Эдеби сын тарихы
539
«Масак терген урпакпыз - бЬдер. Б1здщ буынды карал отырсаныз,
анау Дэуггэлвдз, Кец-
ш ш пщ з, Жуматайыцыз, Жарасканыцыз, Тынышбайьщыз - барлыгы заредей арамдыгы жок,
аккецш шетшен... колындагы барын жайып салатын, жаны да жомарт, ойы да жомарт шын
ардактар едЬ> (сонда) - деген ол замандастарын жылы еске алады.
0 з
шыгармашылыгына келгенде, «хайуандык комедияньщ» жазылуын бьшайша тусшдарнтп:
«...Хайуандык комедия» («Зверская комедия») трагедиясыньщ дуниеге келу! -
табиги зацдылык
болатын. Бупнде эр Пенденщ ею тш н д е ею Шайтан отырганына юмнщ кумэш бар дерсщ,
тек Жамандыкка багыштап... бастап!.. Осы куш «баскага да болсын-шы» деген «Кожанасыр»
«Мерседеспен» 1здесещз таптырмайды» (сонда). Солай болса да алпыстьщ аскарына шыккан
Иранбек, акын Иран-Еайып «Тэуелаздш... тыныштык... тэубе» - деп, ш ум рш ш к кылады.
Ал Бекжан Энирбаевпен болган эцпмесшде де акын
езшщ
поэзияга калай келгенш, емь
ршщ кейб1р carrepi, eMip туралы армандары жайын баяндаган. Сухбаттьщ 6ip ер екш ел т со
цына карай койылган «елецщ не ушш жазасыз?», «турмыс-таршшпщзге, когамыцызга разы
еместей кершеаз», «Бодандыгым - Алас! дейаз?», «Ci3 бен Б1з каз1р кандай куйдем1з?» -
деген сауалдарга елецдермен жауап 6epiirri. Мунда да поэзияга
бага беру жок, есесше оны
окырманныц e3i 6epciH дегендей, койылган сурактарга жауап-елендер усынылган («Кдзак
эдебиеп», 20.04.2007).
«Казак эдебиета», газетшщ Бас редакторы, белгш акын, Мемлекетпк сыйлыктыц nerepi
¥лыкбек Есдэулет «Жас казак» (11.05.2007) газетшщ тшш сшщ казак каламгерлер! арасында
гы ахуал, бупнп эдеби eMip хакында койган сурактарына сухбат 6epimi. Ол ка:прп казак эде
биет! жайлы «Ei3 урерге m i, сыгарга бита жок нарык кезещн де бастан кештак. Корасында
шошка урген, касапшысы езш оташы, дэлдуршп сыншы сез!нген
суркай заманныц эдебиета-
не кандай аныктама бере аласыц? BipaK шынайы эдебиет елген жок. Егер тал безеущ койып
айтар болсам, аныктамасы тэуелс!зд!к эдебиета болу керек шыгар.
Оныц он бес жылын елара кезец, етпел1 кезец, есею кезещ деп шартты турде белуге болар.
Ал биылдан былайгы жылдар жаца кезец болып аталуы мумюн» - деп, сипаттапты.
Ал «бугшп заманныц, азд щ кешпкерщ з юм?» деген сауалга «ByriHri заманныц кешп
кер i - акша мен арды таразыга тец тартатын адам, безбеннщ eKi басы кезек-кезек эткеншек
тебед!, эйтсе де акша жагы басыцкырай беред!. Ал менщ кей!пкер!м - бугш п заманга эл1 се-
шмазднспен тосыркай карайтын кешеп 6ipey. Аягындагы eriri тар, калтасы тесш, мойнындагы
галстугшен кылкынып,
отырайын десе орын жок, уысындагы калта телефонын 6ipece аузы-
на, 6ipece кулагына апарып, элдек!мнен, элде о дуниемен сейлесш турган сыцайлы» - деген
жауаптар айтылыпты.
Халыкаралык «Алаш» сыйльнъшьщ Herepi акьш С.Иманасов «Эдебиет айдыны» (02.08.2007)
газетшде «Ашык эцпме» айдарында сухбатка шыгыпты. «Каламгердщ таланты жасына ка
рай елшенбейд!», «Талгамга да таразы керек» деп бшетш акынныц «Кешнп жастарды ютап
окьмайды деп сегамз. Окитьш ютап болса, неге окымасын. Жуырда шенеушп бар, бизнесмен^
тагы баскасы бар 6ip той жас азаматтардыц ортасында болдым. Тындап отырсам, Ka3ipri ду-
нияуи т!рл!кт!ц барлык кыры жайында окымаган пэлелер! жок. Мен олардыц 6ipa3 ойларына
бойлап бара алмадым, сездершщ кебше тусшбедом. Сонда ойладым: одар да менщ елеццер1мд!
тус!нбейд!-ау, тусшсе де суйсше, бойларьша cujipe кабылдамайды-ау деп.
Ендеше улкен-юшшщ,
кешеп мен бугшгшщ децгешне, кыскасы, адамзатка ортак ойга ауысуымыз, бупнп кунге ла-
йыкты ютап жазуымыз керек сиякты» - деу! калам устагандардыц кебш ойлантары анык.
Сэкен де «етарш пен еюжуздшкке белшем!зден батыл болдык. Kasipri кудай атымен айт
кан сез!це естияр адам тугш , бала шаганыц ез
1
де нанбайды...
BipaK айналацныц бэр! таскерец екен деп, ундемеуге жэне болмайды. Айтпасац, сездщ
атасы елетшш де жаксы бшем1з. Бшем1з де - жазамыз» - деп, бугшп рухани eMipiMisjie бой
керсетш жаткан Typni келецаздштер жайлы ашына айтады да, осындай кысылтаяц кездеп
когам eMipiHfleri калам иелер!н!ц киын да ауыр, аса жауапты миссиясына окырман назарын
аударады.
«Философия - элемнщ жол нускаушысы. Философия - жер бетшдеп барша гылымныц ата
сы. Философиясыз енер енер емес. Философиясыз гылым гылым емес... Философия жас
адамды ойшыл «карт» ете;н, карт адамньщ бойына жастык жалын дарытады» («Эдебиет ай
дыны», 01.12.2005). Бул жолдар - атак-дацкы элемге жайылган философтьвд емес, акын-ауцар-
машы Эубэюр Ншбаевтыц сез!. Э .Н ш баев KiM? Оныц езш щ айтуынша, eMip бойы елец жа-