Тасымалдауы: Крамер шинасын иық буынынан бастап алақан саусақ
буынына дейін шынтақ буыны қандай қалыпта тұрса сол қалпында шинаны
иіп саламыз. Ауруханаға жеткізген соң рентген жасап, сынықтың орналасу
орнын, сынық түрін, ығысуын анықтаймыз.
Емдеуі: Балаларда қандай да болмасын сынықтарды жалпы наркозбен
салынуы тиіс. Ересек адамдарда 1% 15-20мл новокаин ерітіндісін тері астына
2%-1мл промедол жасап 10-15мин тосамыз. Қолдың жазылуы себебінен
149
болған сынықты салу үшін бір дәрігер, екі көмекші қажет. Бірінші көмекші
бір қолымен білек сүйегінің жоғары 1/3 бөлігінен, екінші қолымен білезік
буынынан ұстайды, ал екінші көмекші тоқпан жіліктің жоғары жағынан
ұстап екеуі екі жаққа қарай тоқпан жілік осі бойымен сәл тартады. Тоқпан
жілік еттерін кереді. Осы кезде бір көмекші алақанды, білекті супинация
жасайды. Сонда алақаны үстіне қарайды. Осылай шеткі шеткі бөліктің
жалпақтығын орта бөліктің жалпақтығына келтіріп аламыз. Шынтақ буынын
біртіндеп бүгеді. Осы кезде дәрігер артқы жағынан шығып тұрған шеткі
өсіндінің ұшын ұстап байқап тұрады. Сатылық белгі жойылғаннан орнына
түсуі орта есеппен шынтақты 50-60С бүккен жағдайда түсуге тиісті. Осы
кезде дәрігер қолын тоқпан жілікті айдаршық маңынан бір саусағымен ішкі,
бір саусағымен сыртқы жағынан сипап көреді, сөйтіп көлденең деңгейде
саты айқындалуын анықтайды. Егер сатыланып тұрса екі айдаршық маңынан
алақанмен қысып, көлденең ығысуды орнына келтіреді. Сол қалыпта иық
буыннан алақан саусақ буынына дейін гипс салу орта есеппен 3-4 апта.
Айта кететін жағдай адамдардың барлық буындарының ішіндегі ең
кесірлі, қырсықты буын шынтақ буыны. Сынық болмай буын ішіне қан
ұялап, оны қолайсыз қалыпта ұзақ уақыт гипс салып, кейін гипсті алғанда
контрактура, (тугоподвижность), анкилоз, болуы мүмкін. Өйткені бұл буын
қолма қол кілейленуге бейім болады. Жоғарыда айтылған асқынысты алдын-
алу үшін баланың жасына байланысты, екінші тоқпан жіліктің төменгі
басының анатомиялық ерекшелігіне, кеміктік сүйек болуына байланысты
орта есеппен 1-2 апта өткен соң, гипсті шешіп, шынтақты 100-110С-қа
жазып, тағы да 2 аптаға гипс салу керек. Өйткені шынтақ буынына қолайлы
қалып 100-110С. Егер жоғарыда айтылған асқыныс кездессе онда ауру адам
иық буыны жауырын арқылы өз-өзіне көмек көрсете алады. Шынтақ буыны
блок тәрізді болады (блоковидный сустав).
107 сурет.Тоқпан жіліктің айдаршық арқылы сынуын
жабықтай орнына салу
Ковалерский Г.М., Юмашев Г.С. 2008 ж.
150
Достарыңызбен бөлісу: |