Тілдің қатынас түрлерін көрсетіңіз Сөйлеу және диалог
бет 1/3 Дата 31.12.2021 өлшемі 34,75 Kb. #23858
Байланысты:
Фонетика сессия
Тілдің қатынас түрлерін көрсетіңіз
1.Сөйлеу және диалог
2.Проза және поэзия
3.Ауызша және жазбаша
4.Монолог және диалог
5.Дыбысталу және оқылу
Фонетиканың негізгі зерттеу объектісі...
1.Дыбыстық форма
2.Фонология
3.Дыбыстардың жасалуы
4.Тілдің ауызша формасы
5.Тілдің жазбаша формасы
Фонетиканың қарастыратын мәселелері...
1.Дыбыстардың пайда болуы
2.Дыбыстардың жіктелуі
3.Дыбысталу мен жазылу арақатынасы
4.Орфография мен орфоэпия
5.Аталғандардың барлығы
Фонетиканың зерттеу мақсатына қарай қандай салаларға жіктеледі?
1.Сипаттамалы,тарихи,салыстырмалы,салғастырмалы
2.Статистикалық,динамикалық,физиологиялық
3.Үндестік,дыбыстық,орфографиялық,тарихи
4.Акустикалық,диахрониялық,орфоэпиялық, эксперименттік
5.Артикуляциялық,академиялық,фонемалық,туыстық
Диахроникалық фонетиканың зерттеу нысаны
1.Тілдердің дыбыстық жүйесін салыстыру
2.Дыбыстық жүйені тарихи тұрғыдан қарастыру
3.Тілдердің дыбыстық жүйесін осы дәуірде қарастырады
4.Туыс тілдердің дыбыс жүйесін салыстыру
5.Дыбыстың табиғи материясын зерттейді
Туыстығы жоқ, құрылымы әр басқа тілдердің дыбыстық жүйесін салыстырып зерттейтін сала...
1.Салыстырмалы фонетика
2.Статистикалық фонетика
3.Синхрониялық фонетика
4.Салғастырмалы фонетика
5.Тарихи фонетика
Сөйлеу дыбыстарын арналы аппараттарды қолданып зерттеу әдісі... деп аталады
1.Дыбыстық әдіс
2.Аппараттық әдіс
3.Акустикалық-экспериментті әдіс
4.Фонетикалық-саматикалық әдіс
5.Экспериментті-фонетикалық әдіс
Соматикалық әдіс дегеніміз не?
1.Дыбыстың артикуляциялық ерекшеліктерін айқындау
2.Дыбыстың акустикалық қасиетін айқындау
3.Әріп пен дыбыс арақатынасын айқындау
4.Дыбысталу мүшелерінің қызметінің жемісі
5.Сөздер мен марфемаларды құрастыру
Тіл дыбыстары анықтамаларындағы шындыққа сәйкес келмейтінін анықтаңыз
1.Адамның дыбыстау мүшелерінің қызметінің жемісі
2.Бір жақты единица, мағынасы жоқ
3.Әріп пен дыбыс өзара сәйкес
4.Сөз бен морфемаларды құрастыратын материал
5.Сөздің өмір сүру формасы
Сөздер мен морфемаларды бір-бірінен мағына және форма жағынан ажыратуға септігі бар тілдің ең кішкене функционалды единицасы қалай аталады?
1.Буын
2.Дыбыстық бірлік
3.Фонема
4.Фонетикалық бірлік
5.Тонема
Фонема туралы ілімнің негізін салушы
1.В.Реформатский
2.Бодуэн де Куртенэ
3.В.В.Щерба
4.А.И.Виноградов
5.В.фон Гумбольдт
Транскрипция түрлерін анықтаңыз
1.Айырықша және жекеше
2.Фонетикалық және дыбыстық
3.Созылыңқы және фонематикалық
4.Фонетикалық және фонематикалық
5.Транскрипция мен транслитерация
Дыбысты қарастырудың үш аспектісін атаңыз:
1.ырғақтық, тембрлік, функционалдық
2.Физикалық, тондық, актив
3.резонаторлық, тоналдық, биологиялық
4.Лингвистикалық, фонетикалық, пассив
5.Функционалды, физикалық, анатомия-физиологиялық
Анатомиялық-физиологиялық аспект дыбысты қандай тұрғыдан қарастырады?
1.Дыбыстау мүшелерінің қызметі мен ролін
2.Физикалық үрдіс тұрғысынан
3.Дыбыстардың әуеніне қарай
4.Акустикалық ерекшелігіне қарай
5.Барлығы да дұрыс
Дыбыстар бір-бірінен ырғағы, күші, әуені, созылыңқылығы жағынан ерекшеленуін...қарастырады
1.Биологиялық аспект
2.Резонаторлық аспект
3.Қарқындылық аспект
4.Физикалық аспект
5.Лингвистикалық аспект
Сөйлеу аппараты дегеніміз...
1.Экспериментті әдіске қажет аппараттар
2.Сөйлеу мүшелері
3.Дыбысты жасауға қатысатын дене мүшелері
4.Сөйлеудің актив мүшелері
5.Сөйлем мүшелері
Дыбыстарды қарастырудың лингвистикалық аспектісі... деп аталады
1.Фонематика
2.Лексикология
3.Лингвология
4.Вокализм
5.Фонология
Фонемалардың қызметі тұрғысынан қарастыратын аспект...
1.Вокалдық аспект
2.Функционалды аспект
3.Акустикалық аспект
4.Артикуляциялық аспект
5.Резонаторлық аспект
Дауысты дыбыс анықтамасындағы шындыққа сай келмейтінін анықтаңыз
1.Буын құрайды
2.Екпін түседі
3.Дауыссызға ықпалы жоқ
4.Тоннан жасалады
5.Ауа кедергісіз шығады
Қазақ тіліндегі дауыстылардың сандық және сапалық қасиетін анықтаңыз
1.а,ә,и,о,ө,ү,э,ю,ы,я,і
2.і,а,ә,ө,у,ұ,ю,я,е,о,л
3.ұ,ү,у,й,ө,е,э,ұу,я,и,а
4.а,ә,о,ө,ұ,ү,ы,і,е,
5.а,ә,і,л,у,й,и,ұ,э,ө,б
Дауысты дыбыстар дыбыстау мүшелерінің қызметіне қарай жіктелуі...
1.Тілдің, еріннің,жақтың қатысына қарай
2.Салдырдың,еріннің,таңдайдың қатысына қарай
3.Тонның,тілдің,тамақтың қатысына қарай
4.Жақтың,желбезектің,дауыстың қатысына қарай
5.Ауаның,кедергінің,өкпенің қатысына қарай
Дауыстылардың гуттураль және палаталь болып жіктелуі қалай іске асады?
1.Еріннің қатысына қарай
2.Төменгі жақтың қатысына қарай
3.Тілдің қатысына қарай
4.Езудің қатысына қарай
5.Кедергінің қатысуына қарай
Тілдің қатысына қарай жіктелетін жұп дауыстыларды көрсетіңіз
1.а/ә, ұ/ү, і/ы
2.а/ы, і/ә, ө/а
3.о/а, ө/ә, ұ/ы
4.а/ұ, ә/і, е/и
5.о/ө, ұ/і, е/і
Тілдің конфигурациясына қарай дауыстылардың жіктелуі:
Еміреуін және езулік:
Ауыз қуысты және көмей қуысты;
Мұрын қуысты және ауыз қуысты;
Ерінді және тілұшы
Тіл түбі мен тіл ортасы
Дауыс желбезегі мол тербелеп , буын құрайтын дыбыстар дегеніміз :
1.тербелімді
2.Құранды;
3.Еміреуінді;
4.Дауысты;
5.консонант
Дауыстылар жасалым қорындағы қамтылатын нүктелерді айтыңыз:
1.жақтың қатысы;
2.еріннің қатысы;
3.тілдің қатысы;
4. тілшіктің қатысы;
5. барлығы дұрыс;
Тілдің артқы тұсы жұмсақ таңдайға қарай сәл көтеріліп ауыз қуысын екіге бөледі, ауыз қуысы көмей қуысынан үлкен болады.Тілдің жатысына қарай көмей қуысты болады. Ерін кең ашылып кеңшығысты дауысты қандай дыбыс екенін анықтаңыз:
1.Ә
2.Ө
3.Ү
4.А
5.Ы
А-ә дыбыстарының айырым белгісін айқындаңыз
1.ашық және езу жасалым әуезді;\
2.ерін және еміреуін жасалым әуезді;
3.жіңішке және жуан үндесім әуезді;
4.тілшік және тіл ұшы жасалым әуезді;
5.жұмсақ және қатты таңдай жасалым әуезді;
Бір дыбыстан басталып екіншімен аяқталатын дыбыстарды анықтаңыз;
1.Монофтонг
2.Құранды
3.Қосарланған
4.Қайталама
5.Бейтарап
Жақтың тар ашылып тілдің жоғары қалпы арқылы жасалатын дауыстыларды анықтаңыз
1.Ы,І,Ұ,Ү
2.А,Ы,Е,Ө
3.О,Ө,И,Ә
4.Ұ,Е,Ә,И
5.А,Ы,Й,И
Жасалу орнына қарай дауыстылардың жіктелуі
1.ТІл ортасы мен арты
2.Тіл ұшы мен түбі;
3.Ерін сүйірі мен доғалы;
4.Жақтың асты мен үсті;
Тіл ортасы құранды дыбыстарды анықтаңыз:
1.А Ә Ы
2.Е Ө,
3.ҰҮ
4.І Ұ Ү
5.О Ө
І дыбысының сипатын көрсетіңіз:
1.Тілдің артқы тұсы жұмсақ таңдайға қарай сәл көтеріліп ауыз қуысын екіге бөледі, ауыз қуысы көмей қуысынан үлкен болады.Тілдің жатысына қарай көмей қуысты болады. Ерін дөңгелене ашылып ауа екпіндей шығады дөңгелек шығысты дауысты дыбыс.
2.Тілдің орта тұсы жұмсақ таңдайға қарай сәл көтеріліп ауыз қуысын екіге бөледі, көмей қуысы ауыз қуысынан үлкен болады.Тілдің жатысына қарай ауыз қуысты болады. Ерін кең ашылып кеңшығысты дауысты дыбыс
3.Тілдің артқы тұсы жұмсақ таңдайға қарай сәл көтеріліп ауыз қуысын екіге бөледі, ауыз қуысы көмей қуысынан үлкен болады.Тілдің жатысына қарай көмей қуысты болады. Ерін кең ашылып кеңшығысты дауысты дыбыс.
4.Тілдің орта тұсы қатты таңдайға қарай сәл көтеріліп ауыз қуысын екіге бөледі, көмей қуысы ауыз қуысынан үлкен болады.Тілдің жатысына қарай ауыз қуысты болады. Ерін дөңгелене бітіп ауа үйіріле шығады дөңгелек шығысты дауысты дыбыс
5.Тілдің орта тұсы жұмсақ таңдайға қарай сәл көтеріліп ауыз қуысын екіге бөледі, көмей қуысы ауыз қуысынан үлкен болады.Тілдің жатысына қарай ауыз қуысты болады. Ерін қысаң ашылып ауа екпіндей шығады қысаң шығысты дауысты дыбыс.
Ө-О дыбыстаоының айырым белгісін анықтаңыз
1.Доғал ерінді;
2.Сүйір ерінді;
3.Тілдің қатысы;
4.Жақтың қатысы;
5.Таңдайдың қатысы;
Көмей қуысты дауыстыларды анықтаңыз:
1.А Ә Ы І Ұ Ү
2.А Ә Ы І,
3.О Ө Е
4.А,Ы,Ұ,
5.Ю-ЙҰУ, ЙҮУ
Достарыңызбен бөлісу: