Өзін-өзі тексеретін сұрақтар:
Масс –спектрде иондарды идентифицациялау неге негізделеді?
Заттардың брутто – формуласы қалай анықталады?
Молекулалардың иондарыну потенциялдарын қалай анықтайды?
Ион – молекулалық реакцияларды зерттеу әдістері қалай аталады?
Пайдаланатын әдебиеттер: [1] 7,3.-7.4. , 145-166 б.; [2] 1.4.-2.1. 43-62 б.; [3] бөлім 8.7.—8.8.
268-273 б.;
Әдебиеттер
Негізгі:
1. Мансуров З.А., Коллесников Б.Я. Химиядағы физикалық зерттеу әдістері. Алматы:
Қазақ университеті, 2006.
2. Пентин Ю.А., Вилков Л.В.Физические методы исследования в химии. М.:Мир ,2006.
3. Физические методы исследования неорганических веществ. под редакцией А.Б:
Никольского. М.: ,2006.
4. Драго Р. Физические методы в химии: в 2-х т. М.:Мир, 1981.
5. Коллесников Б.Я., Мансуров З.А. Физические методы исследования в химии.
Алматы: Қазақ университеті, 2000.
6. Вилков Л.В., Пентин Ю.А. Физические методы в химии. Резонансные оптические
методы. М.: Высшая школа, 1989.
7. Вилков Л.В., Пентин Ю.А. Физические методы в химии. Структурные методы и
оптическая спектроскопия. М.: Высшая школа, 1987.
Қосымша:
8. .Бакшиев Н.Г. Введение в молекулярную спектроскопию. Л., Изд-во Ленингр. ун-та,
2004
9. .Дулицкая Р.А., фельдман Р.И. Практикум По физической и коллоидной химии. М.,
«Высшая школа», 1978
10. Қ.С. Құлажанов Аналитикалық химия.- А.(Физикалық- химиялық талдау әдістері.):
Санат, 1996.
11. .В.П. Васильев, Л.А. Кочергина, Т.Д. Орлова Аналитическая химия Книга ІІ М.,
Дрофа , 2003
12. Ю.А.Золотова, Основы аналитической химии. Практическое руководство М.:
Высшая школа, 2003.
13. Под редакцией В.В. Буданова и Н.К. Воробьева, Практикум по Физической химии
М., Химия-1986
14. К.Бенуэлл. Основы молекулярной спектроскопии. М.: Мир, 1985.
15. Экспериментальные методы химической кинетики./ Под ред. Н.М. Эмануэля,
Г.Б.Сергеева. М.: Высшая школа, 1980.
16. А.А.Мальцев Молекулярная спектроскопия. М.: 1980.
17. А.А.Полякова. Молекулярный масс –спектральный анализ органических соединений.
М.: Химия, 1983.
18. Б.И.Ионин, Б.А.Ершов, А.И.Кольцов. ЯМР –спектроскопия в органической химии.
Л.: Химия, 1983.
19. Б.В.Иоффе, Р.Р.Костиков, В.В.Разин. Физические методы определения строения
органических соединений. М.: Высшая школа, 1984.
20. Р.Джонстон. Руководство по масс –спектрометрии для химиков –органиков. М.: Мир,
1975.
21. Б.В.Айвазов. Основы газовой хромотографии. М.: Высшая школа, 1977.
22. Л.А.Казицына, Н.Б.Куплетская. Применение УФ-, ИК-, ЯМР- и масс –спектроскопии
в органической химии. М.: МГУ, 1979.
6. Семинар (практикалық) сабақтарының жоспары.
7. Пәнге әдістемелік нұсқау.
Теориялық материялды оқытуға әдістемелік нұсқаулар
Мансұров З.А. , Б. Я. Колесников Химиядағы физикалық зерттеу әдістері А., Қазақ
университеті, 2002.
Дулицкая Р.А., фельдман Р.И. Практикум По физической и коллоидной химии. М., «Высшая
школа», 1978
Қ.С. Құлажанов Аналитикалық химия.- А.(Физикалық- химиялық талдау әдістері.): Санат, 1996.
11.В.П. Васильев, Л.А. Кочергина, Т.Д. Орлова Аналитическая химия Книга ІІ М., Дрофа , 2003
Е.Г. Ипполитов и др.. Физичкская химия. М., 2005
Стромберг А.Г.,Семченко Д.П. Физическая химия. – М.1998. әдебиеттерінде көрсетілген.
ОЖСӨЖ сабақтарға әдістемелік нұсқаулар
ОЖСӨЖ № 1,2,3
Тақырыбы: Зерттеудің физикалық әдістері.
Мақсаты: Әдістің физикалық теориясы. Тура және кері есептер және зерттеудің
спектроскопиялық және дифракциялық әдістеріне сипаттама беру
Өткізу түрі: Ауызша талдау
Негізгі сұрақтар:
Әдістің физикалық теориясы. Тура және кері есептер. Есептің қорректілігі жөнінде
түсінік.
Зерттеудің спектроскопиялық және дифракциялық әдістері
Физикалық зерттеу әдістерінің жалпы сипаттамасын (Сезімталдық және ажырату қабілеті.
Әдістің сипаттаушы уақыты.) талдау.
Тапсырма мен сұрақтар:
рентгенография, электронография, нейтронография әдістерін қолдану. Аймақтарын
көрсетіңіздер. Рентгенография әдісін газдар мен пленкаларды зерттеу үшін тиімді ме?
Сипаттамалық уақыты қалай анықтауға болады?
Физикалық әдістердің химиядағы ролі қандай?
Әдістемелік нұсқаулар
Физикалық әдістердің қазіргі деңгейі мен перспективалары конспектілеу.
Пайдаланатын әдебиет: [1] 5-14., [2 ] 5-18
2 апта
ОЖСӨЖ 4,5,6
Тақырыбы: Эмиссиялық спектроскопия әдісі:
Мақсаты: Эмиссиялық спектроскопия әдісі оны пайдаланумен танысу
Өткізу түрі: ауызша сұрақ жауап.
Ауызша талданатын сұрақтар:
Эмиссиялық спектроскопия әдісінің қысқаша теориясы
Спекторлардағы интенсивтілік пен ауысу ықтималдылығы. Спекторлардағы
интенсивтілік пен ауысу ықтималдылығы.
Комбинациялық шашыратудың айналмалы спектрінің жиіліктері үшін теңдеулер.
сызықтық молекулалар жағдайы.
Эмиссиялық спектроскопия әдісінін практикалық қолдану.
ЖКШ лазерлі техникасы
Тапсырма:
11-әдебиетің 50- ші бетіндегі бақылау сұрақтарына жасау
Жеке тапсырма -1 тапсырма
Әдістемелік нұсқау: Жоғарыда көрсетілген суретті салып түсіндіру
Әдістемелік нұсқау: Жоғарыдағы тапсырмаларды орындап, ОЖСӨЖ кезінде хабарлама жаса. .
Жеке тапсырма -1 тапсырма есептерін шығару
Әдістемелік нұсқау: Аспаптың принциптік оптикалық сызбасын салу Әдебиет: [1]
19 б. 3-сурет., .; [11 ] 31 б.Рис.2.10.
Әдебиет: [1] 14-26., [10 ] 2- тарау, 2,1-2,6.; [11 ] 10-50 б. 7.1.1.-7.1.3.
3 апта
ОЖСӨЖ 7,8,9
Тақырыбы: Адсорбциялық спектроскопия
Мақсаты: Адсорбциялық спектроскопия әдісінің негізгі заңы - Ламберт-Бер-Бугер заңымен
танысу
Өткізу әдісі: Өздік жұмыс, әңгімелесу
Жарық сіңірудің негізгі заңы
СӨЖ сұрақтарын талдау
Жеке тапсырмалар-2
Ламберт-Бер-Бугер заңын қолдану аумағын анықтау.
Төмендегі сұрақтарды талдау
Әдістемелік нұсқау:
Сұрақтарға ауызша дайындалу
Үлгідегі элементтің концентрациясын үстемелеу әдісі арқылы анықтау. (
конспектілеу ).
Талдау приборлары мен тәсілдері КФК-2 оптикалық сызба схемасын сызу ([10 ] 1-
бөлім 1- тарау 1. 8. ; 1.10. 1.4. -сурет салу).
Әдебиет: [1] 14-26., [10 ] 1-бөлім 1- тарау 1.1-1.5.; [11 ] 3.1.-3.2.2. 50-56 б.
4 апта
ОЖСӨЖ 10,11,12
Тақырыбы : Инфрақызыл спектроскопия. Тербелмелі спектроскопия.
Мақсаты: Тербелмелі спектроскопия.
Өткізу әдісі: Ауызша талдау, тест жүргізу
ИҚ-спектрлерді интерпретациялау. ИҚ спектрлерді кескіндеу әдістері
ИҚ –спектроскопияның техникасы мен әдістемесі талдау
Алифатты көмірсутектер туындыларындағы функционалдық топтарды анықтау.
Бір немесе бірнеше қос байланысы бар заттарды функционалдық анализдеу.
Заттың формуласын анықтау.
Орын басқан бензолдар мысалында құрылымдық талдау жүргізу. Анализделетін
заттың құрылымдық формуласын анықтау.
ИҚ –спектроскопияның техникасы мен әдістемесі Әдебиет [2] 310 беттегі 35-40
сұрақтарға жауап беру.
Әдістемелік нұсқау: СӨЖ 10,11,12 сұрақтарын талдауға дайындалу
Тапсырма сұрақтар:
Ацетилен, бензол, молекулаларында тербелістің еркіндік дәрежесі қанша?
ИҚ және КШ спектрлеріндегі ауысулардағы іріктеу ережесі немен анықталады?
Нормальды тербелістер және нормальды координаттар деген не?
Нормальды тербелістердің жиілігі қалай анықталады және малекуланың қандай
параметрлеріне тәуелді??
Пайдаланатын әдебиеттер: [1] 14-26., [10 ] 1-бөлім 1- тарау 1.1-1.5.; [11 ] 3.1.-3.2.2. 50-56 б.
Әдебиет: [1] 14-26., [10 ] 1-бөлім 1- тарау 1.1-1.5.; [11 ] 3.1.-3.2.2. 50-56 б.
5 апта
ОЖСӨЖ 13,14,15
Тақырып: Электрондық спектроскопия әдістері
УК -спектроскопия
Мақсаты: Электрондық спектроскопияның теориялық негіздерімен танысу.
Өткізу әдісі:
Заттың сипаттаушы жұту жолақтарын анықтау. Оптикалық тығыздықты өлшеу.
Оптикалық тығыздықтың концентрацияға тәуелділігі. Орынбасарлардың заттың
жұту спектріне ықпалы.
Еріткіштердің заттың жұту спектріне ықпалы. Мольдік жұту коэффициентін
анықтау.
Тапсырма
Сіңірудің электрондық спектрлерін интерпретациялау
Сұрақтармен жұмыс істеу:
УК –спектрдегі
n—π* -ауысу жолағы қандай белгілеріне қарай идентификацияланады?
УК –спектрдегі
σ—σ*, n—π* және π—π* ауысулар қандай?
n—π* -ауысу жолағының ауысуын немен түсіндіруге болады?
Элекрондық ауысулардың ықтималдылығы үшін Франк-Кондон принипін қалай
тұжырымдалады?
Әдістемелік нұсқау: ОЖСӨЖ көрсетілген сұрақтар бойынша әңгімелесуге даярлан. ОЖСӨЖ
кезінде шығып, біліміңді тексер.
Әдебиеттер:
[1] 42-48, [2] 311-349, [3] 38-66.,
6 апта
ОЖСӨЖ 16,17,18
Тақырыбы:
УК -спектроскопия
Мақсаты: Электрондық спектроскопияны зерттеулерде қолданумен танысу.
Өткізу әдісі: Сұрақ - жауап, ауызша талдау.
Тапсырма. УФ әдісінің теориялық негізі,оптикалық спектроскопия аспаптарының құрылысы
(спектрометр СФ,ФК).УФ-спектрлердің кескіндеу
Бақылау сұрақтары:
Хромофорлар топтары электрондық спектрлерге қалай әсер етеді?
n—π* -ауысу жолағының орналасуына молекулааралық және молекулаішілік
сутектік байланыстардың түзілуі қалай әсер етеді?
Ауыр элементтер иондарының аквакомплекстерінң тбояуы немен және қалай
байланысты?
Изобестикалық нүкте деген не, не үшін қолданылады?
Пайдаланатын әдебиеттер: [1] 42-50, [2] 342-349, [3] 66-76.,
Әдістемелік нұсқау: Көрсетілген әдебиеттерді пайдаланып, сұоақтарға жауап беру
Әдебиеттер: [1] 42-50, [2] 342-349, [3] 66-76.,
7 апта
ОЖСӨЖ 19,20,21
Тақырыбы: Магнит резонансты әдістер.
Мақсаты: Магниттік резонанс әдісінің теориялық негіздерімен және ЯМР әдісімен танысу
Өткізу әдісі: Тапсырма бойынша студенттердің баяндауы.
ЭПР –спектрін алу. g –факторды есептеу. Тәжірибе шарттарының өзгеруінің
спектрдің түріне ықпалы.
ЭПР сызығының енінің заттағы парамагниттік орталықтардың концентрациясына
тәуелділігі. Спин алмасу жылдамдығы тұрақты тәжірибелік мәліметтер бойынша
есептеу.
СӨЖ сұрақтарын талдау.
ЭПР спектроскопиясын химияда қолдану
АЖҚ тұрақтысын өлшеу. Сутек атомдарының концентрациясын анықтау.
Тапсырма Жеке тапсырма -2 Бақылау сұрақтарына жауап (жазбаша) Әдебиет [3] 6
бөлім, 142 б.
Әдебиеттер:
[1] 50-71, [2] 469-479, [3] 129-136.,
8 апта
ОЖСӨЖ 22,23,24
Тақырыбы: ЭПР спектроскопиясы
Мазмұны:
ЭПР спектроскопиясын химияда қолдану
СӨЖ бақылау сұрақтарын талдау
Әдебиеттер: [1] 71-74, [2] 479-500, [3] 136-143,
СӨЖ 22,23,24 тапсырмаларына дайындалу.
Химиялық қосылыстардың ЭПР спектрлерін кескіндеу әдістері және сызу.
ЭПР спектроскопиясын химияда қолдану:
Реакция кинетикасын зерттеу
Термодинамикалық функцияларды бағалау (конспектілеу)
Бақылау сұрақтарға жауап беру. Әдебиет [2] 20 бөлім, 504 б.
Әдебиет:
[1] 73-75, [2] 20.2.2.-20.3.2.( 490-500), [3] 136-143,
9 апта
ОЖСӨЖ 25,26,27
Тақырып: Ядролық-магниттік спектроскопия
Мақсаты: ЯМР-әдісінің теориялық негіздерін талдау
Сұрықтар:
ЯМР-әдісінің теориялық негіздері.
Органикалық заттардың ПМР спектрлерін жазу
Әдебиеттер: [1] 74-89; [2] 18.1-19.1; 416-446 б., [3] бөлім 3. 3.1.—3,6 ; 78-109 б,
Тапсырма: ЯМР әдісін қолдану (конспектілеу)
Физика- химиялық қолдану.
Әдебиеттер: [1] 89-94; [2] 19.1-19.4; 446-459 б., [3] бөлім 3. 3.1.—3,6 ; 78-127 б,
10 апта
ОЖСӨЖ 18,29,30.
Тақырып: Ядролық-магниттік спектроскопия
Мақсаты: ЯМР әдісін химиялық зерттеулерде қолданумен танысу.
Өткізу әдісі: Конспект бойынша баяндау, схеманы талдау.
Тапсырмалар
ЯМР-әдісі құралдың құрылысы. (конспектілеу.)
Органикалық заттардың ПМР- спектрлерінің интерпретациясы.
Бақылау сұрақтар мен тапсырмалар.
Әдебиет: [1] 89-94; [2] 19.1-19.4; 446-459 б., [3] бөлім 3. 3.1.—3,6 ; 78-109 б,
Әдістемелік нұсқау: Жоғарыда көрсетілген тапсырмалырға дайындалу. ЯМР спектрометрлері
(құралдың құрылысы, конспектілеу.) [1] әдебиет, 31. сурет, 86 бет., [2] әдебиет, 19.4. сурет,
461 бет.
Белгісіз органикалық заттардың масс спектрометриясы.
Әдебиеттер: [1] 89-94; [2] 19.4-19.4; 446-468 б., [3] бөлім 3. 3.1.—3,6 ; 78-127 б,
11 апта
ОЖСӨЖ 31,32,33.
Тақырыбы: Газдық хромотография әдісі
Мақсаты: Газдық хроматография әдісінің теориялық негізін талдау.
Талданатын сұрақтар:
Газды хроматография негіздері
Хроматография әдістерінің жіктелуі.
Хроматографиялық шыңның параметрлері
Әдебиеттер: [1] 94—100; [10] 15.1-19.5.2. 265-289 б.,
Тапсырмалар
Газды хроматографтың блок- сызбасы [1] әдебиет 41-сурет 99б.; [12] әдебиет
5.2.-сурет 279 б.
Хроматографиялық шыңның параметрлері (конспектілеу).
Хромотографиялық
шыңдардың элюциялық сипаттамалары.
Әдістемелік нұсқау: Жоғарыдағы тапсырмаларды орындау, ОЖСӨЖ кезінде сұақтарды
талдау талдап, түсіндіру
Әдебиеттер: [1] 94—100; [10] 15.1-19.5.2. 265-289 б.,
12апта
ОЖСӨЖ 34.35,36.
Тақырыбы:
Газдық хромотография әдісі
Мақсаты: Хроматографиялық процестің теорияларымен танысу және хроматограф схеиалары
жұмыс істеу принциптерімен танысу.
Өткізу әдісі: Конспект бойынша баяндау, схеманы талдау.
Талданатын сұрақтар:
Хроматографиялық процестің теориялары
Сапалық және сандық анализде қолдану.
Көп компонентті қоспаны тесттеуші заттар арқылы сапалық анализдеу.
Көп компонентті қоспаны сандық анализдеу. Үш компонентті қоспаның
құрамын шың аудандарын ішкі нормальдау және абсолюттік калибрлеу
әдістері арқылы анықтау.
Әдебиеттер: [1] 94—115; [10] 15.1-19.5.2. 289-294 б.,
Тапсырмалар:
Гады хроматографиядағы детекторлар.( конспектілеу):
Жалу өткізгіштігі бойынша детекрор
Жалынды-ионизациялық детектор
Основы газовой хроматографии электрондық ванриантымен танысыу. Пм
Сурет схемасын салып, жұмыс істеу принципімен танысу.
Основы газовой хроматографии
Газовая система состоит из:
1. Газ носитель
2. Ввода пробы
3. Колонки
4. Детектора
5. Компьютера - интегратора
Ввод пробы, колонка, детектор ключевые
инструменты газовой хроматографии .
Тогда как газ носитель и компьютер
являются вспомогательными
Әдістемелік нұсқау: Жоғарыдағы тапсырмаларды орындап, схемасымен таныс. ОЖСӨЖ
кезінде схеманы талдап, түсіндіру
Әдебиеттер: [1] 6.2.-6.5.121—115бет; [10] 15.1-19.5.2. 265-289 б.,
13апта
ОЖСӨЖ 37,38,39
Тақырыбы: Масс –спектроскопия әдісі
Мақсаты: Масс –спектроскопия әдіснің теориялық негізін талдау.
Өткізу әдісі: Конспект бойынша баяндау, схеманы талдау.
Талданатын сұрақтар
Әдістің негізі.
Иондау әдістері: электрондық соққы, фотоиондау, беттік иондау, бір текті емес электростатикалық ө
химиялық иондау
Масс –спектрелерді салыстыру үшін ыңғайлы түрде келтіру әдістері.
СӨЖ бақылау сұрақтарын талдау .[2] 61 бет 1-3
Әдебиеттер:
[1] 7,3.-7.4. , 131-145 б.; [2] 1.1.-1.4. 19-32 б.; [3] бөлім 8.1.—8.4. 238-252 б.;
Тапсырма силабус бойынша көрсетілген
Бақылау сұрақтарын.[2] 61 бет 1-3 сұрақтар, [3] 273 бет 1,6,7. жазбаша жауап беру.
14 апта
ОЖСӨЖ 40,41,42
Тақырып: Масс –спектроскопия әдісі
Мақсаты: Массс-спектрометрдің жұмыс істеу принципімен танысу.
Өткізу формасы: : Студенттердің баяндауы схеманы демонстрациялау. әңгіме-кеңес
Талданатын сұрақтар:
Масс спектрометрдің принциптік сызбасы.
Массс-спектрометрдің жұмыс істеу принципі.
Масс-спектрометрдің негізгі сипаттамалары.
Әдебиеттер:
[1] 7,3.-7.4. , 131-166 б.; [2] 1.4.-2.1. , 32--43 б.; [3] бөлім 8.1.—8.4. 238-252 б.;
[11] 13.1.-13.5;260-264 б.
Тапсырма:
Масс спектрометрдің принциптік сызбасын сызу ([3]әдебиет Сурет 8.1.242 бет,.
[1]әдебиет. сурет 53, 129 бет )
Бақылау сұрақтарын.[2] 61 бет 11-21. сұрақтар, [3] 273 бет 2,3,4,5сұрақтар (жазбаша).
Әдістемелік нұсқау: Жоғарыда көрсетілген тапсырмалар мен сұрақтар бойынша дайындалу
Әдебиеттер:
[1] 7,3.-7.4. , 131-145 б.; [2] 1.1.-1.4. 19-32 б.; [3] бөлім 8.1.—8.4. 238-252 б.;
15 апта
ОЖСӨЖ 43,44,45.
Тақырып: Масс –спектроскопия әдісі
Мақсаты: Масс –спектрометрияны химиялық зерттеу қолдану әдістерімен танысу.
Өткізу әдісі: студенттердің ауызша баяндауы.
Талданатын сұрақтар:
Масс –спектрометрияны химияда қолдану: химиялық реакциялардың механизмдері мен
кинетикасын зерттеу, термодинамикалық зерттеу және т.б.
Заттардың құрылысын анықтау және идентификациялау.
Молекулалардың иондану потенциялдарын анықтау және иондардың пайла болуы.
Масс – спектриалдық термодинамикалық талдау
Химиялық кинетикадағы масс - спектрометрия
Тапсырма : төмендегі бақылау сұрақтарына жауап беру
Масс – спектрде иондарды идентификациялау неге негізделген?
Заттардың брутто – формуласын қалай анықтайды?
Органикалық қосылымстардың диссоциялық ионизациясының заңдылығына
мысал келтіріңіз
Молекулалардың иондану потенциалы қалай анықталады№
Әдістемелік нұсқау:
Жоғарыдағы тапсырмаларды орындап, ОЖСӨЖ кезінде талда. Сұрақтарға ауызша
және жазбаша жауап әзірле
Әдебиеттер:
[1] 7,3.-7.4. , 145-166 б.; [2] 1.4.-2.1. 43-62 б.; [3] бөлім 8.7.
—8.8. 268-273 б.;
8.Типтік есептер, лабораториялық жұмыстар және курстық жұмыстар бойынша
әдістемелік нұскаулар.
1 апта
№ 1 лабораториякалық сабақ
Тақырып: Физикалық зерттеу әдістері
Мақсаты: Физикалық зертеу әдістеріне жалпы сипаттамасы , спектроскопия және
дифракциялық әдістер туралы білімдерді тексеру
Сабақ мазмұны:
1. Физикалық зертеу әдістеріне жалпы сипаттама
2. Аспаптық әдістердің артықшылығы.
3. Әдістің физикалық теориясы. Тура және кері есептер. Есептің қорректілігі
4. Спектроскопия әдістері
5. Дифракциялық әдістер(рентгенография, электронография, нейтронография)
6. Рентгенография, электронография, нейтронография әдістерін қолдану.
Әдістемелік нұсқау: Жоғарыдағы көрсетілген әдебиеттерден тақырып мазмұнымен танысып,
ОЖСӨЖ кезінде жауап беруге даярлан.
Пайдаланатын әдебиеттер:
[1] 5-14., [2 ] 5-18
№ 2 лабораториялық сабақ
Тақырып: Анализдің визуалдық атомно-эмиссиялық әдісі
Мақсаты: Темір спектрлерін зерттеу арқылы жалпы атомдық спектрлер туралы мағұлмат алу.
Лабораториялық жұмыс. Темірдің доғалық және ұшқындық спекрлерін зертту.
Темірдің доғалық спектлерімен танысу
Спектрдегі никель, молибден және вольфарамның иипаттамалық сызықтарымен танысу
Болаттағы марганец пен хромды жартылай сандық анализ бойынша анықтау.
Тапсырма1. Әдебиетте көрсетілген 7.7; 7.8; 7.9 суреттер мен 7,3 таблицаны сызу.
Достарыңызбен бөлісу: |