Курс: 2
Дисциплина: Фармацевтикалық өндіріс технологиясындағы кәсіби терминология
Алматы 2023
I. Тақырып: II. Жалпы химиялық технологияда қолданылатын терминдер III. Мақсаты: мәтіндердегі терминдерді табу, глоссарий жасау, ауызша және жазбаша кәсіби сөйлеуде фармацевтикалық терминологияны қолдану дағдыларын жетілдіру. III. Міндеттері: фармацевт-технологтың міндеттерімен танысу, терминологиялық сөздікті құрастыру дағдыларын жетілдіру.
IV. Ақпараттық-дидактикалық блок Фармацевтикалық терминология-медициналық терминологияның ішкі жүйелерінің бірі. Фармацевтикалық терминологияны біле отырып, сіз Медициналық және фармацевтикалық практиканың отандық және шетелдік жетістіктерін еркін бағдарлай аласыз, оқу, ғылыми және анықтамалық әдебиеттермен тиімді жұмыс жасай аласыз. "Фармацевтикалық терминология" ішкі жүйесіне кіретін ғылыми термин, номенклатуралық атау ұғымын, оларда көрсетілген тривиальды атауларды құру принциптерін, мотивациялық жиілік белгілерін игере отырып, болашақ фармацевт дәрілік заттардың тривиальды атауларын транслитерациялау дағдыларын игереді.
Химиялық элементтердің атаулары. Химиялық элементтердің барлық латынша атаулары-екеуін қоспағанда, орта жыныстағы II септеу зат есімдері: күкірт, uris N (III септеуіш) – күкірт және фосфор, i m (M. R.) фосфор.
Қышқылдардың атаулары. Латынша қышқыл атаулары acidum зат есімінен, i n с қышқылынан және онымен келісілген бірінші топтағы сын есімнен тұрады. Қышқыл түзуші элемент атауының негізіне тотығу дәрежесін сипаттайтын-ic-um немесе - os-um жұрнағы қосылады
Оксидтердің, гидроксидтердің атаулары. Оксидтердің (пероксидтердің) және гидроксидтердің атаулары екі зат есімнен тұрады, олардың біріншісі - катионның атауы - генитикалық жағдайда, екіншісі - оксидтің (анионның) топтық атауы - oxydum зат есімі, i n сәйкес келеді
префикстер номинативті жағдайда орналастырылған:
катион (зат. Gen-де) + анион ( зат есім. nom-да)
Zinci oxydum Magnesii peroxydum
Мырыш оксиді магний пероксиді
Оксид (оксид) oxydum, i n с сөзімен белгіленеді
Пероксид (пероксид) - peroxydum, i n с
Гидроксид (гидроксид) - hydroxydum, i n с
Мысалы:
Calcii oxydum кальций оксиді.
Жоғарыда аталған атаулар топтарының жиынтығы дайын дәрілік заттардың сауда номенклатурасын құрайды.
Химиялық өндіріс
Химиялық өндірісті және шикізатты өңдеудің әр кезеңін бағалау үшін 4 бөлінеді
тиімділік критерийлерінің топтары:
технологиялық:
- мақсатты өнімнің шығуы;
- шикізатты мақсатты өнімге айналдыру дәрежесі;
-химиялық-технологиялық процестің, химиялық өндірістің қарқындылығы;
