Тобы: тта-311 Орындаған: каумбаева нилуфар қабылдаған:Қайнар Қалдыбай
жүктеу/скачать 0,65 Mb.
|
Нулифар фил бөж
| Эстетикалық сана-қоғамдық сананың бір бөлігі, оның бір түрі, құрылым элементі. Егер оған тарихи тұрғыдан келсек, эстетикалық сана діни және адамгершілік құндылықтармен қатар қоғамдық сананың бастапқы кезеңіне жатады, демек, өмірдің материалдық жағдайларынан тікелей пайда болған оның ең ескі формаларының бірі болып табылады деп айтуға болады.
Антикалық әлемде эстетикалық сана жеке тұлғаның қалыптасуы мен дамуында елеулі рөл ойнай отырып, салыстырмалы дербес мәнге ие болды. Оның мыңжылдықтар бойы теориялық тұрғыдан бөлінбегені, әдетте, көркем шығармашылықпен араласып, оның тарихтағы өзіндік рөлін азайтпайды. Эстетикалық сана қоршаған ортаны, адамдардың әр түрлі қызметін және оның эмоциялық бағаланған образдардағы нәтижелерін көрсетеді. Қоршаған ортаның бейнесі биік, әдемі, қайғылы және күлкілі сезімдерге байланысты ерекше күрделі уайымдар пайда болады. Бірақ эстетикалық сананың өзіндік ерекшелігі-ол эмоционалдық әсерлердің күрделілігі мен мәнерлілігін қамтиды және сонымен бірге терең маңызды байланыстар мен қарым-қатынастарға енеді. Қоғамдық сананың формалары дегеніміз не? Олардың қоғам өміріндегі атқаратын рөлі қандай? Айырмашылықтары неде? 1 Қоғамдық сана формаларының әрқайсысының өзіне тән ерекшеліктері болғанымен, олар бір-бірін үнемі әсер етіп отырады. 2 Саяси сана - қоғамдық сананың бір формасы. Саяси сана ұлттардың, мем-лекеттің түбегейлі мақсаттарын қолдап, уағыздап отыратын қоғамдық ой формасы. Ол саяси партиялар мсн мемлекеттердің мүддесін қорғау үшін пайда болған және соны іске асырады. Оның нақты белгілеріне саяси идеологиядан, саяси партиялар бағдарламаларынан, мемлекеттерінің Ата заңынан, үкімет пен мемлекет басшыларынан сөйлеген сөзінен айқын байқауға болады. Саяси сана қоғамдық сананың барлық түрлеріне ықпал етеді. 3 Кұқылық сананың, оның басты мақсаты демократияны, заңдылық нормаларын, адамдардың бостандығы мен құқығын қорғау. Құқылық мемлекеттер "Заң алдында ешкімге де артықшылық берілмейді" деген принципті басшылықка алады. Қабылданған занды ешкім де бұза алмайды. 4 Моральдық сана. Мораль құқықтан бұрын пайда болған және қоғамдық сананың ең көне түрінің бірі болып табылады. Мораль адамның адамға, басқа халықтарға, мемлекетке, Отанға деген қатынасын бейнелсйді. Адам қоғамда өмір сүргендіктен, сол қоғамның ерекшеліктеріне сай белгілі бір моральдық қатынас нормаларын сактауға тиіс. Мораль қоғамдық өмірдің барлық салаларында адамдардың мінез-құлқын реттеу функциясын атқа-рады. Мораль талаптары жеке біреудің бұйрығымен тағайындалмайды, ол адамдардың барлығын орындауға тиіс мінез-құлық формасы болып табылады. 5 Эстетикалық сана. Өнер қоғамдық өмірдің қай саласына болсын ықпал етеді. Ең алдымен ол адамды мәдениеттілікке баулиды. Көркем бейне өмір кұбылыстарын ойлану арқылы, кейіпкердің ішкі дүниесіне үңілу арқылы жасалады. 6 Діни жөне атеистік сана. Діннің мақсаты адамды құдіреттің күшіне иландыру. Әрине, діни уағыздардың баршасын жоққа шығаруға болмайды. Қазіргі кезеңде біздің коғамда дінге жаппай бет бұру үрдісі байқалады. Себебі, ғасырдан ғасырға ұласып келе жатқан әдет-ғұрпымыз, салтымыз исламға тікелей байланысты. Тарихи түрлі себептердің әсерінен діннен қол үзуге, оны түбірімен теріске шығаруға бет алған кезеңдердің де болғаны ақиқат. Дегенмен, дәл осы тұста дінге деген көзкарастардың түзеле бастағанын айтпай кетуге болмайды. Дінді мойындамайтын, оны бекерге шығаратын көзқарасты атеизм деп атайды. . жүктеу/скачать 0,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|