Заттар мен энергия алмасу. СӨЖ (ФӨТ)
Тиімді тамақтану – жоғарғы еңбекке қабілеттілікті және денсаулықты, даму мен өсуді, өмір сүру қажеттілігін қамтамасыз етеді. Тиімсіз тамақтану – ағза жүйелерінің қызметтеріне, зат алмасудың бұзылуына, орталық жүйке, жүрек-қантамыр, ас қорыту жүйелерінің бұзылыстарына әкеледі.
Адамның тағам рационын құрастыруда қандай ережелерді ескеру қажет:
Энергия тепе-теңдігін сақтау;
2. Тамақ құрамындағы қоректік заттар ұтымды үйлестірілген болу керек. – Белок(Б), Май (М), Көмірсулар қатынасы 1:1:4,6 болу керек.
3. Тиімді тамақтанудың негізі – бұл бізде ас жасайтын уақытымыз, жейтін асымыздың саны, құрамы және мөлшері, арасындағы уақыт. Жалпы
дұрыс (тиімді) тамақтану организмнің қалыпты жағдайда тіршілік етуін, оның денсаулығын және еңбек ету қабілетін қамтамасыз етеді.Біздің ағзамызға төрт мезгіл тамақтану өте тиімді, әрі пайдалы. Себебі, асқазанымызға тағам бірдей күш мөлшерімен түседі, оның қорытылуы тез және тағамды өндеп шығу механизмі жақсы жүруі қамтамасыз етіледі.
Белок, май және көмірсудың қабылданған арақатынасы – 1:1:4,6.
Тамақтану режимі дегеніміз жақсылап реттелген ас жасайтын уақыт, олардың саны және олардың арасындағы уақыт. Мысал:
таңғы ас
– 7-4.40;
түскі дәм алу (пикник, ланч) – 12-13,
түстен кейінгі дәм алу ( полдник) – 16-16.30;
кешкі тамақ – 19-20. Бірақ әдетте үш рет қана
тамақтанады.Тамақтану режимі мыналарды қамтиды:
• Тамақты қабылдау мезгілдігі;
• Тамақ қабылдау аралығындағы үзіліс;
• Тәуліктік рационға кіретін калорияны бөлу.
Жалпы құндылықта
біріншілік таңертеңгілік ас - 25 %,
екіншілік таңертеңгілік ас - 30%,
түскі ас - 20 %,
кешкі ас - 25 % құрауы қажет.
Белокқа бай (ет, балық, жұмыртқа)өнімдерін кай кезде қабылдау керек?
Түс кезінде қабылдаған жөн. Себебі, олардың құрамында ақуыз, лецитин сияқты заттар бар. Олар ұзақ қорытылады.
Тағам рационында тағы да қосымша қандай өнімдер болу қажет?
Достарыңызбен бөлісу: |