a girl
an egg
the girls
Examples (Мысалдар)
Pronunciation (Оқылуы)
Translation (Аудармасы)
a baby
[ə’beibi]
Кішкентай бала
a bag
[ə’bag]
Сумка
a bed
[ə’bed]
Төсек
a book
[ə’Ьuк]
Кітап
а саке
[ə’keik]
Торт
a cat
[ə’kat]
Мысық
a desk
[ə’desk]
Парта
USE OF THE INDEFINITE AND THE DEFINITE ARTICLES
БЕЛГІСІЗДІК ЖƏНЕ БЕЛГІЛІЛІК АРТИКЛЬДІҢ ҚОЛДАНЫЛУЫ
Using the Indefinite article «а/аn» (Белгісіздік артикльдің қолданылуы)
Cases of using (Қолданылуы)
Examples (Мысалдар)
1. Countable nouns:
Concrete and abstract nouns (Нактылы жəне абстрактылы зат есімдердің жекеше
I have a small dog,
I am reading an interesting English book
2.be, seem, become, have + noun (Мамандыққа байланысты зат есімдердің алдында немесе be, seem, become, have
My sister is a teacher. She became a third year student in 1995. Madina has a big
3. Noun (One – бір есептік сан есімінің
I bought a kilo of butter.
Tһе idea of oneness may sometimes become quite prominent (Бірлікті білдіретін фразалар). It occurs in the following cases:
a hundred, a thousand, a minute, a mile, etc:
101- a (one) hundred and one (жүз бір) 1099- a (one) thousand and ninety-nine (бір мың тоқсан тоғыз).
Не emptied his glass at a
5. Сөйлеуші заттар мен нəрселер туралы алғашқы рет əңгімелеп тұpca
I need a holiday.
There is a policeman at the door.
USING THE DEFINITE ARTICLE «THE»
БЕЛГІЛІЛІК АРТИКЛЬДІҢ ҚОЛДАНЫЛУЫ
The Use of Articles with Common Nouns
(Жалпы есімдердің алдында қолданылуы)
Cases of using (Қолданылуы)
Examples (Мысалдар)
1. Tһе individualizing function (Заттың, нəрсенің сөйлеушіге бұрыннан белгілі екеңдігі)
A cat lives in a small house. In the kitchen of the cat's house live little mice. Erkin goes to the institute in the evening.
2. It may be used with singular and plural (Санауға келетін зат есімдердің жекеше, көпше түрінде)
The book is blue. It is on the table The books are blue They are on the table.
3. Prepositions of, in + Noun (of, in -
предлог+ зат есім)
The theatre is at the end of the street The pencil is in the box.
4. Concrete and abstract nouns (Нақтылы жəне абстрактылы зат есім)
There is a lot of snow on the ground The snow is dirty. Bring the milk from the kitchen. The meat was quite cold.
The Use of Articles with Miscellaneous Proper Names
(Əр түрлі жалқы есімдердің алдында қолданылады)
Cases of using (Қолданылуы)
Examples (Мысалдар)
1. Names of theatres (a), museums (b), picture galleries (c), concert halls (d), cinemas (e), clubs (1) and hotels (9). E.g.
(Театр, мұражай, сурет галереясы, концерт залдары, кинотеатр, клуб жəне қонақ үй,т.б. атаулардың алдында)
the Bolshoi Theatre, the Kazakh Drama Theatre etc :
the British Museum, the Central Museum, etc.; c) the National Gallery, the Tretiakov Gallery, etc.;
d) the Chaikovsky Hall, etc.; e) the Empire, the Dominion, the Odeon, etc.;
the Night Club, the Petroleum, etc.;
the Alatau Hotel, the Continental Hotel, etc.
2. Names of ships and boats (Корабль жəне қайық атауларының алдында)
the Sedov, the Titanic, etc.
3. Names of newspapers and magazines (Газет, журнал атауларының алдында)
