Зоогеографияның дамуы



бет23/29
Дата08.03.2022
өлшемі6,18 Mb.
#27233
түріБілім беру бағдарламасы
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   29
Байланысты:
ЗООГЕОГРАФИЯНЫҢ ДАМУЫ

Солтүстік цовтың анықтап кеткен Палеарктика ландшафтын жіктеуді Л.С.Берг жануарлар мен өсімдіктер кешендерімен байланыстырды. Ол тұщы судағы балықтардың таралуы негізінде алғашқы болып Палеарктиканы аудандастырды. Зоогеографиялық кейбір қайшылықтардың қатарын шешіп берді. Мысалы, «Организмдердің биполярлық таралуы және мұз дәуірі» атты мақаласында (1920) биполярлық туралы ілімді биогеографиялық и палеогеографиялық бағытта дамыта ұсынды. Теңіз жануарларының ареалдар қатары Солтүстік және Оңтүстік жартышарында тропиктік аралықтармен бөлінген қоңыржай ендіктерде орналасқан. Осындай бытыраңқы орналасуларды Берг мұз дәуірінің өту жағдайларымен түсіндіреді. Амфибошынайылық туралы ілім осыған ұқсас, яғни батыстағы не шығыстағы қоңыржай ендігінде тектік жағынан өзгеше түрлердің кездеседі, ал олардың аралығында бұндай түрлер жоқ болады. Осындай таралу себептері геологиялық дәуірдің палеогеографиялық жағдайлармен шарттасады. Аса қызықты зоогеографиялық мәселелерді Берг Каспий мен Байкалдың фауналық жұмбағын шешумен түсініреді. Л.С.Берг ұсынған теңіздерді аудандыстырудың: аймақтық-географиялық және меншікті зоогеографиялық принциптерін ажырату қажеттілігі туралы пікірі өзіндік орын алды. Бірінші жағдайда, теңізді аудандысырудың негізінде оның орын алған аймағы жатады, ал екнші жағдайда иерархиялық бірліктері: облыс, ішкі облыс, шет аймақтары және олар ұқсастық (түрлік, тектік және т.б.) дәрежелері бойынша фауналар бір-бірінен ажыратылады. Сонымен, XIX ғ екінші жартысында және XX ғ алғашқы он жылы ішінде зоогеография ғылымында тарихи бағыт аса басым мәнге ие болды. XX ғ бірінші жартысында биогеография ғылымының экологиямен тығыз байланысы басталды.

  • Солтүстік цовтың анықтап кеткен Палеарктика ландшафтын жіктеуді Л.С.Берг жануарлар мен өсімдіктер кешендерімен байланыстырды. Ол тұщы судағы балықтардың таралуы негізінде алғашқы болып Палеарктиканы аудандастырды. Зоогеографиялық кейбір қайшылықтардың қатарын шешіп берді. Мысалы, «Организмдердің биполярлық таралуы және мұз дәуірі» атты мақаласында (1920) биполярлық туралы ілімді биогеографиялық и палеогеографиялық бағытта дамыта ұсынды. Теңіз жануарларының ареалдар қатары Солтүстік және Оңтүстік жартышарында тропиктік аралықтармен бөлінген қоңыржай ендіктерде орналасқан. Осындай бытыраңқы орналасуларды Берг мұз дәуірінің өту жағдайларымен түсіндіреді. Амфибошынайылық туралы ілім осыған ұқсас, яғни батыстағы не шығыстағы қоңыржай ендігінде тектік жағынан өзгеше түрлердің кездеседі, ал олардың аралығында бұндай түрлер жоқ болады. Осындай таралу себептері геологиялық дәуірдің палеогеографиялық жағдайлармен шарттасады. Аса қызықты зоогеографиялық мәселелерді Берг Каспий мен Байкалдың фауналық жұмбағын шешумен түсініреді. Л.С.Берг ұсынған теңіздерді аудандыстырудың: аймақтық-географиялық және меншікті зоогеографиялық принциптерін ажырату қажеттілігі туралы пікірі өзіндік орын алды. Бірінші жағдайда, теңізді аудандысырудың негізінде оның орын алған аймағы жатады, ал екнші жағдайда иерархиялық бірліктері: облыс, ішкі облыс, шет аймақтары және олар ұқсастық (түрлік, тектік және т.б.) дәрежелері бойынша фауналар бір-бірінен ажыратылады. Сонымен, XIX ғ екінші жартысында және XX ғ алғашқы он жылы ішінде зоогеография ғылымында тарихи бағыт аса басым мәнге ие болды. XX ғ бірінші жартысында биогеография ғылымының экологиямен тығыз байланысы басталды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   29




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет