Травматология
АСҚЫНҒАН ОМЫРТҚА ЗАҚЫМЫНЫҢ КЛИНИКАСЫ
жүктеу/скачать 6,59 Mb. Pdf көрінісі
|
ЖОНКИН Травматология және ортопедия
|
АСҚЫНҒАН ОМЫРТҚА ЗАҚЫМЫНЫҢ КЛИНИКАСЫ Омыртқа зақымының асқынуына жұлынның функциональді үзілу синдромы-жедел кезеңде; зақымдану деңгейіне қарай аз тонустағы тетра, параплегиямен, арефлексия мен, жүргізгіштік типті анестезия, жамбас сүйегі органдары мен вегетативті қызметтің бұзылуымен сипатталады /тер шығу, пиломоторлы рефлекс, тері температурасы, гемодинамика т.б./ Клиникалық тәжірибеде бірінші кезеңде өтетін көріністер "спинальді шок" деп аталады. Бұл кезең ұзақтығы неврологиялық патологияның қайтымдылығында өтe өзгергіш болып келеді, ол бірнеше апта, айларды құрайды. Көптеген науқастардың жұлын зақымының көрінісі омыртқа зақымы кезінде өте айқын, ол зақымдалу аймағында омыртқа маңайының конфигурациясының тез өзгеруіне байланысты. Зақымданудың әр кезеңдерінде жұлынның ауырғандығы, оның морфологиялық өзгерістеріне, қан-ликвор айналуының өзгеруіне, кистозды дегенерацияға тағы сол сияқты өзгерістерге байланысты, клиникалық көріністер әртүрлі болуы мүмкін. Жұлынның көлденең зақымдалуы мен әртүрлі неврологиялық синдромдар көріне бастайды. 1. Толық көлденең зақымдану синдромы /жұлынның функциональді үзілісі/. 2. Жұлынның көлденең жартысының зақымдану синдромы /висцеральді, дорсальді немесе латеральді/. 3.Центромедулярлы зақымдану- жарақаттың орталық мида болуы. Осы айтылған синдромдардың әрқайсысы бір сатыдан екіншісіне өтетін, бір- бірімен шиеленісіп жататын симптомдар комплексімен сипатталады. Сезімталдықтың объективті бұзылуынан /гипестезия, анестезия, ауыру, тактильді және буын бұлшықеттің босаңсуы/ басқа оның субъективті бұзылуына диагноз қоюдың маңызы зор. Тітіргендіргіш симптомына ауырғандық және парестезия жатады. Ауырғандық бұл жағдайда әрқилы, көбінесе сындырып бара жаткандай ауырады. Көбіне бұл ауырғандык тактильді және температуралы парестезия мен жалғасады. Парестезия әсіресе ауырғандықтың үстіне жалғасады, бірақ өзі жеке болуы да мүмкін, көбінесе ол қатып тартылып қалумен немесе дененің ағаш тәрізді құрысып қалуымен сипатталады. Бұған "құмырсқа жорғалаған", омыртқа жотасымен электр тогы жүріп өткен /Лирмит синдромы, жұлынның 110 артқы бағанасының зақымдалуында/ тәрізді сезімдер қосылады. Температуралы парестезия тоңып тұрған тәрізді /суық заттың тигенінде/ болады. Дененің кейбір бөлігі қалтырап немесе ыстықтап күйдіріп тұрғандай болады. Кей жағдайда температуралы парестезияның екі түрі де бір уақытта келуі мүмкін, ыстықтап тұрып тоңасын немесе керісінше. Сезімталдықтың бұзылуының орналасқан жерін жұлынның бірінші немесе екінші зақымданған омыртқаның үзынынан да, көлденеңінен де тез табуға болады. Бірақ, дәл солай деп айту қиын. 0,3-0.5%-ті жағдайда ауыру синдромын хирургиялық жолмен шешеді. Сегізкөз үсті жұлынның зақымдануында спастикалық синдром басым. Зақымдану жерінен каудальді жатқан жұлынның бөлігі моно және полисинаптикалық рефлеқторлык доғаларды қызмет жасатып, автономды белсенділікке көшеді. Жұлынның нейрондарының физикалық және тоникалықбелсенділігін көтеретін айқын белгінің бірі - қорғаныс рефлексі. Олар әрқилы синергия козғалысында көрініс береді. Бұлшықет тонусының өзгеруі синергия жиілігі мен айқындылығына байланысты екені мәлім. Синергияға байланыссыз, санның әкелу бұлшықеттерінде және бел-жамбас еттерінде спастикалық көрініс байқалады. Ми конусы закымдануы және "ат құйрығы" түбіршіктерінің зақымдануы әлсіз парездермен, тізе және өкше рефлекстерінің жойылуымен немесе жоғалуымен білінетін аяқ салдануы, гипотония, бұлшықет гипертрофикасымен белгілі. жүктеу/скачать 6,59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|