жылғы қазан айындағы студенттердің өзіндік жұмысының нəтижелері

Білім беру жүйесінде цифрлық… 

Серия «Педагогика». № 2(102)/2021 

29 

мынада,  студенттер  нақты  практикалық  дағдыларды  ғана  емес,  сонымен  қатар  жалпы  білім  беру 

дағдыларын  да  игеруі  керек:  оқу  процесін  жаратылыстану-ғылыми  таным  əдісі  игерілуі  үшін 

ұйымдастыру  керек.  Педагогпен  мен  студенттер  бірлесіп  зерттеу  технологиясын,  əрине,  оқытудағы 

проблемалық-іздеу  тəсілін  жүзеге  асырады  жəне  белгілі  ғылыми  таным  циклын  жүзеге  асыруды 

қамтамасыз етеді: фактілер — модель — нəтиже — эксперимент фактілері. 

Басында  педагог  бақылауды  ұйымдастырды  жəне  демонстрациялық  тəжірибелер  қойды, 

фактілерді  ұсынды,  соның  негізінде  білім  алушылармен  бірге  белгілі  бір  құбылыс  бойынша 

қорытынды  жасалады.  Алынған  фактілерге  сүйене  отырып,  мұғалім  мен  студенттер  байқалған 

құбылыстарды  түсіндіруге  жəне  заңдылықтарды  анықтауға  (гипотезалар  не  үшін  ұсынылады), 

салдарды шығаруға, себептерін анықтауға тырысады. Осыдан кейін студенттер мен мұғалім қандай 

сынақ  эксперименттерін  қоюға  болатынын,  олардың  идеялары  мен  мақсаттары  қандай  болатынын, 

оларды  қалай  жүзеге  асыру  керектігін  ойлайды.  Оқушылар  өз  жоспарларын  тəуелсіз  зертханалық 

экспериментте  жүзеге  асырады,  оның  нəтижелері  (жаңа  фактілер)  теориялық  болжамдармен 

салыстырылады жəне қорытынды жасалады. 

Сонымен аталмыш технология білім беру жүйесінде мүмкіндік береді: 

 білім алушыларды таным процесімен таныстыру; 

 білім алушыларды əртүрлі оқу іс-қимылдарына тарту: практикалық жəне ақыл-ой, осылайша 

танымдық  іс-əрекеттің  кең  спектрін,  олардың  психологиялық  дамуы  мен  тəуелсіздігін  қамтамасыз 

етеді; 

 жаңа  білім  беру  стандарттары  талап  ететін  жүйелі-əрекеттік  тəсіл  негізінде  оқу  процесін 

ұйымдастыруға мүмкіндік береді. 

Сондықтан  да,  білім  беру  мекемесінде  барлық  оқу  пəндері  бойынша  интерактивті  электронды 

мазмұн  болуы  керек,  оның  ішінде  басқаруға  болатын  оқу  нысандары  мен  араласатын  процестер 

ұсынатын пəндік кешен болуы керек. Бұл кешен мыналарды қамтиды: 

 мəтіндік қолтаңбалар, түсініктемелер, формулалары бар толық экранды иллюстрациялар; 

 қажетті позицияны таңдай отырып, айналдыруға болатын интерактивті 3d модельдер; 

 əртүрлі құбылыстар мен зерттелетін процестерді суреттейтін анимациялар; 

 өлшемдер мен параметрлердің интерактивті кестелері; 

 құбылыстардың, эксперименттердің интерактивті модельдері; 

 интерактивті есептер кітабы [3, 7–19]. 

Жоғарыда айтылғандардың негізінде цифрлық технологияларды қолдану жоғары жəне кəсіптік 

білім  беру  жүйесін  дамыту  үшін  өте  маңызды  екенін  атап  өткен  жөн,  бірақ  сонымен  бірге  оларды 

енгізуге ғылыми негізделген көзқарасты қалыптастыру қажет. 

Білім жүйесіндегі  цифрлық  технология — біртұтас жүйе  ретінде оқыту  поцесіндегі студенттер 

мен педагогтің субъект-субъект қатынасын іске асыру үшін жағдай жасауға бағытталған. Сондықтан 

цифрлық  технологияның  табысты  болуы,  негізінен  студенттердің  цифрлық  негізде  оқуға  көзқарасы 

мен дайындығына байланысты [4]. 

Тəжірибеде  қолданылған  цифрлық  технология  жүйесінің  тиімділігі  мен  нəтижелілігі 

қолданылатын ресурстардың сапасына байланысты болды. 

Цифрлық  технология  басқа  оқыту  технологияларына  қарағанда студент  пен  педагогтің  еңбегін 

жетілдіруге  жəне  оның  үнемділігіне  баса  көңіл  бөледі.  Себебі  аталмыш  бағдарлама  педагогтің 

міндетін  азайтады,  жеңілтеді,  ол  енді  тек  кеңесші  рөлінде  болады,  студенттермен  өзіндік  жұмыс 

жасауға  уақыты  көп  болады.  Студенттер  өздеріне  ыңғайлы  қарқынмен  өздігінен  жұмыс  істеуге 

мүмкіндік  алды.  Мұндағы  уақытты  үнемдеу  де  маңызды  фактор  болып  табылады.  Себебі,  бұл 

бағдарламаның  арқасында  педагог  немесе  мұғалім  күнделікті  сабақ  жоспарын  жазудан  босайды, 

оның орнына артық қалған уақытын шығармашылығын көтерумен айналысуға арнай алады. Сонымен 

қатар, барлық студенттердің бірдей алдын-ала жоспарланған деңгейге жетілуі көзделді [5]. 

Қорытынды 

Проблеманы  теориялық  тұрғыдан  зерттеу  мен  тəжірибе  жұмыстың  нəтижесі  мынадай 

қорытындылар жасауға мүмкіндік береді: 

 білім  беру  үрдісін  оңтайландыруға  бағытталған  педагогикалық,  психологиялық  көзқарастар 

зерделеніп,  білім  алушылардың  білімдерін  дамытуды  цифрлық  технологиясы  арқылы  жүзеге  асыру 

жүйелілік жəне кешендік, құзыреттілік, іс-əрекеттік келу теориялары арқылы негізделеді. 

Р.К. Толеубекова, Р.С. Маусумбаев 

30 

Вестник Карагандинского университета 

 педагог  пен  студенттің  білім  беру  үрдісіне  дайындығы  дəрежесінің  есепке  алынуы, 

студенттердің өз бетінше қорыту жəне шығармашылық деңгейінің көтерілу шарттарына негізделді; 

Зерттеу жұмысының негізінде қорытындылар жасай отырып, мынадай ұсыныстар беріледі: 

 кəсіби  мамандарды  дайындауда  қазіргі  жағдайында  оларды  нақты  оқу  аймағында  мамандан-

дырылуымен қатар, цифрлық технологияны кəсіби салада қолдану даярлығына жеткілікті көңіл бөлу 

керек; 

 жоғарғы  оқу  орнында  шағын  құрамды  топтардың  оқу  тиімділігін  арттыру  үшін  цифрлық 

технологияға сүйеніп, ұйымдастыру қолға алу қажет; 

 студенттердің  кəсіптік  шеберлігін  арттыру  мақсатында  арнайы  курстық  мамандықтар 

шеңберінде жүргізу тиімділігін қолдау керек. 

Əдебиеттер тізімі 

1  Козлова  Н.Ш. Актуальные  вопросы  кадрового  обеспечения IT-специалистов  в  период  цифровой  трансформации 

/Н.Ш. Козлова // Цифровая экономика: новая реальность: сб. ст. по итогам Междунар. науч.-практ. видеоконф., посвящ. 25-

летию вуза. — Майкоп, 2018. — С. 45. 

2  Козлова Н.Ш. Современные технологии в сетевой безопасности / Н.Ш. Козлова // Цифровая экономика: новая реаль-

ность: сб. ст. по итогам Междунар. науч.-практ. видеоконф., посвящ. 25-летию вуза. — Майкоп, 2018. — С. 93. 

3  Каракозов С.Д. Успешная информатизация — трансформация учебного процесса в цифровой образовательной среде 

/ С.Д. Каракозов, А.Ю. Уваров // Проблемы современного образования. — 2016. — № 2. — С. 7–19. 

4  Шаронин Ю.В. Цифровые технологии в высшем и профессиональном образовании: от личностно-ориентированной 

smart-дидактики  к  блокчейну  в  целевой  подготовке  специалистов  [Электронный  ресурс] / Ю.В. Шаронин // Современные 

проблемы науки и образования. — 2019. — № 1. — Режим доступа: http://science-education.ru/ru/article/view? id=28507 (Дата 

обращения: 02.03.2021). 

5  Краевский  В.В. Инновации  и  традиции — два  полюса  мира  образования / В.В. Краевский // Интернет-журн. «Эй-

дос». — 2003. — 2 дек. [Электронный ресурс]. — Режим доступа: http://www.eidos.ru/journal/2003/0711–01.htm 

 

 

Р.К. Толеубекова, Р.С. Маусумбаев 

жүктеу/скачать 437 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: