VI-IX ғасырларда құрылған барлық түркі мемлекеттері түрлі діндерді таратудың кеңістігіне айналды:
1) жазба ескерткіштер мен құжаттар (түркі, грек, соғды т.б.);
2) діни белгілері бар материалдық мәдениет заттары (құлпытастар, теңгелер, қыш бұйымдар);
3) сәулет өнерінің ғимараттары (ғибадатханалар, қорымдар);
4) діни мазмұндағы фольклорлық материалдар.
Түркілердің наным-сенімі тәңіршілдік. Ежелгі түркілерде Тәңір мәңгілік құдірет иесі, бүкіл жаратылыстың бастауы саналған.
Түркілердің наным-сенімі тәңіршілдік. Ежелгі түркілерде Тәңір мәңгілік құдірет иесі, бүкіл жаратылыстың бастауы саналған.
Дін тарихын зерттеуші француз ғалымы Жан Поль Рудыңпікірінше, көне түркілердің арғы ата-бабалары Көк тәңіріне табынған.
Қытай тарихшылары Тәңірге табынудың пайда болуын б.з.б. ІІІ ғасырға жатқызады.
Түркілерде Тәңірмен бірге отбасы және балалардың қамқоршысы Ұмай анасаналды.
Тоныкөк ескерткіші: «Көк тәңірі, Ұмай Ана, қасиетті Жер-Су, міне осылар бізге жеңіс сыйлады!».
Қорқыт ата түркілерде халықты Тәңірмен жалғастырушы болып есептеледі.
Неміс ғалымы Г.Дерфердіңпікірінше, тәңіршілдік – адамзаттың бір Құдайға табынушылық діндерінің бірі. Қыпшақ тайпалары Тәңірге табыну дәстүрін ұзақ уақыт сақтап келді.
Неміс ғалымы Г.Дерфердің пікірінше, тәңіршілдік – адамзаттың бір Құдайға табынушылық діндерінің бірі. Қыпшақ тайпалары Тәңірге табыну дәстүрін ұзақ уақыт сақтап келді.