1 билет Кинематика элементтері. Материалдық нүкте және оның орны. Треактория, жол, орын ауыстыру векторы, жылдамдық және үдеу
жүктеу/скачать 4,58 Mb.
|
| Фарадей және Ленц заңдары
Фарадей тәжірибелерін қортындылай келе, тұйық контурдағы индукциялық тоқ контур ауданы арқылы өтетін индукция ағыны өзгергенде ғана туады, яғни индукциялық тізбекте электр қозғаушы күші пайда болып, ол электромагниттік индукцияның электр қозғаушы күші (э.қ.к.) деп аталады – (1) Осы формула Фарадей заңын өрнектейді. Бұл теңдеудегі Ф – магнит ағыны, ал (-) таңбасы яғни э.қ.к. аз болатынын көрсетеді, яғни . Индукциялық тоқ бағыты магнит ағынына қарсы болады. Ал кемуінде, болғанда магнит ағыны мен индукциялық тоқ бағыттары бағыттас болады. Индукциялык токтың бағытын орыс ғалымы Ленц (1804—1865) тағайындады. Ампер күші әсерінен істелген жұмыс шамасы былай анықталады: мұнда - өткізгіштен өтетін магнит ағыны. Егер тоқ көзінің э.қ.к. десек, онда осы тоқ көзі бір уақыт ішінде істеген жұмысы: тең. Ал осы жұмыстың біраз бөлігі тоғы бар өткізгіш қызғанда одан бөлініп шығатын жылу мөлшеріне жұмсалса: мұндағы R— контурдың толық кедергісі, онда біраз бөлігі магнит өрісінде рамканыайналдыруға жұмсалады, яғии: Осы өрнектің екі жағын да мүшелеп шамасына бөлсек, бұдан
(2) Бұл формула сырткы магнит өрісінде козғала алатын кез келген пішінді контурға арналган Ом заны деп аталады. Мұндағы шамасы кернеу импульсі деп аталады. Магнит өрісіндсгі рамкада магнит ағынының өзгерісі индукциялық тоқ тудырса, оның э. қ. к-і мынадай болады: тең, мұндағы рамканың айналу кезіндегі бұрылу бұрышы. Рамка айналған кезде айнымалы Э.Қ,К. пайда болады: мұндағы — рамкадағы магнит ағыны. Рамкада пайда болған осындай айнымалы тоқты синусоидалы тоқ деп атайды да, рамкада гармониялық заңдылық бойынша айнымалы э.қ.к. – і пайда болады. Осы магнит өрісінде қарастырып отырған рамканың қозғалысына негізделген қондырғы айнымалы тоқ генераторы болып табылады. жүктеу/скачать 4,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|