Теориялық бөлім

Электронды күшейткіштің қасиеттерін сипаттайтын мәліметтер қосындысы оның көрсеткіштері деп аталады. Күшейткіштің негізгі техникалық көрсеткіштеріне мыналар жатады: күшейткішпен енгізілетін ток бойынша К_i, кернеу бойынша К_u және қуат бойынша К_p күшейту коэффиценттері, өткізу жолағының ені ΔF, сезімталдық, шығыс қуаты Р_шығ, бұрмалану.

Ток бойынша күшейту коэффициенті:

мұндағы I_шығ, I_кiр - сигналдың шығыс және кіріс токтары.

Егер күшейткіште К₁, К₂, К₃,...,К_n коэффиценттерімен бірнеше күшейту каскадтары болс, онда күшейткіштің күшейту коэффициенті:

 

Қазіргі күшейткіштерде күшейту коэффициенті өте үлкен, сондықтан оны логарифмдік бірлікте (дБ) береді:

Қуат ток пен кернеу квадратына пропорционал болғандықтан: P = I²R=U²/R, қуат бойынша күшейту коэффициенті (дБ):

Көпкаскадты күшейткіштің күшейту коэффициенті каскадтар күшеюінің коэффициенттер қосындысын білдіреді (дБ):

 

Кәдімгі күшейткіште әр түрлі жиіліктегі сигналдар әр түрлі күшейеді. Күшейту коэффициентінің сигнал жиілігіне тәуелділігі жиілікті сипаттама деп аталады. Ол 1.3 суретте көрсетілген. Бұл графикте К_ор - максималды күшейту коэффициенті;

1.3 сурет - Жиілікті сипаттама

Жиілікті сипаттама графигіндегідей өткізу жолағының шектерінде күшейту коэффициенті өзгермейді. 3 дБ (25 - 30%) аспайтын жолақ шегінде күшейту коэффицентінің азаюын адам құлағы байқамайды. Күшейткіштің жұмыс жиіліктерінде күрделі сигналды құрайтын бірдей емес күшеюден жиілікті бұрмалану пайда болады. Шындығында, жиілікті сипаттамалы күшейткіш F_т төмен және F_ж жоғары жиілікпен сигналдар F_ор орташа жиілікті сигналымен салыстырғанда бірдей емес күшейтеді (1.3 сурет).

Жиілікті бұрмалану орташа жиіліктегі күшейту коэффициентінің анықталатын жиіліктегі күшейту коэффицентінің қатынасын көрсететін жиілікті бұрмалану коэффицентімен М бағаланады:

Жоғарғы және төменгі шекті жиіліктерде жиілікті бұрмалану коэфффиценті бірдей және мынаған тең:

Жиілікті бұрмалану коэффициенті децибелда өлшенуі мүмкін

Өткізу жолағының шегінде М=3дБ.

мұндағы М₁, М₂, М₃,...,М_n - салыстырмалы бірлікте берілген жиілікті бұрмаланулар;