Эссе отбасының тәрбие әлеуетінің деңгейі



Дата11.12.2023
өлшемі14,51 Kb.
#137155
түріНұсқаулар

ЭССЕ
Отбасының тәрбие әлеуетінің деңгейі
Отбасының тәрбиелік әлеуеті ата-ананың ұлттық санасы, мәдениет деңгейі, салт-дәстүрлер мен ұлттық рухани құндылықтарды қаншалықты қабылдайтыны, ата-аналардың білім деңгейі, әлеуметтік жағдаяттармен тығыз байланысты. Отбасының тәрбиелік әлеуетінің басты бағыты – ата-ананың нұсқаулары негізінде отбасындағы сүйіспеншілік, сыйластық, татулық сияқты рухани құндылықтарға байланысты байқалады. Демек, әрбір отбасы үлкен немесе кіші тәрбие мүмкіндіктері бар тәрбие әлеуетіне ие. Отбасының тәрбие әлеуеті - бұл балалардың жан-жақты дамуына ықпал ететін факторлар мен жағдайлар шеңбері, бұл отбасылық шағын орта, отбасының өмір салты, сондай-ақ балалардың белгілі бір сапаларын қалыптастыруға бағытталған ата-аналардың рухани-практикалық қызметі саласындағы отбасының мүмкіндіктері. Ғалымдар отбасының тәрбиелік әлеуетіне оның тәрбиелік алғышарттарын анықтайтын және баланың табысты дамуын неғұрлым немесе аз дәрежеде қамтамасыз ете алатын отбасының тіршілік әрекетінің түрлі жағдайлары мен факторларын көрсететін көптеген сипаттарын қамтиды.
Отбасының түрі, құрылымы, материалдық қамтамасыз етілуі, тұратын жері, психологиялық микроклимат, салт-дәстүрлері, ата-аналардың мәдениеті мен білім деңгейі және т.б. ерекшеліктері назарға алынады. Алайда, осы факторлар отбасындағы тәрбиенің қандай бір деңгейде дамуына кепілдік бере алмайды, сондықтан да оларды тек жиынтықта қарастыру керек .
Әлеуметтік-мәдени фактор.Отбасы тәрбиесі көбінесе ата-аналардың осы қызметке қалай қарайтындығымен анықталады: бей-жай, жауапты, оңай. Тәрбиелеудің ең қолайлы жағдайлары ата-аналардың азаматтық ұстанымымен байланысты. Олар балаларды тәрбиелеу үшін қоғам мүшесінің маңызды әлеуметтік міндеті ретінде жауапкершілікті сезінеді. А.С.Макаренко «Ата-аналарға арналған кітапта» баланы отбасында тәрбиелеу-ата-аналардың жеке ісі ғана емес, қоғамға тікелей қатысы бар процесс, нашар тәрбиеленген балалар-бұл отбасы үшін де, жалпы ел үшін де қайғы-қасірет пен жаза» - деген. Бүгінгі күні педагогика классигінің осы сөздерінің расталуы (панасыз қалған балалар, оқуға тілек білдірмеген балалар, құқыққа қарсы мінез-құлықты балалар, жас аналар және т.б.) Отбасы тіршілігін түрлі өлшемдермен сипаттайтын факторлар (А. В. Мудрик) әлеуметтік-мәдени әлеуметтік-экономикалық, техникалық-гигиеналық ,демографиялық , мемлекеттен өзінің нашар тәрбиеленген азаматтарын қоғамнан оқшаулау, оларды қайта тәрбиелеу, емдеу үшін мекемелер жүйесін құруды талап еткен. Әлеуметтік-экономикалық фактор – бұл отбасының мүліктік және жұмыспен қамтамасыз етілуі. Қазіргі балаларды тәрбиелеу, мәдени және өзге де қажеттіліктерді қанағаттандыру, қосымша білім беру қызметтеріне ақы төлеуге елеулі материалдық шығындарды талап етеді. Ата-ананың балаларды материалдық жағынан және толыққанды дамуын қамтамасыз ету мүмкіндіктері көп жағдайда елдегі қоғамдық-саяси және әлеуметтікэкономикалық жағдаймен ұштасып, әлеуметтік-экономикалық салдар, дағдарыстық құбылыстар теріс әсер етуде. Техникалық-гигиеналық фактор. Отбасының тәрбиелік әлеуеті тұрғылықты жері мен жағдайларына, тұрғын үйдің жабдықталуына, отбасының өмір сүру салтының ерекшеліктеріне байланысты. Ыңғайлы және әдемі өмір сүру ортасы - бұл өмірде қосымша безендіру емес, ол баланың дамуына үлкен әсерін тигізетін аймақ құру. Демографиялық фактор. Отбасының құрылымы мен құрамы (толық, толық емес, күрделі, қарапайым, көп балалы және т.б.) балаларды тәрбиелеудің өзіндік ерекшеліктерін білдіреді. Яғни, ұрпағына қамқорлық жасайтын, оның жан-жақты дамуына анасы мен әкесінің баласының табысты тәрбиесінің кепілі болатын толық отбасы. Керісінше, толық емес отбасында баланы тәрбиелеу өте қиын болса, ал үйлесімді отбасында терең түсінушілік, сенім, махаббат қатынастары өзара байланысты болады.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет