Зейін процесін анықтауға арналған әдістемелер

Орындаған: Убайдуллаева Улмекен

Зейіннің нейрофизиологиялық механизмдері

Зейін туралы ұғым

• Зейін деп өзекті, тұлғалық маңызды белгілерді таңдау, бөліп алуды айтамыз. Психикалық деңгейлердің барлығын ұйымдастыруға қатысқандықтан ес сияқты зейін “өтпелі” деп аталынып басты психикалық процестерге жатады.

Зейін түрлері:

Ырықсыз зейін

Үйреншікті зейін

Зейінді шыңдау үшін:

Кейінгі уақытта онлайн-контент үлесі біршама артты. Адам кітапты онлайн оқыса, зейіні бұзылады. Себебі смартфон, планшеттегі интернет кітап оқумен қатар басқа нәрсеге алаңдауға себеп болады. Сондықтан қағаз кітап оқыған жөн.

э

Қарапайым, оңай жаттығулар жасаңыз

Дюмон Теронның "Концентрация күші" кітабында мынадай қарапайым жаттығулар жазылған:

• Креслода 15 минут ештеңе істемей отырыңыз;

• 5 минут бойы жұдырығыңызды ақырын жұмып, ашыңыз;

• Сағаттың секунд тіліне 5 минут бойы көзбен ілесіп отырыңыз.

Физикалық жаттығу жасаңыз

10-15 минут физикалық жаттығу жасау да зейінді шыңдауға көмектеседі. Тәжірибелерге сүйенсек, тест алдында жаттығу жасаған адамдардың көрсеткіші жақсы болған.

Адам зейіні бірдеңе тыңдап отырғанда жиі бұзылады. Сондықтан мұқият тыңдап, негізгі ойды жүйелеп отыруды үйреніңіз. Кейін оны ойша бір айтып шығыңыз.

Зейіннің қасиеттері психологиялық феномен ретінде:

• Тұрақтылық – бір объектіге немесе бір мәселеге зейін аударылуының ұзақтығы. Тұрақтылық шеткі факторлармен анықталады, 2-3 секундтан ары бармайды, себебі одан кейін зейіннің ауысуы байқалады. Орталық зейіннің тұрақтылық кезеңі бірнеше минуттарды қамтиды. С.Л. Рубинштейннің пікірінше, орталық зейіннің ұзақтығы, сол объектте жаңа мазмұнды аша алу мүмкіндігіне тәуелді;

зейіннің концентрациясы – зейін аймағын шектеу кезіндегі белгінің жоғарғы белсенділігі. А.А. Ухтомскийдің доминанттар принципіне сәйкес, зейін концентрациясы бас ми қыртысындағы доминантты аймақтың қозуынан кейінгі бір мезгілде тежелген қалған бөлігінде құбылысы;

• зейіннің концентрациясы – зейін аймағын шектеу кезіндегі белгінің жоғарғы белсенділігі. А.А. Ухтомскийдің доминанттар принципіне сәйкес, зейін концентрациясы бас ми қыртысындағы доминантты аймақтың қозуынан кейінгі бір мезгілде тежелген қалған бөлігінде құбылысы;
• зейіннің бөлінуі – адам орталық зейінде әр түрлі объектілерді бір уақытта ұстап тұру қабілеттілігі;

зейіннің ауысуы - ол бір әрекет түрімен келесіге өтудегі жылдамдығы (аңғалақтық – ауысудың төмендігі);

• зейіннің ауысуы - ол бір әрекет түрімен келесіге өтудегі жылдамдығы (аңғалақтық – ауысудың төмендігі);
• зейіннің заттылығы - қойылған мәселеге, белгілердің өзектілігі және тағы басқаларына сәйкес арнайы белгілер кешенін бөліп алу қабілеттілігімен байланысты;
• зейіннің көлемі – бір мезгілде қабылданатын объектілер саны.

10 секунд ішінде 2 «О» әрпін табыңыз::

10 секунд ішінде 4 рет 669 санын табыңыз. Олар кез- келген ретпен болуы мүмкін.

3 минут ішінде 1-90 ға дейінгі сандарды табыңыз:

10 секунд ішінде 10 «2» санын табыңыз:

Назарларыңызға рахмет!