Yessenov forum «ЖАҢа мағыналар»

158 

 

"Қазақстан Республикасының Мұнай және газ кенорындарын игерудің бірыңғай 

ережелеріне" сәйкес пайдалану объектісі немесе игеру объектісі – бұл жеке өнімді қабат, 

қабаттар  тобы  немесе  ұңғымалардың  дербес  торымен  игеру  үшін  бөлінген 

көмірсутектермен қаныққан ірі қабаттың бөлігі. 

Игерудің бөлінген объектісі сусыз кезеңде және суландыру кезінде пайдаланудың 

ұзақ  кезеңі  ішінде  ұңғымалардың  жоғары  дебитін  қамтамасыз  ету  үшін  шоғырдың 

ауданы бірлігіне мұнайдың жеткілікті меншікті қорларына және жеткілікті өнімділігіне 

ие болуы тиіс. [1] 

Мұнайгаз кенорны тектоникалық бұзылыстың болуына және су өткізбейтін тау 

жыныстарымен  коллекторлық  тау  жыныстардың  алмастыру  аймақтарына  байланысты 

күрделі  құрылыммен  сипатталады.  Юра  өнімді  қабатының  келловей  қабаты 

қимасындағы  кенорнында  екі  өнімді  Горизонт  бөлінген:  Ю-I  және  Ю-II,  2995-3051  м 

тереңдікте  жатқан.  Ю-I  горизонтта  бір-бірінен  сазды  бөлімдермен  сенімді  бөлінетін  4 

өнімді  қабат  (А,  Б,  В  және  Г)  бөлінген.  Олар  құмды  қабаттардың  саздармен 

алмастырылуы  байқалатын  А  және  В  пакеттерін  қоспағанда,  аймақтағы  төзімділікпен 

сипатталады.  Ю-II  горизонттың  шоғыры  жергілікті  таралумен  сипатталады  және 

көтерілудің  күмбез  бөлігімен  шектелген.  Горизонттардың  шоғырларында  13,243  млн. 

тонна баланстық мұнай қоры бар. Оның ішінде кенорнының барлық мұнай қорларының 

98%-ға жуығы (12,95 млн.т) Ю-I горизонтында шоғырланған. 

Мұнайгаз  кенорнының  өнімді  бөлігінде  объектілерді  бөлу  кезінде  бірқатар 

критерийлер  қарастырылды,  мысалы:  өнімді  горизонттың  қалыңдығы,  орнатылған 

кенорындарының саны, су-мұнай байланысының жағдайы, кеніштің әртүрлі бөліктерінің 

гидродинамикалық 

байланысы, 

коллекторлар 

мен 

оларды 

қанықтыратын 

сұйықтықтардың  физикалық  қасиеттері,  сондай-ақ  осы  параметрлердің  ауданы  мен 

қимасы  бойынша  өзгеру  сипаты,  кенорындарын  зерттеу  дәрежесі  және  геологиялық 

қорлардың мөлшері [3]. Барлық критерийлерге сүйене отырып, бір пайдалану объектісі 

бөлінді: С

1

+С

2 

санатындағы 12,95 млн. т геологиялық қоры бар Ю-I горизонт. Қорлардың 

аз  мөлшері  мен  шектеулі  болуына  байланысты  Ю-II  горизонт  екінші  реттік  даму 

объектісі ретінде ерекшеленеді.  

 

Кесте 1 - Болжау кезінде өзгеретін параметрлер 

 

Анықталмаған параметр 

Оптимистік нұсқа 

Орташа нұсқа  Пессимистік нұсқа 

Контурлық аймақтың 

белсенділігі / контурлық 

аймақтың ұзындығымен 

ұсынылған 

10000 м 

5000 м 

100 м 

Төгінділердің өткізгіштігі  1 

0.5 

0 

Салыстырмалы өткізгіштік 

және қанықтыру 

функциясы (кеуектіліктің 

әр БИН үшін бастапқы 

судың қанықтылығы) 

ВНп1=0,30(Φ≥0.18) 

ВНп2=0,40(0,18≥Φ≥

0,15) 

ВНп3=0,50(0,15≥Φ≥

0,10) 

ВНп4=1,00(0,10≥Φ≥

0,05) 

ВНп5=1,00(0,05≥Φ≥

0,00) 

ВНп1 =0,35 

(Φ≥ 0,18) 

ВНп2=0,45(0,18

≥Φ≥0,15) 

ВНп3=0,50(0,15

≥Φ≥0,10) 

ВНп4=1,00(0,10

≥Φ≥0,05) 

ВНп5=1,00(0,05

≥Φ≥0,00) 

ВНп1=0,40(Φ≥0,18) 

ВНп2=0,45(0,18≥Φ

≥0,15) 

ВНп3=0,50(0,15≥Φ

≥0,10) 

ВНп4=1,00(0,10≥Φ

≥0,05) 

ВНп5=1,00(0,05≥Φ

≥0,00) 

159 

 

Комсомольское  кенорны  жаңа  құбырлар  мен  инфрақұрылымды  қажет  ететін 

шалғай  жерде  орналасқан.  Құбырға  жұмсалатын  шығындар  жобаның  экономикалық 

бөлігінің  жоғары  сезімталдығын  негіздейді.  Жобаның  экономикалық  критерийлерге 

сәйкестігі мақсатында кенорнын игерудің бірнеше нұсқалары игеріледі. [3] 

Таңдалған пайдалану объектісіне сәйкес ұңғымаларды игеру және орналастыру 

принциптері жасалды. 

Нысанды дамытудың жалпы тәсілі келесі тұжырымдамаларға негізделген: 

-  бағалау  кезінде  жобаланған  өндіруші  ұңғымалардың  сулану  динамикасы 

ескерілетін  контурлық  аймақтың  энергетикалық  әлеуетін  анықтау,  қабат  қысымды 

жасанды ұстап тұру (суды айдау) ауқымы туралы шешімдер қабылданады; 

-  шетті  өндіру  ұңғымаларын  сулану  шамасына  қарай  айдау  ұңғымаларына 

ауыстыру; 

-  тиімді  экономикалық  көрсеткіштер  (мұнай  бағасы)  кезінде  кенорнын 

пайдаланудың бастапқы кезеңінде өндіру қарқынын арттыру. 

Қанықтылықтың  таралуы,  салыстырмалы  өткізгіштігі,  қалпына  келтіру 

өткізгіштігі  және  контурланған  аймақтың  белсенділігі  сияқты  көптеген  модельдеу 

параметрлері  белгісіз.  Сондықтан,  әр  нұсқа  үшін  осы  барлық  параметрлер  осы 

белгісіздіктің әсерін зерттеу үшін кенорнының мүмкін болатын көрсеткіштерін анықтау 

үшін  өзгерді.  Аймақты  білуге  сүйене  отырып,  ең  ықтимал  жағдай-бұл  разрядтың 

өткізгіштік  мөлшері,  бірлікке  тең,  контурланған  аймақтың  әлсіз  белсенділігі  және 

орташа қанықтыру функциясын қолдану. [5] 

Бөлінген  негізгі  пайдалану  объектісі  (Ю-I)  бойынша  өндіру  және  айдау 

ұңғымаларының әртүрлі санымен, әртүрлі игеру жүйесімен игерудің 4 нұсқасы қаралды. 

Бірінші нұсқа (№1) базалық болып табылады және қолда бар 8 тік ұңғыманы қайта іске 

қосуды  және  табиғи  режимде  шоғырды  игеруді  көздейді.  1-суретте  1-нұсқадағы 

ұңғымалардың орналасуы көрсетілген. 

 

Сурет 1 - Кенорнын игеру жоспары 

 

160 

 

Қатарынан  үш  нұсқа  (№№2,3,4)  қабатқа  қабат  және  су  жинайтын  суды  айдау 

арқылы  қабат  қысымын  ұстап  тұруды  көздейді.  ППД  бар  нұсқаларда  мұнай  мен 

сұйықтық бойынша орташа жылдық дебиттердің өзгеруімен өндірудің әртүрлі сөресін 

ескеретін 8 сценарий бойынша қосымша қозғалыстар орындалды. Барлық сценарийлерді 

талдау негізінде дамудың 3 нұсқасының әрқайсысына бір жеке сценарий таңдалды. 

Төменде  әр  нұсқаға  сценарийлерді  талдау  және  таңдалған  негізгі  4  даму 

нұсқасының сипаттамасы келтірілген. [4] 

1-суретте  әртүрлі  анықталмаған  параметрлердегі  модельдеу  нәтижелері 

көрсетілген  (1-кесте).  Өндіру  полкі  тәулігіне  2200  м

3

/тәу  0,8–2,4  жыл  бойы  ғана 

сақталады. Осы сценарий бойынша жинақталған өндіру 5,1 млн. м

3

 мөлшерінде Р90-дан 

5,8 млн. м

3

 мөлшерінде Р10-ға дейін ауытқиды. Р50 5,4 млн.м

3

 құрайды. 

 

 

 

Сурет 3 - Кенорнын игеру нұсқасы бойынша өндіру бейіні 

 

 

 

 

Сурет 4 - Жинақталған мұнай өндіру 

 

 

 

жүктеу/скачать 7,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: