Xxii республикалық студенттер мен жас ғалымдардың ғылыми конференция материалдары
Сурет 2. Қызылорда облысында 2013-2017 жылдар аралығында
жүктеу/скачать 8,13 Mb. Pdf көрінісі
|
Сборник материалов конференции (продолжение)
| Сурет 2. Қызылорда облысында 2013-2017 жылдар аралығында
халық санының өсу көрсеткіші. электр станцияларын салу кезеңінде Ресей тәрізді т.б. көптеген елдерден мамандар қоныс аударды. Қазіргі таңда еліміз егемендігін алғаннан кейін өзге ұлт өкілдері өз елдеріне қоныс аударуда. Соның нәтижесінен ішкі және сыртқы қоныс аударудан облысымыздың халық саны азаюда. Оның үстіне Арал теңізі деңгейінің төмендеуі облысымызда 1961 жылдан бастап экологиялық апат туғызуда. Арал маңында шөлдену процесі қарқынды жүруде. Сол себепті аймақтағы атмосфера қабаты жұқа шаң тозаң мен тұз қабаттарының ұшу мөлшерінің көбеюінен ластануда. Соның салдарынан ауру адамдардың санының көбеюі, аймақтағы халықтың өсуі, суармалы жердегі өнім мен егіннің төмендеуі, аймақтық және ғаламдық климаттың өзгеруі, адамдардың өмір сүру жағдайының төмендеуі нәтижесінен жаңа демографиялық жағдай қалыптасты. Оның көрінісін төмендегі суреттен көруге болады. Сурет 2. Негізгі себептері бойынша өлгендердің үлесі 347 Қызылорда облысында демографиялық жағдайды оңтайлы шешу үшін төмендегі ұсыныстарды айтқым келеді: облысымыздағы халық санын арттыру үшін ең алдымен туу көрсеткішін көтеру қажет. Ол үшін босанатын және босанған әйелдерге төленетін демалыс ақысын жоғарлату керек; көп балалы отбасыларға әлеуметтік және салықтық жеңілдіктер беру, мысалы жер учаскелерін бөлуде көп балалы отбасыларды ерекше есепке алу; Соңғы жылдары шырқау шегіне жеткен қыздармен әйелдердің денсаулығына, халықтың генақорына үлкен зиянын тигізіп отырған жасанды түсік жасату індетін алдын алу, азайту үшін шаралар қолдану; өлім көрсеткішін көтеріп отырған нәрестелердің денсаулығын қадағалауға мемлекет тарапынан көмек көрсетілуін; ішкі және сыртқы көші-қон процесстерін реттеу арқылы халықтың бірнеше аймақта ғана шоғырланбауын қамтамасыз ету, ауыл мен қала тұрғындарының ара қатынасын тұрақты өсуге ыңғайлы деңгейге келтіру; халықтың табиғи өсуіне кері әсерін тигізіп отырған негізгі фактор ауылдық аймақтардағы кедейлік проблемасын жою. Жалпы, Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаев әлем халқының демографиялық ахуалына қатысты мынадай мысалдар келтірді: «Жаһандық демографиялық теңгерімсіздік күн өткен сайын күшейе түсуде. Жалпы әлемдік тренд – адамзаттың қартаюы. Енді 40 жылдан кейін алпыс жастан асқан адамдардың саны 15-ке толмағандардан асып түседі. Туудың азаюы және адамзаттың қартаюы көптеген елдерде еңбек нарығындағы проблемаларға, атап айтқанда, еңбек ресурстарының жауапкершілігіне сөзсіз әкеледі. Шиеленісе түскен демографиялық теңгерімсіздік жаңа көші-қон толқындарын туғызып, күллі әлемде әлеуметтік шиеленісті күшейте түсті. Біз жас ұлтпыз. Еліміздегі орташа жас – 35. Бұл біздің адамдық әлеуетімізді сақтауға, әлемде өзіміздің дұрыс орнығуымызға зор мүмкіндік береді. Бүгінгі күні алға жылжуға бізде жақсы негіз бар» [6]. Яғни, елдігімізді сақтауымыз үшін қазақ халқының саны өсуі керек. Оған мемлекет тарапынан жағдайлар жасалуы қажет. Мемлекетіміздің тәуелсіздігі баянда болуы үшін демографиялық саясаттың механизмдерін жетілдіруіміз керек деген ойын қолдаймын. жүктеу/скачать 8,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|