154
Дандай ЫС1\АЬ\¥ЛЫ
Heri3ri
сарынында букараныц
кез жасын аныгырак Kepin, жакынырак жырлаушьшьщ бар.
Султанмахмут социализм идеясына елепзш келш, уак байшылдык, канына сщ ш калган
ултшылдык-байшылдык салтынан
жазьша алмай, кан тегу, тап куресшен каймыгып калды.
Денентайулы соцырак, шаруашылыкты сабасына
Tycipy flsyipi
кезшде
барып женш бш п,
6epi ойысты»374 деп жазады.
Казак эдебиетшщ тарихында шыгармашылыгы Абайдан кешн кеп талас тудырган акын-
дардьщ 6ipi Торайгыров. Казактыц аса ipi акьщцарьшьщ 6ipiHeH саналатын Султанмахмуттыц
кезшде тура жолды тздеп, шарк урганы белгш. Акынныц шыгармашылыгы
сощы кезге дейш
турл1 nkip таласын тугызды. Сол кездеп казак эдебиеп жайлы niicip айтушылардыц копшш-
ri акынныц осы соктыкпалы кезш мыктап устап алып, оны «алашордашыл» деп кшэлауга
тырысты. С.Торайгыровтыц, букарашыл багыттагы н еп зп
сарыны ескерше бермедь
Султанмахму ггын шыгармашылыгы Казакстан Жазушылар одагыныц 6ipimiii курылтайын-
да едэу1р эцпме болды. С.Муканов поэзия туралы жасаган баяндамасында акын поэзиясыньщ
идеялык жэне керкемдк тустарын ашуга эрекет жасаган. Сэбитгщ пайымдауьшша, С.Торайгы-
ров
кайшылыгы мол акын, ол алашордашылардыц ыкпалында болды, солай бола турса да,
ол «ецбекпп журпъщ корганьппы больш, канаушыларга ете карсы болады». Баяндамашы акынга
«усак буржуазияныц салт-санашылы» болды, оныц кешпкерлер1 «канаушылардыц ipreciH
кушпен босатып, саяси куреске шакырмайды»
деген сиякты кемшшктер тагып, кшэлайды.
Сэбит ез пшрлерш «КедейдЬ> талдай отырьш бищрген. Поэмадан б1рнеше кемшшктер тауьш
отырса да, оган мынадай бага берген: «б1ршппден, т ш керкем сулу болса, екшппден, казакта
жумысшы табыныц барлыгын, жумысшы табын канайтын ipi буржуазияныц, жокшылык
мешеушкп казак халкыныц 6ip белш
Kici кучпмен кун керетшдшн, казак халкында таптьщ
барлыгын ce3iMeH де, образымен де сипатгайды». Ец бастысы сол С.Муканов Султанмахмуг-
ты «улт акындарынан тонкерюке дейш букарашылдык уранды кетерш келген уш юсшщ»375
(Б.Майлин, С.Торайгыров, С.Сейфуллин) 6ipi деп багалайды.
Курылтайда сейлеген сезшде ГКабылов та Султанмахмутты букарашыл акын деп атады.
Ол казак кецес эдебиеп б1рден пайда болган жок, Сэкен, Бешмбет болган букарашыл эде
биеттщ занды даму жалгасы деп
Достарыңызбен бөлісу: