8
9
10
Қимылды білдіретін сөзден жасалған атауды көрсетіңіз.
Укажите слово, образованное от слова, обозначающего действие.
А) киім
В) аспаз
С) достық
D) құрмет
Етістіктен жасалған сөздерді көрсетіңіз.
Укажите слова, образованные от глагола.
А) жез, без
В) кең, жазық
С) күйік, көрік
D) алтын, күміс
Қимылды білдіретін сөзден жасалған атауды көрсетіңіз.
Укажите слово, образованное от слова, обозначающего действие.
А) əнші
В) ұшқыш
С) дəрігер
D) домбырашы
Көмекші есімдер
Дербес лексикалық мағынасы əлсіреп, солғындап, басқа бір сөзге тіркесе
қолданылатын сөздер көмекші есімдер деп аталады. Мысалы: алды, арты, маңы,
қасы, жаны, асты, үсті, іші, сырты, төбесі, қарсысы, ортасы, арасы т.б.
Көмекші есімдер тəуелдік тұлғада тұрып, негізгі сөздермен ілік септігінің жалғауы
арқылы тіркеседі: үйдің іші, дүкеннің қарсысы, мекеменің алды т.б.
Көмекші есімдер зат есімдер сияқты септеледі, көбінесе барыс, жатыс, шығыс,
көмектес септік формаларында қолданылады. Мысалы: Дүкеннің алдына гүл екті.
Қаланың шетінде үлкен өндіріс орны салынды. Ағаштардың арасынан екі бала
шықты. Өзен бойымен жоғары шықтық.
Көмекші есімдер сөйлем құрамында алдындағы сөзбен біртұтас мағынада
қолданылып, сөйлемнің бір ғана мүшесі болады.
♦ Сөйлемді толықтырыңыз.
Дополните предложение.
Жаңа пəтерім жұмысымның ... орналасқан.
A) қасы
B) басында
C) жанында
D) сыртынан
1) қасы сөзі орналасқан сөзімен тіркесе алмайды;
2) басында сөзі сөйлем мағынасына сəйкес
келмейді;
3) жанында сөзі сөйлем мағынасымен сəйкес,
орналасқан сөзімен тіркеседі;
4) сыртынан сөзі жұмысымның сөзімен тіркес түзе
алмайды.
59
ЛЕК
СИКА-
Достарыңызбен бөлісу: |