Ацетилен өндірісі және оны қайта өңдеу. Технологиялық параметрлерін сипаттаңыз
жүктеу/скачать 1 Mb.
|
1 билет
|
Ацетилен өндірісі және оны қайта өңдеу. Технологиялық параметрлерін сипаттаңыз. Ацетиленді өндірудің бірнеше әдістері бар: Карбидтен өндіру: а) дымқыл тәсілмен өндіру; б) құрғақ тәсілмен өндіру. Метаннан және оның гомологтарынан алу; Табиғи газдан және көмірсутек газдардан алу: а) электрокрекинг б) термототықтандыру крекингі (пиролиз). Т -180-200° С Шикізат: циркуляцияланған ацетилен Р-? Катализатор ? Ацетиленді өндірудің технологиялық сызбанұсқасы: Гидраторға үздіксіз қысылған, тазартылған жəне циркуляцияланған ацетиленмен араласып келеді. Газ қоспасы контакт сұйығы (1 л контакт сұйығының құрамында 200г H 2SO4 , 0,4г Hg, жəне 40г Fe2O3 болады) арқылы барботирленіп, 80-100С температурада гидратациялау үрдісіне қатысады. Реакция зонасынан қоспа бір рет өткенде ацетиленнің ацетальдегидке айналуы 50-60% болады. Бу - газ қоспасы (СН3-СНО, С2Н2, бу) (2) тоңазытқышқа келіп конденсацияланып, конденсацияланған су гидраторға (1) қайта оралып, ацетальдегидтің судағы ерітіндісі басқа (3) тоңазытқышқа өтіп, тоңазытқыштан жинағышқа (5) жіберіледі. Ацетальдегидті дистилляциялап, сонан соң Конденсацияланбаған газдар (4) сумен шайылып, суда ацетальдегидтер еріп, (5) жинағышқа келіп қосылады, ацетилен өндіріске оралады. Гидратордан шығатын контакт сұйығын регенерациялап үрдіске қайтадан қайтарады. Бұл əдістің кемшілігі: сынап улы, өте көп жұмсалады. Массасы 1 т ацетальдегид өндіргенде 0,1 кг сынап шығын болады. 2. Каучук, оның түрлері, және резеңке қасиеттері, алынуы сипаттаңыз. Медицинада қолданылуы. Каучук — эластикалық, су және электр өткізбеушілікқасиеттерімен сипатталатын табиғи немесе синтетикалықэластомерлер, оларды вулканизациялау арқылы резеңкелер мен эбониттер алуға болады Түрлері:
Табиғи каучук көксағыз, таусағыз сияқты кейбір өсімдіктердің сүтті шырындарындаболады. Табиғи каучукты, негізінен, Бразилияда өсетін гевея ағашынан алады. Каучук алу үшін өсімдіктің қабығын кертіп тіледі. Сол тіліктен ағатын сүтті шырынды — каучуктың коллоидті ерітіндісін жинап алады. Сосын ерітіндігеэлектролитпен әсер етіп немесе қыздырып коагуляциялап (ірілендіріп) каучук жасайды
Жасанды каучук, этил, метил спирті, мұнай, табиғигаз, бутадиен, стирол, изобутилин сияқты органикалық заттарды полимерлеу арқылыалады. Елімізде жасанды каучукты көбінесе дивинилден алынады. Синтетикалық каучуктер табиғи каучукке қажетті балама болыптабылаады. Жалпы, оларды екі үлкен топка бөлуге болады Изопрен беріктілігі бойынша табиғикаучуктан да асып түселі. Изопрендікөбіне аяқ киім, резеңке қолғап, пысақтың сабын жасауда қолданады. Стирол бутадиеннің негізгіқасиеттері: •беріктігі, •жыртылуға төзімділігі, •серпімділігі •тозуға төзімділігі. Бутилкаучуктен алынғанрезеңкелердің негізгіартықшылығы - көптегенагрессивті ортаға, соның ішіндесілтілерге, сутегі асқынтотығына, кейбір өсімдікмайларына, жоғары диэлектрлікқасиеттерге төзімділігі болыптабылады. Бутилкаучуктықолданудың маңызды саласы-шиналар өндірісі. Этилен-пропиленді каучук шлангілер, оқшаулағыш заттар(изоляция), сырғанауға қарсыпрофильдер, сильфондар өндіруүшін қолданылады. Бутадиен-нитрилді каучук – синтетикалық полимер, бутадиен мен акрилонитрилдіңсополимерлену өнімі. Хлоропренді каучук - серпімдіашық сарғыш зат. Хлоропренді каучук созылу кезінде кристалданады, осы қасиетінің арқасында оның негізінде алынатынрезеңке жоғары беріктікке ие болады. Ол резеңке-техникалық бұйымдарды өндіруүшін қолданылады: конвейер таспалары, белдіктер, жеңдер, шлангілер, сүңгуіркостюмдері, электр оқшаулау материалдары. Сымдар мен кабельдердің қабықтары, қорғаныш жабындары да жасалады. Желімдер мен хлоропрен латекстерініңөнеркәсіптік маңызы зор. Силоксанды резеңкелер бірегейқасиеттер жиынтығына ие: жылулық, аязға және отқатөзімділіктің жоғарылауы, қалдықсығымдалу деформациясыныңжинақталуына төзімділік және т.б. Резеңке (лат. resina «шайыр») — каучуктывулканизациялау арқылы алынған эластикалықматериал. Алыну жолдары •Каучукты вулканизациялап (вулкандап), яғни күкірт қосыпқыздырып, резеңкеге айналдырады. Ол үшін каучукке күкірт пен толықтырғыштар (күйе мен бор сияқты) қосып, 130—140°С шамасында қыздырады. Күкірт атомдары каучуктың қосбайланыстарының кейбіреулері бойынша қосылып, оныңсызықтық молекулаларын бір-біріне "жөрмеп" байланыстырып, полимер кеңістіктік құрылымға ие болады. Кеңістіктік полимердіңқасиеттері сызықтық полимерден өзгеше. Резеңке каучукпенсалыстырғанда берік болады. Каучук бензинде біртіндеп ериді, ал резеңке бензинде ерімей, тек ісінеді. Каучуктывулканизациялағанда, оның массасының 2-3%-індей күкірт қосады Қасиеттері •Резеңке оған түсірілген кішігірім салмақтан оңай деформацияланатын және өз пішішіне қайта келетін қабілеті бар •Резеңке деформацияны білдіртпей, бірнеше рет 500-1000%-ке дейін созыла алады. Резеңкенің маңызды сипаттамасы ол оның қаттылығының аздығы •Жоғары су және газ өткізгіштігі, көптеген агрессивті ортаның әрекетіне төзімділігі, электроизоляциялық қасиеті резеңкені көптеген бұйымдарды жасауға көмегін тигізеді. •Резеңкенің беріктігі мен тозуға төзімділігін арттыру үшін оның құрамына беттік активті заттар және толықтырғыштар (күйе, кремний оксиді, титан оксиді, бор, барит, тальк) енгізіледі. Медицинада қолдану Резеңке медицинада да қолданылады. Медицина өнеркәсібінің ең көп тараған өнімі резеңкеден алынған, гипс. Бұл резеңкеден, дәрілік және байланыстағы заттардың қоспасы. Мұндай патчтардың артықшылықтары: жабысқақтықтың ұзақ сақталуы; көптеген дәрілермен үйлесімділік; зиянсыздық; пайдаланудың қарапайымдылығы. Өмірлік маңызды резеңке бұйымдар адам ағзаларының импланттары болып табылады. Олардың өндірісінде резеңке қолданылуы салыстырмалы түрде жақында басталды және медицина дамуындағы жаңа дәуірдің басы болды. жүктеу/скачать 1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|