лыстарга суйенш, «пролетарлык отаршылдык» тугырнамасын жан-жакты
талдап зерттеушде болды. Осыган байланысты А. Парк, С. Зеньковский,
Дж. Уилер казактардын пролетарлык
TGHKepic
идеяларын кабылдауга де
ген саяси кулыксыздыгы мен дайын емест1г1не баса назар аударды.
«Орыс революциясы» деп аталатын езш щ жана жумысында Пайпс,
тоталитарлык улпнщ табанды жактаушыларынын 6ipi репнде, орыс улттык
дэстуршщ жэне орыс саяси мэдениетшщ турактылыгына байланысты,
мусылман халыктарына катысты орыс отаршылдык саясатынын езгер-
мейтшдМ ж енш деп тезисш 6epiK устанады.117
Сонымен, «пролетарлык отаршылдык» тугырнамасы авторларынын
непзп тужырымдары тутастай алганда мына темендеплерге келш саяды:
a)
TO H Kepidi
езш Ресей империясынын барлык улттарына танган орыс
большевиктершщ партиясы жасады; э) орыс жумысшылары, украин ша-
руалары, озбек макташылары жэне казак малшылары арасында ешкандай
келюм немесе одак болган жок жэне болуы да мумкш емес, ейткеш букш-
p e c e to iK
уш тенкергс бойына олар езгеше максатгар кездед1; б) елеуметпк
непздш болмауына карамастан, болыпевиктер, Арменияда дашнактар,
Эз1рбайжанда мусаватшылар, Туркютанда Шура-ислам жэне Казакстан-
да Алашорда деп аталган оппозициялык саяси куштерд1 жаппай кырып-
жою аркылы жешске ж етп; в) пролетариаттын мусылман халыктары ша-
руаларынын улт-азаттык куресше «жетекшшп» карапайым формуламен
жузеге асты, ейткеш ортаазиялык халыктардын езшщ жеке пролетариата
болган жок; г) «пролетарлык тенкергс» деп аталатында жэне Азамат согы
сы кезендершде казактар жэне баска мусылман халыктары бейгам сырт-
тай бакылап кана отырды, ейткеш олар Казан тенкерю нщ максатын да,
м1ндетш де, онын «тарихи менш» де тусшген жок; д) елкедеп тенкергстщ
елеуметпк
Достарыңызбен бөлісу: