Vi-ix ғасырлардағы түркілердің шаруашылығы



бет3/6
Дата07.10.2024
өлшемі28,52 Mb.
#147039
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
ерте орта мәдениет

шахристан
рабад
Ортағасырлық қала үш бөліктен тұрды:
Қаланың орталық бөлігі цитадель – ішкі бекіністе қала билеушісінің ордасы орналасты. Цитадельде қуатты қорғаныс жүйесі, салтанатты дәліздер, сақтау қоймалары болды.
Цитадельдің сыртын шахристан қоршап тұрды, мұнда қала ақсүйектері қоныстанды.
Шахристанмен іргелес рабад (қолөнер-сауда орны) орналасты. Онда қаланың негізгі халқы өмір сүрді. Мұнда шеберханалар мен мекенжайлар салынды. Рабадта қорғанмен қоршалды.

VI-VIII ғасырларда Шу алқабында ірі қалалар мен көптеген шағын қоныстар болды.

  • VI-VIII ғасырларда Шу алқабында ірі қалалар мен көптеген шағын қоныстар болды.
  • «Хұдуд әл-алам» деректерінде: «қарлұқтар елінде 25 қала мен қоныс болды». (Ұлы Жібек жолы)
  • Көне түркі руна ескерткіштерінде «балық» қала, «барқ» ғимарат».

VI-IX ғасырларда қала мәдениетін дамытуда
Ұлы Жібек жолы және халықаралық керуен саудасы
маңызды рөл атқарған
Іле, Шу, Талас өзендерінің алқаптарында
қарқынды сауда
қалалар
бекіністі қалашықтар

Сәулет өнерінің ескерткіштері

  • Қолданбалы және бейнелеу, мүсін өнері дамыды. Кедер мен Жамукет сарайлары (VII-IX ғ.) айқын мысал болып табылады.
  • Қабырғаларды әрлендіруге өсімдік және зооморфты(хайуанат пішінді) өрнектер пайдаланылды.
  • Суяб пен Науакенттегі қазба жұмыстары кезінде будда храмдарының орындары табылды.
  • Жамбыл облысында қарлұқ дәуірі сәулет өнерінің ескерткіші – Ақыртас ғимараты орналасқан.
  • Оңтүстік Қазақстан облысының Қаратау баурайында
  • VI-VIII ғасырларда ортағасырлық Баладж қаласы болған.

    Ортағасырлық Баба-Ата жұртының

    орнынан осы уақытқа сәйкес құрылыс

    табылды.

Сауданың дамуы

  • Ерте орта ғасырдар кезеңінде сауда айырбас және ақша түрінде жасалды. Көшпелілермен арадағы айырбас саудасы осы кезеңнің үлкен қалалары Испиджаб, Отырар, Таразда өткізілген жәрмеңкелерде іске асырылды.
  • Ақша айырбасының болғандығына Отырар, Суяб, Тараз қалаларында жасалған теңгелердің табылуы дәлел бола алады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет