Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган

532
Дандай ЫСКАфЛЫ
«Кешнп кезде колына калам алып, сын жазуга отыргандардыц аузынан «модернизм», 
«постмодернизм» деген сиящы оцаза терминдер туспейтш болыпты. Б1з ец алдымен, кайдагы 
6ip агымды емес, акынды 1здеу1м1з керек емес пе? Олец талдасак, оныц сырткы сулбасына 
гана, эшекей-ушекешне гана емес, iniKi куатына, тылсым-тынысына (егер бар болса) неге 
уцшмейм1з?» («Казак эдебиеп», 31.12.2008) - дейд1 акын ОДайран.
Оньщ айтуынша, каз1р адамдар рухани дагдарысты басынан 
Kemin 
жатыр. «Менщ ойым- 
ша, Ka3ipri б1здщ эдебиет, оньщ ш ш д е поэзия езш щ бурынгы ерппл, курескер рухынан 
айрылган. Мойындау керек, кешеп кецес дэу1ршдеп эдебиетгщ «уп тш ш к улллершщ» 63i 
керемет жойкын куш болатын. Жетшс жыл бойы жер таянып калган казакты эдебиеп гана 
элдиледЬ эдебиеп гана улттык рухты елпрмей, Tipi сактады десем, еш им дау айта алмас. 
Кецес YKiMeTiHin саясатыньщ сойьшын соккан бола отырып, б1здщ эдебиет букш ултгык ар- 
намысымызды, арман-муддем1зд1 биктерге алып шыкты. Содыр, сойкан саясаттыц езщ ал- 
дап сокты. Сейтш гасырлар бойы калыптаскан касиетп эдебиепм1здщ атаулы белгшерш 
аман-есен тэуелшз елдщ кольгаа тапсьфды» (сонда). Ал, тэуелс1здшм1зд1 алганнан соц, эде- 
биетМз неге мунгал халге тусп? «Себеп 6ipey - эдебиет билк назарынан тыс калды». Соньщ 
салдарынан каз
1
’р эдебиетп кажетсшбейтш когамда eMip cypin жатырмыз. Десек те б1зге эде­
биет керек. «Озщцьезщ тану ушш ютап керек. взгеш де тану ушш KiTan керек. Кггабы жок 
халык кез1н тацып алган KiciMeH б1рдей. Ол дуниеш кермейдг Ютабы жок халык айнасы жок 
адаммен б1рдей. Ол ез жузш e3i кермейдЬ> (сонда).
Акын Т.Медетбек «Алтын кешрл1ктер» («Жулдыз», 2008, №1; 2009, №2) атты келемд1 
макаласында бугшп казак поэзиясына алгашкы кадамын жасап, енш жаткан, болашагынан 
ум1т кутпрер 6ip топ жас акынныц поэзиясына акындык кезбен барлайды. Жай гана емес, жас 
поэзияныц ш ш е Kipin, сощы толкында юмдер келе жаткандыгын акындык кезбен саралаган. 
Жалпылама сыдыртпай, эркайсысыныц акындык адымына зер сальш, агальщ nk ip айткан. 1ш- 
тей «Рухымды кан мен сутке илеп ем» (Маралтай Райымбекулы), «Кецш1ме тауды алып, 
ceHiMiMe «аспанды ап» (0MipxaH Балкыбек), «Акын болу азап кандай, T9HipiM» (Жарас Сэр- 
сек), «KipniriHe кан катып когамыц тур» (Бауьфжан Бабажанулы), «Орманды сездщ айма- 
гын омбьшаган сез бузар» (Нуржан Куантайулы), «Сордан бакыт тартып алдым 6ip сэтак» 
(Батьфболат Айболатулы), «Кецшд1 муцмен кектептн» (Эл1бек Шегебай), «Зарыцды айтып 
кекке ушады тырналар» (Бакьгг Беделханулы), «Улаган сайын жанарыц, улы акын болып ба- 
рамын» (Дэурен Бердщожаулы), «Тамукгамыз кунд1з, табытгамыз тунде» (Бакьггжан Алдияр), 
«KypciHyMeH кун етш, екшумен e rri тун» (Алмас Тем1рбай), «¥йыктай кет, кайгы, сен де 
ецщ» (Танакез Толкынкызы), «Сергелдец етпей cepriMfli не жолга баста, не сорга» (Айнур 
0бд1рэсшкызы), «Куздщ суык жел1 ед1м мен еплген» (¥ларбек Дэлел, Токтарэл1 Тацжарьщ, 
Отар Шауханулы) деп аталган тараулардан-ак онда сез болган акындардыц бет алысы, аяк 
тастасы, е з в д к ерекшел1ктер! кершш тур.
Сыншы Б.Сарбалаев 6yriHri жастар поэзиясын багдарлаган макаласыныц такырыбын 
«Баян сулу жур базарда жан багып» («Жулдыз», 2009, №8) деп койыпты. Ол алдымен, акын­
ныц и м екенш аныктап алады: «Акындьщ деген, жазушылык деген - Алла берген, адамныц 
туа болмысына бтсен Талант. Ол шаруа да тапшы болмай, шалкар да терец болса, ганибет. 
Талант болса, 6 in i деген де - бос сез. Оны алдымен иесшщ ез1 багалап, тауьт-танып, булак- 
тай кез1н ашса, окьш-токумен, 1здешспен шгершеп, мацдай термен жетщд1р!п, жаца жыр езе- 
нше, соны да сулу сез элемше айналдьфа алса, бакытты... Окырман талабы да, кетам кажетп- 
л т де сол - 6i3re жаца Акын, жаксы Жазушы керек» - дей келш, жас поэзияга кез ж1бередь
Бакыт жас поэзияныц езш ш тей ею топка белш карастырады. BipiHmici - «жас емес, 
жасамыс акындар». Бутан М.Райымбекулын («Маралтай Райымбекульшыц мына ютабы («Кен­
тавр») - бугшп казак поэзиясындагы кубылыс ютап. Тутасынан алганда да жаца лепес, жак­
сы да жаркын жырлар топтамасы»), А.Исабекулын («Асанкадырдыц таланттан куралакан 
ем естт, такьфып байлыгы, кеп ецбектенген1 байкалады»), Д.Байтурсынулын («Десек те ол 
тазальщ текплМмен, ак адал алымымен, солардан канаттанган акындык арынымен назар ауца- 
рады. Кепиц катарынан кетш, аздьщ санатьша жеткен акын»), Ж.Сэрсекп («Жарас Сэрсек -
бурыннан да белгш акын. Ал мына жинагы - оныц есе тускеншщ, ерлегеншщ, Timi белд
1 
акынга айналганыныц айгаты») жаткызган.
EiciHmiciHe Хамит Есаманов, Танакез Толкынкызы, Дэурен Берккажыулы, Саят Камшы- 
гер, Алмат Исэдш, Алмас Тем1рбай, Куат Бораш, Токтаралы Тацжарьщ, Куралай Омар,

жүктеу/скачать 31,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: