Тур по Национальным паркам Алматинской области

Қорыта айтқанда, ұлы лирик ақынның өлеңдеріндегі антоним сөздер ақын шығармаларының мәні мен мазмұнын ашуға үлкен көмек болғанын айтқым келеді. Осылайша ақын өз ойын еркін жеткізе алатын болды. Ол адам өмірінің мәнін толтыруда ақылдың, еңбектің, білім мен энергияның артықшылықтарын жоғары бағалап, өскелең ұрпаққа өнегелік өсиет айтты. Жақсы мен жаман қасиеттерді салыстыра отырып, ұлы Абай жас ұрпақты тура жолға, адалдыққа жете білген. Осылайша ол жастардың қамқоршысы болды. Бес асыл мен бес арсызды салыстыра отырып, ақын білімнің ұланы бола білген. Абайдың шығармашылық мұрасын талдау оның «педагогикалық көзқарастарына қатысты кейбір жалпы ойларды айтуға мүмкіндік береді.

Абайдың педагогикалық көзқарастары оның философиялық, әлеуметтік-психологиялық көзқарастарымен, дүниетанымымен тығыз байланысты және соңғысын іс жүзінде іске асыру сферасы ретінде қызмет етеді.

Абайдың педагогикалық көзқарастары айқын тұжырымдамалық сипатқа ие: олар мақсатты, белгілі бір әдістемелік негізге, әдістемелік құрал -жабдыққа, Абайдың оқу -педагогикалық қызметі бағытталған объекті мен пәнге ие.

Абай педагогикалық көзқарастарды жүзеге асырудың мазмұны мен құралдарының барлық алуан түрлілігінде оларды жүзеге асырудың негізгі бағыттары мен жолдарын көреді және жан -жақты ашады. Біз ақыл -ой, кәсіби, еңбек, адамгершілік тәрбиесі, бала тәрбиесіндегі отбасының рөлі мен мүмкіндіктері туралы айтып отырмыз.

Абай педагогикалық процестің барлық құрамдас бөліктерінің бірлігін, өзара байланысын, өзара тәуелділігін және өзара әрекетін терең түсінді, сол арқылы қазіргі педагогикада білім берудің жүйелік кешенді тәсілі идеясын болжаған.

19 ғасырдағы Ежелгі Шығыс, Батыс және Орыс педагогикалық ойының жалпы және педагогикалық мәдениетінің прогрессивті дәстүрлерінің қалыптасуына айқын әсер еткен Абайдың педагогикалық көзқарастары имитациялық болмады. Қазақтың ұлы ағартушысының педагогикалық көзқарастары дербес, өзіндік болды деп сеніммен айта аламыз. Ол бұған өзінің керемет қабілеттеріне ғана емес, ең алдымен афоризмге айналған көптеген өлеңдерінде осындай толықтығы мен мәнерлілігімен көрініс тапқан өзінің туған халқымен, халықтық педагогикамен, халық даналығымен терең байланыста.

Абайдың педагогикалық көзқарастары интернационалдық болғанымен ерекше, ұлттық. Педагогикалық көзқарастарындағы ұлттық және интернационалдық принциптердің ұштасуы оның көшпелі халқының ғасырлар бойғы артта қалуын жоюдың жолдарын көруге және оларды басқа халықтар мәдениетінің жетістіктерімен таныстыруға мүмкіндік берді. Адамды өмірлік серігін таңдау мүмкіндігінен айыратын дәстүрлер мен әдет -ғұрыптарға, жалпы алғанда, өз өмір жолын таңдау мүмкіндігінен айырылған Абай экономикалық, саяси және құқықтық қатынастарда ерлер мен әйелдердің толық теңдігін жақтады. Сонда ғана неке шын мәнінде тең болады және өзара сүйіспеншілік нағыз идеалға айналады.

Халықтың тағдыры билеушілері Абайдың аяусыз ашулануы, рухани кедейлігі қазақтың қоғамдық ойлау тарихында алғаш рет гуманистік идеяларға толы өзінің жаңа сөзін айтты. отбасы, бала тәрбиелеудегі ата-аналық борыш, отбасының тірегі ретінде әйел-ана туралы ән айтып, достық пен сүйіспеншілікте өзінің даналығы мен батылдығын көрсетті.

Аңшы, шебер сыншы, лирик, кемеңгер ақын ретінде танылған Абайдың сегіз қырлы бір сырлы жан екенін де білдім.

Осы ретте Абай өлеңдеріндегі антоним сөздерді толық болмаса да көп қолдандым деген ойға келдім.