АЛГЕБРА КУРСЫНДАҒЫ «БҤТІН КӚРСЕТКІШТІ ДӘРЕЖЕ» ТАҚЫРЫБЫН ЭЛЕКТРОНДЫҚ ОҚУЛЫҚ ФОРМАТЫНДА ҚҦРАСТЫРУ A.Б. ЕЛЕМЕСОВ Астана халықаралық университеті, Астана, Қазақстан Е-Book (ағылш. электронды кітап) термині мен оның негізгі тұжырымдамасы
қазіргі кезде жаңалық емес. Себебі 1971 жылы Иллинойс университетінде Гутенберг
жобасы [1] жарыққа шығарған болатын. Ол уақытта интернеттің тез таралуын анықтайтын
технологиялар қол жетімсіз болған. Айтып отырған технологиялар: 1989-90 жылдары
Винтон Серф пен Боб Канэвен ТСР/ІР (Transmission Control Protocol / Internet Protocol)
жасап шығаруы және Тим Бернерс-Лидің CERN (European Center for Nuclear
Research/Еуропаның Ядролық Зерттеу Орталығы) ұйымында жаһандық интернет желісін
ойлап табуы және 1993 жылы шығарылған ең алғашқы Мозаик браузері арқасында сол
технологиялардың дамып кетуі [2].
Электрондық оқулықтардың ерте пайда болуына қарамастан олардықолданужағы
бірқатар шектеуге ұшырады. Негізінен,бұл шектеулер цифрлық медианы сақтау
сыйымдылығына, деректерді жіберу мен ұсынудың тиісті мүмкіндіктеріне байланысты
болды.
Жоғарыда айтылғандарды негізге ала отырып, электрондық оқулықтардың даму
кезеңдерін былайша жіктеуге болады [2]:
–
1970-1971: Иллинойс университетіндегі Гутенберг жобасының басталуы, ең
алғашқы электронды кітапхананың пайда болуы.
–
1993: Карнеги Мэллон Университетінің студенті Джон Марк Окерблумның
Online Books Page – Онлайн Оқулықтар Бетін ойлап табуы.
–
1994: Алғаш рет АҚШ Баспа Үйлері авторлардың келісімімен кей
оқулықтардың толық мәтінін жариялай бастады. Ұлттық Баспасӛз Академиясы (National
Academy Press) 1994 жылы алғашқы болса, Массачусетс Технологиялық Институты (MIT)
баспасы 1995 жылы екінші болды.
–
1995: Amazon.com Интернетте жүздеген мың оқулық бар алғашқы онлайн
дүкеннің ашылғанын хабарлады.
–
1998: Кітапханалар ӛздерінің атаулары мен каталогтарын онлайн қолжетімді