Зейнолла Сұлтанов Қуаныш Тұяқбаев Қанат Шеңгелбаев Бақытжан «МӘдени мұРА» Ұлттық стратегиялық жобасын жүзеге асыру жөніндегі қОҒамдық кеңес 4

Бір күні Абылай үйінде жатып, бір түс көріпті. Сол түсін 

Бұқарекеңе жорытқан екен. Абылайхан түсінде құбылаға қа-

рай бара жатса, бір биік аспан зәулім бәйтерек көреді. Мидай 

далада сол бәйтерекке барса, түбінде бір жолбарыс жатыр екен. 

Ол жолбарыс Абылайды көре сала келіп алысады. Абылай да 

жолбарыспен алысып жүріп, қолындағы қанжарымен ішін жа-

рып өлтіріпті. Оның ішінен бір қасқыр шыға келіп, ол тағы алы-

сыпты. Абылай оны да жеңіп өлтіріпті. Оның ішінен бір түлкі 

шыға келіп, о да алысыпты. Оның ішінен бір қоян шыға келіп-

ті. Ішін жарғанда оның ішінен бір күзен шыға келіп, о да алыс-

ты. Оның ішін жарып жіберсе, қоңыр шолақ тышқан шығады. 

Міне көрген түсі осы екен.

Бұқарекең келешек заманға және Абылайдың кейінгі ұр-

пақтарына келтіріп былай жорыпты:

—Бәйтерек көргенің—өзіңнің осы күндегі хандық бақы-

тың. Өзіңнің жолбарыстай айбатың, хан, салтанатты уақытың. 

Өзіңнен туған бір балаң аюдай болып туып, өзіңнің хандық 

орныңа тұрып, өзіңдей болып қалмаққа, жауға аюдай болып 

шабады екен. Онан туған балалар қасқырдай болады екен. Онан 

кейінгі адамдар түлкідей бірін-бірі алдап, арбап, сұм заманға 

ие болады екен. Онан кейінгі адамдарға бір қорқу, үрку, жебір, 

жесір тар уақыт болады екен. Одан кейінгілердің көрген уақы-

ты бастарына келетін бір қоңыр шолақ тышқандай болып жүріп 

күн көретін уақыт болады екен. Заманның ақыры таянған-

да адам баласына кездесетін уақыт күзен секілді болар. Аяғы 

тышқан болып, дүние сөйтіп таусылады-дағы.

ІІ. Халық прозасындағы түс 

және оны жору

168

ТҮС ЖОРУ ЖӘНЕ ЫРЫМДАР

Бұқар түсін жорып айтқан соң Абылай бұл сөзіне құлақ 

қойып, сонан соң Самарқан шаһарына елші жіберіпті: «Ұрысым, 

соғысым жоқ. Әулиелерге зиярат қылғалы келдім. Осы жер ден 

қайтамын» деп. Самарқан, Бұқар жұрты қорқысып тұр екен. 

Мұнан бұрын қосыны қазақ болып он үш патша ол шаһар-

ларды алған екен. «Қосыны қазақ болды дегенше, бұ дүние 

тар, сарттарға азап болды» дейді екен. Абылай ханнан бұл сөзді 

естіген соң Самарқан халқы қуанып, тарту, таралғы, сыймен 

келіп, ханды көріп көңілдері сондай тынды. 

жүктеу/скачать 1,94 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: