1) Басы A1(x1; y1; z1) және ұшы A2(x2; y2; z2) нүктелерімен берілген вектордың ұзындығы қандай формуламен анықталады? 2) Координаталарымен берілген векторының ұзындығы қандай формуламен анықталады? Векторлардың коллинеарлығы және компланарлығы Сабақ мақсаттары - кеңістіктегі коллинеар және компланар векторлардың анықтамаларын біледі
- коллинеарлық шартын біледі
- кеңістіктегі коллинеар және компланар векторлардың анықтамаларын біледі
- коллинеарлық шартын біледі
Коллинеар векторлардың анықтамасы - Бір түзудің немесе параллель түзулердің бойында жататын векторларды коллинеар векторлар деп атайды.
- Нөлдік вектор кез келген векторларға коллинеар болады.
Коллинеар векторлар
Қарама-қарсы бағытталған векторлар
Бағыттас векторлар
1) Бағыттас векторларды, қарама-қарсы векторларды атаңыздар
с
L
K
b
A
B
Ауызша тапсырмалар
Сурет бойынша:
- Коллинеар
- Бағыттас
- Қарама-қарсы бағыттас
- Тең векторларды атаңыз
Ауызша тапсырмалар
және болса, онда болатындай саны табылады, яғн , , немесе = = теңдіктері орындалады. және болса, онда болатындай саны табылады, яғн , , немесе = = теңдіктері орындалады.
Векторлардың коллинеарлық шарты
Төмендегі векторлар коллинеар бола ма? Төмендегі векторлар коллинеар бола ма? 1. және 2. және 3. және 4. және
Мысалдар
х пен у-тің қандай мәндерінде және векторлары коллинеар болады? х пен у-тің қандай мәндерінде және векторлары коллинеар болады?
Мысалдар
Компланар
векторлар
Бір жазықтықта жататын және осы жазықтыққа параллель векторлар компланар векторлар деп аталады.
c
Басқаша айтқанда, кейбір векторлармен бір жазықтықта жататын тең векторлар бар болса, ондай векторларды компланар векторлар деп атайды.
a
c
Кез келген екі вектор компланар болады
Берілген үш вектордың екеуі коллинеар болса, онда олар компланар болады
c
a
k
Егер үш вектордың біреуі нөлдік вектор болса, онда олар компланар векторлар болады.
Кез келген үш вектор компланар болуы немесе компланар болмауы мүмкін. Суретте параллелепипед берілген.
А
О
Е
D
C
ВВ1, ОD және ОЕ векторлары компланар бола ма?
В
B1
Себебін түсіндіріңіз.
Кез келген үш вектор компланар болуы немесе компланар болмауы мүмкін. Суретте параллелепипед берілген.
А
О
Е
D
C
В
B1
ОА, ОВ және ОС векторлары компланар емес, өйткені
ОС векторы ОАВ жазықтығында жатпайды.
ОА, ОВ және ОС векторлары компланар бола ма? Себебін түсіндіріңіз.
B
C
A1
B1
C1
D1
Мына векторлар AD, А1С1 и D1B компланар бола ма? Себебін түсіндіріңіз.
А1D1, A1C1 векторлары А1D1C1 жазықтығына тиісті,
ал D1В векторы бұл жазықтыққа тиісті емес.
AD, А1С1 және D1B векторлары компланар емес.
A
D
A
B
C
A1
B1
C1
D1
D
AD және D1B векторлары компланар бола ма? Неге?
Кез келген екі вектор компланар болады.
АВСA1B1C1D1 параллелепипед берілген.
векторлары компланар бола ма? Себебін түсіндір.
В
А
В1
С1
D1
D
С
А1
В1В, АС, DD1
Екеуі коллинеар болатын үш вектор компланар болады.
АВСA1B1C1D1 параллелепипед берілген.
векторлары компланар бола ма? Себебін түсіндір.
В
А
В1
С1
D1
D
С
А1
АD, CC1, А1B1
АD, CC1, А1B1
векторлары компланар емес
1. Кез келген екі вектор компланар болады.
2. Екеуі коллинеар болатын үш вектор компланар болады.
3. Бір жазықтықта жататын және осы жазықтыққа параллель векторлар компланар болады.
Достарыңызбен бөлісу: |