Әбілқас Сағынов атындағы Қарағанды Техникалық университеті
Зертханалық жұмыс №3
Тақырыбы: Тұрақты кернеу кезінде сызықты пассивті элементтері бар тізбектердің электрлік күйін зерттеу
Орындаған: Бодыкбекова.Д.А
Тексерген: Кусаинова А. Г.
Қарағанды 2022
Зертханалық жұмыс № 3
Тұрақты кернеу кезінде сызықты пассивті элементтері бар тізбектердің электрлік күйін зерттеу
Жұмыстың мақсаты: тоқ қабылдауыштарының тізбектей, параллель және аралас қосылысындағы электр тізбегінің жұмыс принципін талдау.
Жұмысты орындауға нұсқау
Зертханалық жұмысты орындау үшін тармақталған және тармақталмаған электр тізбектерінің схемаларын жинау қажет (сур.3.4, 3.5., 3.6). Кернеу және кедергі көздерінің мәндері өз бетінше алынады. Ұсынылатын интервал: кернеу – 100…1000 В, реостат кедергісі – 50…500 Ом.
Тізбекті жинақтағаннан кейін тәжірибе жүргізуді бастайды. Кернеу мен тоқтың тура және жанама әдіспен есептелген нәтижелері 3.1, 3.2, 3.3 кестелеріне енгізіледі.
Сурет 3.4 Тоқ қабылдауыштарын тізбектей жалғағандағы электр тізбектерін зерттеу схемасы
Кесте 3.1 – Тоқ қабылдауыштарын тізбектей жалғағандағы электр тізбектерін есептеу мен өлшеулерінің нәтижесі
Бекітілген
|
Әдіс
|
Тәжірибе нәтижесі
|
Е
|
R1
|
R2
|
R3
|
I
|
U1
|
U2
|
U3
|
Rэкв
|
P
|
100
|
56
|
76
|
96
|
тура
|
0.438
|
|
|
|
228
|
-
|
100
|
56
|
76
|
96
|
жанама
|
0.5
|
24.5
|
33.2
|
42.04
|
228
|
57
|
Сурет 3.5 Тоқ қабылдауыштарын параллель жалғағандағы электр тізбектерін зерттеу схемасы
Кесте 3.2 – Тоқ қабылдауыштарын параллель жалғағандағы электр тізбектерін есептеу мен өлшеулерінің нәтижесі
Бекітілген
|
Әдіс
|
Тәжірибе нәтижесі
|
Е
|
R1
|
R2
|
R3
|
|
I
|
I1
|
I2
|
I3
|
Rэкв
|
P
|
100
|
56
|
76
|
96
|
тура
|
4.13
|
1.78
|
1.31
|
1.04
|
-
|
-
|
100
|
56
|
76
|
96
|
жанама
|
4.13
|
1.78
|
1.31
|
1.04
|
24.21
|
413
|
Сурет 3.6 Аралас типті тізбекті зерттеу схемасы
Кесте 3.3 – Пассивті элементтерді аралас жалғағандағы тізбектерді есептеу мен өлшеулер нәтижесі
Бекітілген
|
Әдіс
|
Тәжірибе нәтижесі
|
Е
|
R1
|
R2
|
R3
|
|
I1
|
I2
|
I3
|
U1
|
U2
|
U3
|
Rэкв
|
P
|
100
|
56
|
76
|
96
|
тура
|
1.06
|
|
|
|
|
|
-
|
-
|
100
|
56
|
76
|
96
|
жанама
|
1.06
|
0.59
|
0.46
|
100
|
44.84
|
44.16
|
94
|
106
|
Тізбектегі тоқ пен кернеуді жанама әдіспен анықтағанда Ом заңын қолданады:
.
Тізбектің эквивалентті кедергісі мына формуламен анықталады.
Тізбектегі қуат I және U туындысы ретінде анықталады, яғни .
Қуат балансын тәжірибелік тексеру нәтижесі әр тізбек үшін кесте түрінде көрсетіледі (кесте 3.4), ондағы:
- қуат;
- жүктемемен тұтынатын қуат;
- қуат балансын тексергендегі қателік.
Кесте 3.4 – Қуат балансын тәжірибелік тексеру
Бақылау сұрақтары
1.Электр тізбегінің контуры, түйіні және тармағы деп нені атайды?
Түйін – электр тізбегінің үш немесе одан көп тармақтардың жалғанған нүктесі.
Тармақ деп электр тізбектерінің түйіндерін өзара қосып тұратын бөлігін атайды. Тармақтың элементтері өзара тізбектей жалғанады және олар арқылы бірдей тоқ өтеді.
Контур - Тармақтар бойымен тұйықталатын, схеманың бөліктерін айналып өту жолы.
2.Резисторлар аралас жалғанған тізбектің эквиваленттік кедергісі неге тең?
R12 = R1 + R2
R123 =
Rэкв=R4+R123
3. Резисторлар тізбектей жалғанған тізбектің эквиваленттік кедергісі неге тең?
𝑅экв = 𝑅1 + 𝑅2 + 𝑅3
4. Резисторлар параллель жалғанған тізбектің эквиваленттік кедергісі неге тең?
1/𝑅экв =
5. Резисторлар тізбектей жалғанғандағы қуатты анықтайтын формулаларды жаз.
6. Резисторлар параллель жалғанғандағы қуатты анықтайтын формулаларды жаз.
.
Достарыңызбен бөлісу: |