Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган
жүктеу/скачать 31,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Әдеби сын
| 6ipfleH-6ip
жолы - шыгармаларыныц шет тщцерге ауцарылуы».«Казак эдебиеп», 13.06.2008), т.б. макалаларымен эдебиеттщ когамдагы орныныц тусш кету себептерш айкындауга тырысты. Казак эдебиеп элемдк аукымга шыгуы ymiH алдымен танылуы керек. Ал танылу ymiH халыкаральщ сыйлыктар айтарлыктай рел аткарады. Сондай беделд1 сыйлыктардыц 6ipi Но бель сыйлыгьш казак жазушысы ала ала ма деген сауал тещрегшде эщтме козгалды. Э.Балкыбек «Bip бшетшм, Нобель сыйлыгы казак жазушыларынан алыстап барады. Алпысыншы жыл- гылардыц б1ркатары лайьщ деуге болар ед1, ещц олардан да кайран калмагандай» (Казак жазушысы Нобель сыйлыгын кашан алады? «Казак эдебиеп», 19.10.2001) десе, Х.Эд1баев «Ал мен 6ip гасырльщ туган эдебиепм1здщ тарихын саралап, кемецгер Абайдан баска осы- нау улкен марапатка лайьщ жан таба алмадым... Япыр-ау, казак эдебиетшщ камын ойлаган, Но бель сыйлыгына кашан колымыз жетер екен деп куйзелш журген намысшыл азаматтар б1зде нак Ka3ip Нобель сыйлыгына лайьщ шыгармалардыц жок екенше неге назар аудармады екен» (Казак жазушысы Нобель сыйлыгьш алмайды. «Казак эдебиетЬ), 26.10.2001) - деп, кесш айтты. А.Кецшшкулы «Нобель сыйлыгы юмге керек?» («Жас казак», 01.12.2006) деген макала сында осы сыйлыктыц тарихына, каз1рп жай-жапсарына кещнен токталды. Кешнп жылдарда осы 6ip атышулы сыйльщтыц саяси сыпат алып, шын мэншдеп керкем дк елшем бола алмай жургенш дэлелдедЬ Оныц орнына турю тектес халыктардыц осы сыйлыккд пара-пар ез сый- лыгыныц болуын калайды. «Кез-келген улттьщ ец алдымен, e3i ymiH гана керек... Ешкашан да б1здщ эдебиеттмпдщ мацдайына буйырмайтын Нобель сыйлыгына ауыз ашып, тамсана берудщ кажеп шамалы. 9 p i берщен соц, тутас 6ip улттьщ эдебиетш багаламайтын мундай Нобель сыйлыгы юмге керек?» - деп бшед1 АмангелдЬ Эдеби сын тарихы 479 Эдебиеттщ тура жолда дамуында оньщ улттьщ руханияттагы алар орнын дурыс аньщ- тап, эдш багалаудыц м э т зор. Сондыктан да жаксыны жаксы, жаманды жаман деп, жаца туындыны тура багалап отыру - каламгер ушш де, сол шыгарманы окып, рухани кажетше жарататын улттык окырман y n i i H де аса мацызды. Эдебиеттщ элем дк аренага шыгуы ушш хальщаральщ сыйльщтарга ие болуы каншальщты мацызды болса, улттьщ децгейде багала- науы уш1н Мемлекетпк сыйлыкка, баска да турл1 дэрежедеп марапаттарга ие болуы да соншалыкты кажет. Жазушы Бейбп Койшыбаев «Мемлекеттщ сыйльщты не ушш, имдерге жэне калай берген жен?» («Казак эдебиеп», 23.02.2007) жайында ой белюшп. Оныц ойынша, «1. М емлекеттк сыйлык мемлекет муддесше кызмет ететш, тэуелаз ел азаматын тэрбие леуге улес коса алатын, керкемдк тургыдан елеуш жетклтл бар шыгармага 6epujyi raic. 2. Таза енер м у л тк азд ш н кездеген туындыга сыйльщты мемлекет емес, когамдык уйымдар бер- reHi макул... Шындыктыц буырканган кунин керкемсезбен таныту аркылы эдебиет халык суш спенш ш гш е белене алады. Каукарсыз кур ойласу емес, эрекетке шакыратын, тек и жкер бшд1ретш эдебиет - шын эдебиет. Осындай эдебиет жасауга улес косып жYpмiн деп есептейтш жазушылардыц Мемлекеттк сыйлыктан дэмелену1 - эбден табиги кубылыс». Казакстан Жазушьшар Одагыныц терагасы Нурлан Оразалин жазушылардыц Typni жиын- дарында сейлеген сездершде эдебиепм!здщ зэру мэселелерше токталып отырган. Оныц жас жазушылардыц республикалык форумында айткан ойлары елге, енерге деген шынайы сез1мдерге толы: «Сез тагдырын ел тагдырынан, тш тагдырын улт тагдырынан беле-жара карамайтын нагыз жауапты кезец келгенш кай-кайсымыз да eKi eni де естен шыгармауы- мыз керек. Эдебиет ертещ ел ертещ деу1м1здщ ce6e6i де осында жатыр... ¥рпак пен урпак арасын жалгап жаткан кезге керше бермейтш ж1бек ж ш п узш алмау ушш куресу - ултка сын, 1здену, батылдык керсепп, жаца барлаулар жасау - есудщ кепш . жүктеу/скачать 31,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|