Түркістан облысының адами әлеуетті дамыту басқармасы
жүктеу/скачать 1,97 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- (4.1) 4.2, а- және б-суреттердегі синхрондық RS-триггерлер үшін t T , t и , F ж параметрлер былай анықталады: (4.2)
4.1-кесте RS JK, DV и TV - триггерлердің біріктірілген ауысулар кестесі қабылдайды. Егер S = 0 және R = 0 болса, онда триггердің күйі өзгермейді (Qn+1= Qn). S = R = 1 болғанда триггер белгісіз (анықталмаған) күйде болады (кіріс сигналдарды алғаннан кейін). Сондықтан RS-типті триггер негізінде цифрлық логикалық кұрылғыларды құрастырғанда S = R = 1 сигналдарының қисындасуын (кобинациясын) болғызбау керек. RS-типті асинхрондық және синхрондық триггерлердің кейбір сұлбаларын қарастырайық. ЖӘНЕ-ЕМЕС және НЕМЕСЕ-ЕМЕС логикалық элементтерінде орындалған асинхрондық RS-триггерлер сұлбалары 4.1, а- және б-суреттерінде келтірілген. 4.1, б-суреттегі триггер Sa=l және Ra= 0 жағдайында "1"-лік (Q = 1) күйде болады, ал Sa= 0 және Ra=l жағдайында "0"-дік (Q = 0) күйде болады. Ra= Sa=l сигналдар ол триггер үшін тиым салынған (рұқсат етілмеген) кобинация болып есептелінеді. 4.1, а-суреттегі триггер Sa = 0 және Ra=l сигналында "1'-ге сәйкес (Q = 1) күйде, ал Sn= 1 және Rn=0 сигналында "0"-ге сәйкес (Q = 0) күйде болады. Бұл триггер үшін сигналдардың тиым салынған кобинациясы: Ra = Sa = 0. Асинхрондық RS-триггерлер синхрондық RS -, D -, JK - и Т - триггерлер сұлбаларының құрамында негізгі элементтер болып пайдаланады. а) б) 4.1-сурет. ЖӘНЕ-ЕМЕС(а) және НЕМЕСЕ-ЕМЕС(б) ЛЭ-тер негізіндегі RS-типті асинхрондық триггерлер сұлбалары Синхрондық RS-триггерлердің ақпараттық кірістері және Т(Т) тактілейтін(синхронизациялайтын) кірісі, сонымен қатар триггерді бастапқы жағдайға орнатуға керекті S (S ) және Ra (Ra) асинхрондық кірістері бар. НЕМЕСЕ-ЕМЕС базисіндегі RS-триггердің (4.2, б-сурет S,R,T кірістері инверсті, ол 4.2, д-суреттегі триггердің шартты белгісінде дөңгелектермен белгіленген. 4.2 а- және в-суреттерде RS-триггерлер тактілік сигнал жоқ кезде, яғни Т = 0 (4.2, б-суреттегі триггер Т = 1) кезінде өздерінің бастапқы күйін сақтайды, яғни Qn+l = Qn. RS-триггерлерге, оның S(S) және R(R) кірістеріне келетін, ақпаратты жазу тек тактілік кіріске Т =1 (Т= 0) импульсі келгенде ғана жүзеге асады. Т = 1 болған жағдайда 4.2, а- және в-суреттердегі синхрондық RS-триггерлер 4.1-кестеге сәйкес жұмыс істейді. Синхрондық RS-триггердің сипаттамалық теңдеуі былайша жазылады: (4.1) 4.2, а- және б-суреттердегі синхрондық RS-триггерлер үшін tT, tи, Fж параметрлер былай анықталады: (4.2) ал 4.2, в-суреттегі ЖӘНЕ-НЕМЕСЕ-ЕМЕС базисіндегі RS-триггер үшін: а) б) в) г) д) 4.2-сурст. ЖӨНЕ-ЕМЕС (а), НЕМЕСЕ-ЕМЕС (б) және ЖӘНЕ-НЕМЕСЕ-ЕМЕС (в), ЛЭ-дегі RS-типті триггердің сұлбалары және олардың шартты белгілері (г) және (д) (4.3) мұндағы tор- ЖӘНЕ-ЕМЕС (НЕМЕСЕ-ЕМЕС) логикалық элементі сигналының таралуы кідірісінің (уақытының) орта мәні. Кідіріс триггері деп те аталатын синхрондық D-триггер келесі сипаттамалық теңдеу бойынша жұмыс жасайды: (4.4) Егер тактілік импульс Т = 1 болса, онда, (4.4) теңдеуге сәйкес, D кірісіндегі t уақыт кезінде әсер ететін ақпараттық сигнал триггердің шығысында tn+1 уақыт кезінде пайда болады. 4.3, а-, б- және в-суреттерде Т =1 сигналымен тактыланатын синхрондық D-триггерлердің сұлбалары және олардың шартты белгісі келтірілген. Егер тактілік импульс жоқ болса (яғни Т = 0), бұл а) б) в) 4.3-сурет. ЖӘНЕ-ЕМЕС ЛЭ-тердегі D-типтес триггердің сұлбалары (а) және (б) және олардың шартты белгісі (в) триггсрлердің жағдайлары, D кірісіндегі ақпарат (сигнал деңгейі) қандай болса да, езгермейді. 4.3, а-суретте келтірілген сұлбаның жұмыс істеу принципін қарастырайық. Егер Т=1 және D = 1 болса, онда бірінші логикалық элемент (ЛЭ-1) шығысында "О" сигналы қалыптасады. Бұл сигнал ЛЭ-2 жене ЛЭ-3 кірістеріне бір уақытта беріліп, оларды логикалық "1" күйіне ауыстырады, ягни триггердің оң шығысында "1" сигналын орнатады (Q = 1). Одан ары ЛЭ-4 кірісіндегі бірлік сигналдар (ЛЭ-2 және ЛЭ-3 -терден келетін) оны "0" күйіне ауыстырады, сөйтіп триггердің теріс шығысында "О" сигналы пайда болады (Q = 0). "0"-ге сәйкес ақпаратта осылайша жазылады, ол үшін D және Т кірістеріне, сәйксінше D = 0 және Т - 1 сигналдарын берсе жеткілікті. 4.3, б-суретте бір ЖӘНЕ-НЕМЕСЕ-ЕМЕС элементі және екі терістегіш элементер (инверторлар) негізінде орындалған D-триггер («ілмек типтес») көрсетілген. Т = 1 импульсімен тактіленетін бұл триггер келесі тәртіппен жұмыс істейді. Т = D = 1 кезінде ЖӘНЕ-НЕМЕСЕ-ЕМЕС логикалық элементтің шығысында "0" сигналы қалыптасады. Бұл сигнал жоғарғы терістеуіштің жағдайын ауыстырып, тригтерді "1" қалпына келтіреді. Егер Т = 1 және D = 0 болса, триггерге "0" сигналы жазылады (Q = 0, Q = 1). 4.3, а- және б-суреттердегі D-триггерлердің жылдамдығын сипаттайтын tт, tи, және Ғж параметрлер сәйкесінше (4.2) және (4.3) формулалар арқылы анықталады. Ең үнемді (сыртқы шығыстарының және пайдаланылатын логикалық элементтердің саны жағынан) және жылдамдығы жоғары триггерлерге ақпаратты тікелей және теріс түрде жазатын бірфазалы D-триггерлер (4.4, а- және б-суреттер) жатады. Бір ЕМЕС,ЖӘНЕ-НЕМЕСЕ логикалық элементі (4.4-сурет) негізінде орындалған, ақпаратты теріс түрде жазатын D-триггердің сипаттамалық теңдеуі былайша жазылады: (4.5) 4.3, а-суретте пунктирлі сызықпен DV-триггер деп аталатын триггердің қосымша V кірісі көрсетілген. Ол 4.1-кестеге және келесі теңдеуге сәйкес жүмыс істейді: 4.4-сурет. Жазылулары тура және инверсті бірфазалы D-триггерлердің сұлбалары Q„+l=(Tn+V„)Qn+TnVnDn (4.6) Егер V = 1 болса, онда DV-триггер, (4.6) теңдеуден көрініп тұрғандай, синхрондық D-триггерге ұқсас жұмыс істейді, ал V = 0 кезінде D ақпараттық кірісіндегі сигнал деңгейіне тәуелсіз триггер өзінің бұрынғы қалпын сақтайды. жүктеу/скачать 1,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|