Тіл дамыту жұмысында



бет1/32
Дата25.04.2022
өлшемі4,21 Mb.
#32226
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   32

Мектеп алғашқы күннен бастап балаларды оқу мен жазуға үйретеді. Оқу да, жазу да тілдің жүйесіне, оның фонетика, графика, лексика, грамматика, орфографиялық білімдеріне сүйенетін сөйлеу дағдылары. Жазбаша сөйлеу ауызшаға қарағанда қатаң. Өйткені жазғанда барлық қателер мен кемшіліктер көрініп тұрады. Жазбаша жұмыстардың фразаларды құрастыруда, сөз таңдауда, грамматикалық формаларды пайдалануда көптеген ерекшеліктері бар. Жазбаша сөйлеуді меңгере отырып, балалар жанр ерекшеліктерін ұғынады. Мұны тіл дамыту методикасы қамтиды.

Сондықтан тіл дамыту жұмысын мектепте дұрыс жолға қою үшін әр мұғалім оқулықтармен методикалық құралдарды басшылыққа ала отырып, оның мазмұнын жете аңғарып, мұғалімдер өз жұмыс жоспарларын балалардың ерекшеліктерін ескере отырып жасайды.

Тіл дамыту үш салаға бөлінеді: 1)сөздік жұмысы, 2)сөз тіркесі және сөйлеммен жұмыс, 3)байланыстыра сөйлеуге үйрету жұмысы. Бұл жұмыстар бір-бірімен байланыстыра қатар жүргізіледі.

Жазбаша тіл дамытуда көңіл аударатын негізгі мәселенің бірі жүйелілік, мқсаттылық екені мәлім. Әрбір жаңа жаттығу бұрынғы өтілгенмен байланысты бола отырып, сәл ғана болса да бір жаңалық қосуға тиіс. Тіл дамыту жаттығуларын мүмкіндігінше түрлендіре жүргізу, оқыту барысында жұмысты түрлендіріп берген жөн.

Тіл дамыту жұмысында мазмұнды сөйлеу шарт. Әңгіме баланың өзі анық білетін деректерден, бақылаған жағдайлардан ойлана құрастырылған болса, қызықты, тартымды, мазмұнды шығады. Мазмұн кітаптардан, суреттерден, арнайы жүргізілген бақылаулардан, өзінің ой толғаныстарынан, өзін қоршаған өмірден алынады. Мұғалім оқушыларға жинаған материалдарын дайындауға, реттеуге, белгілі бір тақырыпқа топтастыруға көмектеседі.

Оқушы ойын белгілі бір ретпен, жүйелі түрде баяндай алу керек. Бала өзі жақсы білетін материалды реттеп жобалап алуға тиіс. Қандай болмасын әңгіменің қорытындысы жасалуға тиіс. Бұл талаптар шығарманың мазмұны мен құрылысына қатысты. Жазба жұмысының тіліне қойылатын талаптар:





Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   32




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет