Эмоциялар-біздің ішкі әлеміміздің негізгі элементі. Олар біздің оқиғаларға деген реакцияларымызды анықтайды, өзімізді және қоршаған әлемді қабылдауға әсер етеді және сайып келгенде біздің өмір тәжірибемізді қалыптастырады. Мен үшін эмоционалды әлемді түсіну және басқару жеке өсудің негізгі аспектісіне айналды.
Менің эмоционалды әлемім-бұл өткен мен қазіргі, үміт пен қорқыныш, қуаныш пен қайғы арасындағы үздіксіз өзара әрекеттесу.
Көптеген адамдар сияқты Мен де эмоцияларымды басқара алмадым. Көбінесе олар мені емес, мені басқаратын сияқты көрінді. Ашуланшақтық, терең қайғы немесе шексіз қуаныш мені ескертусіз басып кетуі мүмкін.
Мен есейген сайын эмоцияларымды пассивті қабылдау және оларды басу толыққанды өмір сүрудің ең жақсы тәсілі емес екенін түсіне бастадым. Мен мағыналы және қуанышты өмір сүру үшін эмоционалды күйімді басқарудың жолдарын іздей бастадым.
Әдістердің бірі медитация болды. Ол маған эмоцияларыма саналы түрде қарауды үйренуге көмектесті, бұл олардың мені толық бақылауға алуына жол бермеді. Медитация маған бір қадам артқа шегінуге және эмоцияларыма сотсыз немесе сотсыз қарауға мүмкіндік берді.
Эмоция – адамның ішкі сезімдері мен көңіл күйінен туындайды. Әр адамның эмоциялық деңгейі мен әрекеті әр түрлі болады. Мысалы, кейбір адамдар тез ашушаң, кейбірі керісінше, сабырлы да салмақты, эмоциялық әлемі бірқалыпты келеді. Белгілі бір ғалым былай деп айтқан: “Тактиканың жеңіске әкелетін нәрсе екенін білемін, дегенмен эмоцияның да көп нәрсе шешетінін естен шығармау керек”. Яғни, адам өз эмоциясын басқарып, қадағалай алса, қандай сынақ болмасын жеңіске жетеді.
Эмоция – адамның өміріндегі болып жатқан жағдайларға тура байланысты. Мысалы, белгілі бір жетістікке жетсе адам қуанады. Ал керісінше, ұтылып қалса мұңаяды. Кейбір кезде тіпті қайғыратын да жағдайлар болады. Егер адам өз эмоцияларын басқара алмаса, өмірден түңіліп, суйцид жасаулары әбден мүмкін. Сол үшін де эмоцияны басқару – өте маңызды.
Біз бәріміз де адамбыз, эмоция ол табиғи жағдай. Өмірімізде түрлі өзгерістер үнемі болатындықтан, эмоцияны басқара алу – өте қиын. Бірақ эмоцияны қалпына келтіру тәсілдері де біршама. Мысалы, мен қатты мұңға батып бара жатсам спортпен айналысқанды жақсы көремін. Спортпен айналысу барысында барлық негативті ойларымнан арылып, сергек көңіл күйге ие боламын. Кейде мотивациялық киноларды көргенді де ұнатамын. Ондай кинолар арқылы өмірге деген шабытым ашылып, негативті эмоцияларға жол бермеймін. Достарыммен сырласу да эмоциямды басқаруға көмектеседі. Осы секілді тәсілдер арқылы адам өзін эмоциялық қауіпті аймаққа батырмай, бірқалыпты көңіл күймен жүре береді.
Өзіңіздің әлсіз жақтарыңызды мойындау, әсерлі фильм көргенде жылау немесе маған жақын адамдармен өз сезімдеріңізбен бөлісу — мұның бәрі менің өзін-өзі тану жолымның бір бөлігі болды. Күмән мен қорқыныш сәттерінде мен өзімді қалай сезінетінімді және осы сезімдерді басқаруды қалай үйренуге болатындығын түсіну үшін ішкі жан дүниеме жүгіндім.
Спорт менің эмоцияларымды басқарудың бір әдісі болды. Физикалық белсенділік маған физикалық тұрғыдан күшейіп қана қоймай, рухани әлемімді нығайтуға көмектесті. Мен жаттығудағы қиындыққа немесе кедергіге тап болған сайын, Мен кез келген ішкі кедергілерді жеңе алатынымды еске саламын. Достар мен отбасы Менің эмоционалды дамуымда маңызды рөл атқарады. Маған жақын адамдармен ашық сөйлесу маған өзімді және ішкі әлемімді жақсы түсінуге мүмкіндік берді. Олар менің күшті және әлсіз жақтарымды көрген айнаға айналды.
Қорытындылай келе, Мен сіздің эмоционалды әлеміңізді басқару – бұл өзіңізбен үнемі жұмыс жасау деп айтқым келеді. Бұл өзін-өзі тану және өзін-өзі дамыту жолы. Бұл қиын болуы мүмкін, бірақ бұл оған тұрарлық. Өйткені, осының арқасында біз бақытты, мағыналы және қуанышты өмір сүре аламыз.