Университеттің 85 жылдығына арналған «Қазіргі заманғы математика:
проблемалары және қолданыстары» III халықаралық Тайманов оқуларының
материалдар жинағы, 25 қараша, 2022 жыл
109
ГРНТИ 14.25.09
МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУ БАРЫСЫНДА САНДЫҚ ШЕШІМДЕРДІ ҚОЛДАНУ
КЕНЕСАРЫ А.Б., СЕЙТМҦРАТОВ А.Ж.
Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университеті
Кіріспе
Қоғамдағы субъектілердің қызметі әрқашан алдыңғы буын құндылықтар жүйесінің
принциптері мен идеалдарына негізделген. Құндылықтар ғасырлар бойы білім мен
тәжірибе, мәдениет және дүниетаным негізінде қалыптасады. Құндылықтар жүйесі
әмбебап және ӛзгеріссіз қалады деп саналады, бірақ
олар қоғамдағы экономикалық,
әлеуметтік ӛзгерістерге байланысты ӛзгертіледі. Демек, құндылықтардың ӛзгеруі орын
алды және әрқашан болады. (Исмуханова және басқалар,, 2019)
Сыртқы динамикалық жағдайлар мен трансформациялық процестерге қарамастан,
білім беру ғасырлар бойы қалыптасқан құндылықтарды келесі ұрпаққа беру арнасы болып
қала береді. Білім беру процесінде тәрбиеге негізделген дүниетаным мен мәдени байыту
қалыптасады. Осылайша, білім беру дағдылар мен құндылықтарды кӛбейту жүйесі
ретінде интеллектуалды дамуға және жеке тұлғаны қалыптастыруға тікелей қатысады.
Ӛзара
әрекеттесу арқылы оқыту, әлеуметтену және аккультурация процесі
мектептегі білім беру кезінде жүреді. (Kohlberg & Hersh, 1977) Мектептегі білім берудің
негізгі міндеттерінің
бірі-білім мен дағдылар, құндылықтар негізінде олардың
құзыреттерін дамыту арқылы балаларды болашаққа дайындау. (ЭЫДҰ, 2018) Мектепте
құндылықтарды қалыптастыру құралы сабақ болып табылады.
Сабақ барысында оқу
тақырыбы аясында ӛмірлік жағдайлардың ағымдағы және болжамды ӛзгерістеріне сәйкес
келетін қажетті дағдылар мен құндылықтарды қалыптастыруға назар аудару қажет.
Кейбір пәндік салаларда сабақты құру құндылықтар мен дағдыларды қалыптастыру
үшін ӛзгерістерді оңай жасауға және енгізуге мүмкіндік береді. Дегенмен, енгізу және іске
асыру үшін кӛп уақытты қажет ететін нақты мазмұны бар пәндік аймақтар бар. Сондықтан
әр түрлі пәндердің мұғалімдері оқу процесінің тұтастығын сақтау үшін ынтымақтасуы
керек. Бұл біртұтас тәсіл оқушылардың құзыреттілігін жетілдіруге мүмкіндік береді. Ӛз
кезегінде құзыреттілік студенттерге проблемалар мен мәселелерді шешу үшін ғылымның
әртүрлі салаларынан білімді біріктіруге мүмкіндік береді. Оқушылардың құзыреттілігін
дамытудың негізгі құралдарының бірі-оқушылардың
функционалдық сауаттылығын
арттыруға бағытталған оқу іс-әрекеті.
Функционалдық сауаттылық жеке тұлғаны ағымдағы заманның ӛзгерістеріне
байланысты туындауы мүмкін сын-қатерлеріне дұрыс жауап беруге үйретуге мүмкіндік
беретін кешенді дағдыларды қалыптастыру құралы ретінде ӛз ӛзектілігін уақыт ӛтуімен
сақтап қалып отыр. Қоғамдағы ӛзгерістер, технологиялардың дамуы "функционалдық
сауаттылық" ұғымының эволюциясына тікелей әсер етеді. Қазіргі кездегі зерттеулерге
сәйкес, функциолналды сауатты азамат деп, белгілі бір
оңтайлы цифрлық шешімдерді
қолдана отырып, ӛз қызметінің әртүрлі салаларындағы ӛмірлік міндеттерді жүзеге асыра
алатын және келеңсіздіктерге қарсы тұра алатын тұлғаны қабылдауға болады болады.
(Яндекс.Оқулық, Лурье, 2020)
Технологиялардың дамуы қазіргі қоғамды ӛзгертуде, қазір ең маңыздысы-ӛмір
қызметін цифрландыру. (ЭЫДҰ, 2021Б) Әр түрлі онлайн-құралдар, веб - платформалар
және мобильді қосымшалар күнделікті ӛмірге мықтап кірді.
Олар қандай да бір іс-
әрекеттердің орындалу уақытын оңтайландыруға, басқару процестерін автоматтандыруға
мүмкіндік береді.