Тіл – құрал. Қазақ тілін меңгеру деңгейін тестілеу əдісімен бағалау емтиханына дайындық үшін оқу-əдістемелік құралы



Pdf көрінісі
бет41/162
Дата16.12.2023
өлшемі3,42 Mb.
#140056
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   162
ГР
АММА
ТИКА
ЛЫҚ БӨЛІК
♦ Сөйлемді толықтырыңыз.
Дополните предложение.
Сырдария өзенінің ... балық өндіріледі.
А) ішінде
В) бойында
С) ортасын
D) арасында
1) ішінде сөзі сөйлем мағынасына сəйкес емес;
2) бойында сөзі сөйлем мағынасына сəйкес, «өзенінің» сөзімен 
тіркеседі;
3) ортасын сөзі табыс септігінде тұрып, алдыңғы сөзбен тіркесе 
алмайды;
4) арасында сөзі сөйлем мағынасына үйлеспейді.
♦ Дұрыс құрылымды белгілеңіз.
Укажите правильный вариант.
A) жолдың арты 
B) вагонның іші 
С) пойыздың түбі 
D) жолсеріктің сырты
1) жолдың арты – тілде мұндай қолданыс жоқ;
2) вагонның іші – дұрыс тіркес, мағынасы айқын ;
3) пойыздың түбі – мұндай ұғым жоқ, бұлай қолданылмайды;
4) жолсеріктің сырты – дұрыс құрылым емес, мұндай қолданыс 
жоқ.
Сөйлемді толықтырыңыз.
Дополните предложение.
Алматыда көшелердің ... апорт көшеттері отырғызылып жатыр.
А) ішіне 
В) бойына
С) арасында
D) ортасында
Дұрыс құрылымды белгілеңіз.
Укажите правильный вариант.
A) кешкі астың алдында
B) кешкі астың ішінде
С) кешкі астың сыртында
D) кешкі астың астында
Көп нүктенің орнына қажетті сөзді қойыңыз.
Вместо многоточия вставьте нужное слово.
Жаңа пəтерім жұмысымның ... орналасқан.
A) жанында
B) басында 
C) бойынан 
D) сыртынан
12
13
11


60
Меншіктіктікті білдіру
Қазақ тілінде бір заттың екінші бір затқа тəуелді болуын тəуелдік жалғауларынан 
басқа -нікі, -тікі, -дікі формалары да білдіреді. Олардың жіңішке нұсқалары ғана 
қолданылады.
Бұл формалар ілік септіктің -ның/нің, -дың/дің, -тың/тің жалғауы мен -қы/кі, -ғы/гі 
формаларының бірігуінен пайда болған.
Бұл формалар заттың кімге меншікті, тиісті екенін білдіргенде сол зат атауынан 
кейін қойылады: еңбек балалардікі, бұл ақша сендердікі, мына орын менікі т.б.
Қолданылу ерекшеліктеріне қарай сөйлемнің əртүрлі мүшесінің қызметін 
атқарады: Бұл пəтер Гүлсімдікі. Біз бүгін Айнұрдікіне барамыз. Сенікінен көшірді.
♦ Қажетті қосымшаны жалғаңыз.
Вставьте соответствующий 
суффикс.
Көзілдірік атам....
A) -тың
B) -нікі
С) -тікі
D) -дікі 
1) -тың қосымшасының алғашқы дыбысы - қатаң , 
ал атам сөзінің соңғы дыбысы - үнді;
2) -нікі қосымшасы дыбыс үндестігіне сəйкес 
келмейді;
3) -тікі қосымшасының алғашқы дыбысы - 
қатаң , ал атам сөзінің соңғы дыбысы – үнді 
болғандықтан жалғанбайды;
4) -дікі қосымшасы дыбыс үндестігі бойынша 
сəйкес келеді: қосымша ұяң дыбыстан, атам сөзі 
үнді дыбысқа аяқталған.
♦ Меншік иесін көрсетіңіз.
Укажите принадлежность лицу.
А) Оң жақтан көкпен боялған үй көрінді. 
В) Оң жақтағы көкпен боялған үй Асандікі.
С) Көкпен боялған бір қабатты үлкен үйді таптық.
D) Асан оң жақтағы көкпен боялған үйге кіріп кетті.
1) -тың қосымшасының алғашқы дыбысы - қатаң , ал атам сөзінің соңғы дыбысы - үнді;
2) -нікі қосымшасы дыбыс үндестігіне сəйкес келмейді;
3) -тікі қосымшасының алғашқы дыбысы - қатаң , ал атам сөзінің соңғы дыбысы – үнді 
болғандықтан жалғанбайды;
4) -дікі қосымшасы дыбыс үндестігі бойынша сəйкес келеді: қосымша ұяң дыбыстан, атам сөзі 
үнді дыбысқа аяқталған.
♦ Диалогті толықтырыңыз.
Дополните диалог.
– Мынау тіркелмеген құжат кімдікі?
– ... .
А) Менікі 
В) Сенде 
С) Оның 
D) Сізден 
1) менікі сөзі сұраққа нақты жауап береді;
2) сенде сөзі қойылған сұраққа жауап бере 
алмайды;
3) оның – сұраққа жауап бере алмайды, бұл 
сөзден кейін тəуелді сөз айтылуы керек;
4) сізден сөзі кімдікі? сұрағына жауап ретінде 
қолданыла алмайды.
14
Тиісті қосымшаны жалғаңыз.
Вставьте соответствующий аффикс.
Мынау көк автомобиль ағам..., оны жақында ғана сатып алды.
А) -тікі
В) -ікі
С) -нікі
D) -дікі


61


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   162




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет