1.Қалқанша безінің гормондары
жүктеу/скачать 17,61 Kb.
|
1 2
Байланысты:Биохимия
- Бұл бет үшін навигация:
- 2.Май қышқылдарының физикалық және химиялық қасиеттері
|
1.Қалқанша безінің гормондары Қалқанша безі адам организмінде ең маңызды гормондардың бірі болып табылады.Қалқанша безі көмекейдің алдыңғы жағында орналасқан.Дәл осы қалқанша безінің жоғарғы және төменгі жағында жабысып қалқанша маңы бездері орналасқан.Қалқанша безінің зат алмасуды реттеуде үлкен рөл атқарады.Салмағы әр ағза да әртүрлі адамда 15 грнан 30 гр дейін болады,ал жылқыда 20-35 арасында қойда 5-7 гр арасында болады.Қалқанша безінің пішіні таға тәрізді болып келеді.Сондай ақ қалқанша безі көптеген бөлікшелер мен көпіршіктерден тұрады.Сонымен қатар каллоидтардан тұрады.Дәл осы каллоидтар қоймалжың масса болып келеді және белок пен йодқа бай болып келеді.Қалқанша маңы безі асбұршақ сияқты болады.Қалқанша маңы өте кішкентай болып келеді.Небәрі 20-50 мг аралығында болады.Адам ағзасындағы йод мөлшерінің 90 пайызы дәл осы қалқанша безде болады.Сондықтан бұл без бұзылғандағы көптеген аурулар йод мөлшерімен байланысты болып келеді.Қалқанша безінің негізгі гормондары тироксин және трийодтронин жатады.Қалқанша маңы безінен бөлінетін негізгі гормонға паратгормон болып табылады.Паратгормон негізінен сүйекте еріп кальций мен фосфор бөліп шығарады.Тироксин болса өсу мен дамуды реттеп ағзадағы йод мөлшерін реттейді.Қалқанша безі бұзылуынан организмде көптеген аурулар пайда болады.Егер көп бөлініп кеткен жағдайда Базедов яғни бақшаңкөз ауруы пайда болады.Аз бөлінген жағдайда миксидема аруы болады.Ағзада йод жетіспесе эндемиялық зоб.Дәл сол сияқты түрлі өзгерістер болып зат алмасу төмендейді.Сол себептен бұл без қалыпты жұмыс жасауы қажет. 2.Май қышқылдарының физикалық және химиялық қасиеттері Май қышқылдары іс жүзінде барлық липидтердің құрамына кіреді, сондықтан олар еркін түрде кездеспесе де, липидтердің жеке класы болып табылады. Химиялық қасиеттері: Май қышқылдарының қышқыл-негіздік қасиеттері: Май қышқылдары әлсіз қышқылдар болып табылады және сулы ерітінділерде диссоциацияланады, барлық қаныққан май қышқылдары үшін диссоциация константаларының мәндері бір-біріне өте жақын (ҚР=4,85), сондай-ақ тиісті сірке қышқылы константасына (ҚР=4,76). Ерекшелік — бұл қатардың бірінші мүшесі-құмырсқа қышқылы (ҚР=3,75). Осылайша, сулы ерітінділерде май қышқылының иондалмаған түрі (RCOOH) РН <ҚР-да басым, ал иондалған түрі (rcoo~) РН> ҚР-да басым болады. Этерификация-карбоксил тобының қатысуымен ең танымал реакция; этерификация кезінде қышқыл мен алкоголь молекулалары эфир мен су түзу үшін қайтымды әрекеттеседі. Катализатор болмаған жағдайда бұл реакция өте баяу жүреді. Алайда оның жылдамдығы температураның немесе сутегі иондарының концентрациясының жоғарылауымен, сондай-ақ осы екі параметрдің жоғарылауымен артады. Қос байланыс реакциялары Май қышқылдарының қос байланысы реакцияларына сутектің немесе галогеннің қосылуы, сондай-ақ әртүрлі Реактивтердің тотығуы жатады (44-сурет). Қанықпаған май қышқылдары немесе олардың эфирлері катализаторлардың қатысуымен сутегі газымен оңай гидрленуі мүмкін, мысалы, ұсақталған платина, палладий немесе белсендірілген никель. Егер тотықсыздану толық қаныққанға дейін жүзеге асырылса, онда линол және линолен сияқты қанықпаған май қышқылдары сандық түрде стеарин қышқылына айналады. Галогендер (мысалы, Вг2) май қышқылдары мен олардың эфирлерінің қос байланысы арқылы оңай қосылады. Қолайлы еріткіштерде бұл реакция өздігінен және көп жағдайда соңына дейін жүреді. ФИЗИКАЛЫҚ ҚАСИЕТІ Май қышқылдары жарық спектрінің көрінетін немесе ультракүлгін бөлігінде сіңірілмейді. Май қышқылдарының қайнау және балқу температурасы көмірсутек тізбегінің ұзындығына байланысты артады. Көміртек атомдарының жұп саны бар қаныққан май қышқылдары бөлме температурасында, егер көміртек атомдарының жалпы саны 10-нан аз болса, сұйықтықтар немесе көміртек тізбегі ұзағырақ болса, қатты болады. Цис қатарындағы май қышқылдарының қанықпауы олардың қасиеттеріне айтарлықтай әсер етеді. Сонымен, қос байланыстар санының артуымен май қышқылдарының балқу температурасы айтарлықтай төмендейді, олардың полярлы емес еріткіштерде ерігіштігі артады. Табиғатта кездесетін барлық қарапайым қанықпаған май қышқылдары бөлме температурасында — сұйықтықтар. Май қышқылдары әлсіз амфифилдер, яғни олардың гидрофильді карбоксил тобы және белгілі бір дәрежеде гидрофобты құйрығы бар. жүктеу/скачать 17,61 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2