Ток пен кернеуді өлшеу



бет1/5
Дата27.01.2023
өлшемі341,73 Kb.
#63271
  1   2   3   4   5

Ток пен кернеуді өлшеу

Электр тізбегін сынау және зерттеу процесі әрқашан оның негізгі параметрлерін өлшеуді қамтиды: кедергілер, кернеулер, токтар, қуаттар. Алынған нәтижелердің дұрыстығына қол жетімді өлшеу құралдарының дұрыс пайдаланылу дәрежесі анықталады.


Электрлі өлшеу аспаптарын электр тізбегіне енгізу оның параметрлерін өзгертпеуі тиіс. Алайда, ол мүмкін емес, себебі кез келген өлшеу аспабы өлшеу механизмін əрекетке келтіруге, сонымен қатар, орамдар мен құралдың басқа тоқ өткізгіш бөлшектерін қыздыруға шығындалатын энергияны тұтынады.
Тұрақты тоқ тізбектерінде тоқ пен кернеуді өлшеу үшін жиі магнитті-электрлі жүйе аспаптарын, сирек – электромагниттік жəне электродинамикалық жүйе аспаптарын қолданады. Қуат пен энергияны өлшеу үшін көбінесе электродинамикалық аспаптар пайдаланылады.


Кернеуді өлшеу
Кернеуді өлшеуге арналған құрылғы вольтметр деп аталады. Жалпы формасы сурет 1.13 және шартты кескін сурет 1.14 көрсетілген. Вольтметр жүктемені параллель жалғастырады (Cурет 1.14, а). Ол өлшенген ЭТ параметрлеріне әсер етпейтіндіктен, оның ішкі кедергісі үлкен болуы тиіс (шексіздікке бейім).


Сурет. 1.14. Вольтметрдің электр схемалары:
a - тікелей жүктеме; б - қосымша резистор арқылы; в - өлшеу кернеуінің трансформаторы арқылы

Тұрақты ток кернеуін өлшеу үшін кез-келген жүйені қолдануға болады. Іс жүзінде, магнитоэлектрлік жүйенің қосымшалары жиі қолданылады. Ауыспалы кернеуді өлшеу үшін электромагниттік жүйенің құрылысы қолданылады, шкаласы нақты мәндер бойынша аяқталады. Өлшенген мәннің орташа мәнін көрсететін жартылай өткізгіштік диодқа ие магнитті электр жүйесіндегі құрылғы да пайдаланылуы мүмкін. Тұрақты ток кезінде вольтметрді өлшеу шектерін кеңейту үшін қосымша резистор пайдаланылады, ол кейінірек құрылғыға қосылады (Сур.1,14, б). Бола тұра




Rдоб=Rv(n -1)

Мұнда Rv - вольтметрдің ішкі қарсылығы; n = UH / U0, онда UH - өлшенген кернеу; U0 - вольтметрдің номиналды мәні.


Айнымалы ток трансформаторлары айнымалы токта өлшеу шектерін ұзарту үшін қолданылады (1.14-сурет, в). Трансформация коэффициенті n = UH / U0 жағдайынан таңдалады.
Токты өлшеу
Ток өлшеу құрылғысы ампермер деп аталады. Оның жалпы көрінісі 1.13 суретте, ал шартты кескін 1.15 суретте. Амперметр жүктемені қатарластырады (Сур.1,15, а). Ол өлшенген ЭТ параметріне әсер етпеуі үшін, оның ішкі кедергісі ең аз болуы керек (нөлге ұмтылады).
Тікелей ток өлшеу үшін магнитоэлектрлік жүйенің құрылысы жиі қолданылады - ауыспалы электромагнит. Тұрақты ток кезінде ампермерді өлшеу үшін лимиттерді кеңейту үшін құрылғыға параллель қосылған қосымша резистор (шунт) қолданылады (1.15, б). Бола тұра




Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет